ما بخشی از راه حل برای طبیعت هستیم
تقویم سالانه را که ورق بزنیم روزهای مختلفی هست که به سرعت رقم می‌خورد و در این بین، سومین جمعه ماه “می” به نام روز جهانی گونه‌های در معرض خطر است و ۲۲ می نیز به نام روز جهانی تنوع زیستی طبیعت نام‌گذاری شده است. روزهایی که در سراسر جهان به پاسداشت و حرمت زمین و تمام موجوداتش مراسم و جشن‌های مختلفی برگزار می‌شود.
در این روزها، هزاران نفر در سراسر جهان راه‌های محافظت از گونه‌های زیستی و حفظ گونه‌های در معرض خطر را به دیگران آموزش می‌دهند. پناهگاه‌های حیات وحش، باغ وحش‌ها، آکواریوم‌ها، مدرسه‌ها، کتابخانه‌ها، موزه‌ها و گروه‌های اجتماعی برنامه‌های ویژه‌ای را برای افراد در هر سنی برگزار می‌کنند و امسال نیز با شعار “ما بخشی از راه حل برای طبیعت هستیم” این آیین‌های سالانه برگزار می‌شود.
یک کارشناس منابع طبیعی گفت: دشت کاشان در گستره‌ای به وسعت دو شهرستان کاشان و آران و بیدگل در دو اقلیم کوه و دشت محل پرورش گونه‌های گیاهی و جانوری متنوعی است که محافظت از آن‌ها وظیفه همگانی است.
علی خالوئی نوش‌آبادی، افزود: ارتفاعات یخ آب در ابوزیدآباد و ارتفاعات رشته‌کوه کرکس در جنوب شهرستان کاشان باعث به وجود آمدن گونه‌های گیاهی و جانوری قابل توجهی در این دشت شده است.
وی افزود: گونه‌های گیاهی باریجه، آویشن کرمانی، زرین گیاه، چای کوهی انواع گون‌ها، بادام کوهی، پسته وحشی، انجیر کوهی، و گونه‌های جانوری همچون گربه پالاس، پستانداران بزرگ جثه، گربه شنی، روباه شنی، کاراکال، بزمجه، انواع پرندگان شکاری خانواده عقاب‌ها و شاهین‌ها تاکنون در این گستره شناسایی شده است.
خالوئی نوش آبادی تصریح کرد: تغییرات اقلیمی طی سال های اخیر باعث خشکسالی شده و تداوم آن نیز پدیده خشکی در دشت کاشان را به همراه داشته است که می‌تواند حیات بسیاری از گونه‌های گیاهی و جانوری را در معرض نابودی قرار دهد.
این فعال حوزه منابع طبیعی گفت: یکی از گونه‌های بسیار با ارزش از دسته پرندگان دشت کاشان، هوبره است که شکارهای بی‌رویه و تله گذاری‌های ناجوانمردانه این گونه جانوری با ارزش را به شدت در معرض خطر نابودی قرار داده است.
وی در مورد گونه‌های گیاهی در معرض خطر دشت کاشان، افزود: سال‌های نه چندان دور گونه‌های آویشن کرمانی ویشنگ برزک و زرین گیاه در نقاط مرتفع مشاهده می‌شد، اما به علت کاهش نزولات جوی، گرم شدن زمین، ریشه‌کنی و افزایش کندن آن توسط برخی از طبیعت گردها و چوپان‌ها، این گیاهان نیز رو به نابودی رفته‌اند.
خالوئی نوش‌آبادی تأکید کرد: اطلاعات دقیقی از تعداد گونه‌های گیاهی و جانوری دشت کاشان در دست نیست، اما تاکنون ۴۲۰ گونه گیاهی، ۱۰۳ نوع پرنده، ۲۲ گونه پستاندار و ۱۰ نوع خزنده در پراکنش جغرافیایی دشت کاشان قابل شناسایی است هر چند تعداد واقعی می‌تواند بیش از این رقم باشد.
این فعال حوزه منابع طبیعی در مورد راه‌های نجات گونه‌های در معرض خطر گفت: با جلب مشارکت و آموزش شهروندان به ویژه ساکنان همسایه با رویشگاه‌ها می‌توانیم جلوی شکار و تله گزاری هوبره را بگیریم و با حمایت از بخش خصوصی، می‌توان نسبت به کشت و اهلی کردن گونه‌های در معرض خطر مثل باریجه، زرین گیاه، آویشن اقدام کرد.
وی تصریح کرد: تجربه ثابت کرده است هر طرح و برنامه‌ای که با مشارکت دولت، مردم و بخش خصوصی باشد به نتیجه موفقیت آمیزی می‌رسد. برای حفظ و نجات گونه‌های گیاهی و جانوری از انقراض و توسعه تنوع زیستی نیز باید این سه ضلع، دست به دست هم بدهند.
خالوئی نوش‌آبادی گفت: مردم باید بدانند که تکامل چرخه زیست گیاهان و جانوران ممکن است در یک دوره بسیار بلند مدت میلیون‌ها سال طول بکشد، یعنی یک هوبره‌ای که به راحتی با طعمه‌گذاری شکار می‌شود، میلیون‌ها سال چرخه تکامل آن طول کشیده است.
این فعال حوزه منابع طبیعی، افزود: شهروندان باید آگاه شوند که اگر گونه‌های گیاهی و جانوری مانند یوزپلنگ ایرانی به هر شکلی دچار انقراض شود، دچار یک سفر بی‌بازگشت شده‌ایم و اگر کل سرمایه و ثروت جهان را هزینه کنیم دیگر شیر و ببر ایرانی را نمی‌توانیم احیا کنیم.
وی تصریح کرد: شهروندان به ویژه گروه کودک و نوجوان باید بدانند که تنوع زیستی یعنی تنوع غذا، تنوع دارو، تنوع درمان‌ها و تنوع حیات که انسان نباید به دست خود این امکانات خدادادی طبیعت را از بین ببرد.
خالوئی نوش‌آبادی با اشاره به حمله ملخ‌ها در اردیبهشت سال‌های اخیر گفت: حمله دسته‌جمعی ملخ‌ها در دشت کاشان، حاصل دخالت انسان در طبیعت است که گونه‌های شکارگر ملخ را از بین برده‌ایم و ملخ‌ها را برای حمله به مزارع، باغات و اراضی کشاورزی گستاخ کرده‌ایم.
این فعال حوزه منابع طبیعی تأکید کرد: طبیعت، خاصیت خود تنظیمی دارد. هرکجا در مراتع ییلاقی و قشلاقی که چرای مفرط حاکم است با اجرای قرق در فاصله زمانی پنج ساله، مرتع می‌تواند، خود را بازیابی کرده و احیا کند.
وی گفت: هرکجا دخالت انسان زیاد شد و به طور مداوم، تکرار شود، خاصیت خودتنظیمی طبیعت بی‌اثری شده و تنوع زیستی از بین می‌رود. از این‌جا به بعد انسان به سراغ دخالت‌های جدید و استفاده از سموم و دخالت‌های دیگر می‌رود که سرطان و بیماری‌های ناشناخته در پی دارد.
این فعال زیست محیطی، تصریح کرد: تغییرات نا آگاهانه انسان و افزایش یک گونه باعث به هم خوردن تعادل تنوع زیستی می‌شود که برای برگشت به حالت تعادل، چرخه استفاده از آفت‌کش‌ها، سموم شیمیایی و ده‌ها راهکار را اجرا می‌کنیم که منجر به اختلال در طبیعت و سلامتی انسان می‌شود.
خالوئی نوش‌آبادی افزود: حفاظت از منابع بیولوژیکی، وظیفه همگانی است، موظف هستیم برای نسل آینده و برای فرزندانمان از این منابع نگهداری کنیم. حفاظت از ژن‌ها، گونه‌های جانوری و گیاهی با نگاهی دقیق و کامل به توسعه پایدار و آمایش سرزمین وظیفه همه شهروندان است.
حفاظت از طبیعت حفاظت از انسان است
همچنین یک طبیعت گرد محلی گفت: مردم هر جایی از کشور که زندگی کنند باید بدانند که حفاظت از تنوع زیستی و دیگر موجودات هستی، در واقع حفاظت از منافع انسان است و منابع طبیعی و زیستی تأمین کننده اصلی مواد اولیه در صنایع مختلف مورد نیاز انسان است.
میثم مایلیان افزود: نابود شدن تنوع زیستی نیز به منزله نابودی مواد غذایی مورد نیاز ما، انرژی و فرصت‌های تفریحی و گردشگری انسان‌ها است. هر چند که در سال‌های اخیر نیاز خود به طبیعت را نادیده گرفته‌ایم و به صورت‌های مختلف در مسیر نابودی آن حرکت کرده‌ایم.
وی تصریح کرد: با وجود همه پیشرفت‌های تکنولوژی اما برای درمان بسیاری از بیماری‌ها باید به سراغ طبیعت و همزیستی با گیاهان و جانوران برویم تا بتوانیم خود را از خطر نابودی نجات دهیم.
این طبیعت گرد محلی تأکید کرد: سازمان‌های مربوط باید با نصب تابلوهای آموزشی در مسیرهای منتهی به مناطق گردشگری و طبیعت‌گردی، مجموعه راه‌های تعامل با اجزای مختلف تنوع زیستی را به مردم آموزش دهند تا این فرهنگ در جامعه انسانی نهادینه شود که زندگی ما در گرو حفظ طبیعت است.
مایلیان گفت: مردم باید باور کنند که این سیاره برای همه گونه‌ها قابل سکونت است و هر تغییری از ناحیه انسان که بر طبیعت تحمیل می‌شود، حیات جامعه بشری را به سمت نابودی پیش می‌برد.
منبع: ایسنا
مرتبط:
«سیزده بدر» در طبیعت آتش روشن نکنید
