پیامی برای روز جهانی کتاب کودک

محبوبه نجف‌خانی پیام خود به مناسبت روز جهانی کتاب کودک را در دیدار بهاری اعضای انجمن نویسندگان کودک و نوجوان ارائه کرد.

  هر سال در روز دوم آوریل، برابر با ١۴ فروردین همزمان با تولد هانس کریستین اندرسن، نویسنده پُرآوازه­­‌ دانمارکی، بسیاری از کشورهای عضو دفتر بین‌المللی کتاب برای نسل جوان (IBBY) از جمله ایران، روز جهانی کتاب کودک را جشن می‌گیرند. هدف از برگزاری این برنامه، گسترش فرهنگ کتاب‌خوانی و ایجاد علاقه به مطالعه­‌ کتاب در کودکان و نوجوانان است تا خلاقیت و تخیل‌شان رشد کند و بارور شود.

هرساله به همین مناسبت یکی از فعالان حوزه ادبیات کودک و نوجوان پیامی را در دورهمی نوروزی انجمن نویسندگان کودک و نوجوان تهیه کرده و در حضور سایر اعضا می‌خواند که امسال به دلیل همه‌گیری کرونا این دیدار عصر روز چهارم اردیبهشت به صورت مجازی برگزار شد.

متن پیام محبوبه نجف‌خانی، مترجم ادبیات کودک و نوجوان به مناسبت روز جهانی کتاب کودک به این شرح است:

«آن‌گاه که کتاب می­‌خوانیم، روح ما به پرواز درمی­‌آید؛ وقتی می­‌نویسیم، انگشتان ما آواز سر می­‌دهند… آن‌گاه که واژه­‌ها را با یکدیگر سهیم می­‌شویم، صداهای ما به موسیقی آینده بدل می‌شوند، به صلح و شادمانی و دوستی و ترانه­‌ امید.»

بخشی از پیام روز جهانی کتاب کودک ٢٠٢١ نوشته­‌ مارگریتا انگل، نویسنده کوبایی- آمریکایی. 

در ابتدای همه­‌گیری کرونا، شاید احساس بیشتر ما این بود که اسیر کابوس شده‌ایم و در دنیایی غیرواقعی زندگی می‌کنیم، دنیایی که مثل کتاب­‌ها و فیلم‌های ترسناک و علمی­‌ تخیلی، واقعیت با تخیل در­هم­­ آمیخته شده­‌اند. تصور می‌کردیم به زودی این کابوس تمام می‌شود و دوباره به دنیای واقعی برمی‌گردیم. اما این‌گونه نشد. مایی که مدام در شتاب بودیم و بی­‌آن‌که متوجه باشیم بخشی از دنیای‌مان از ما می‌گریختند، حالا دچار سکون شده بودیم. رفته­ رفته پی بردیم که این ویروس عجله­‌ای برای رفتن ندارد. آمده است که بماند. پس باید روش جدیدی برای زیستن انتخاب می­‌کردیم. و اجباراً مسیری را انتخاب کردیم که از سال­‌ها پیش کارشناسان به ما هشدار داده بودند. این‌که اگر کودکان جذب فضای مجازی شوند، از کتاب و کتاب‌خوانی دور خواهند شد. اما اکنون فضای مجازی تنها راه ارتباطی همه­‌ انسان­‌ها با یکدیگر بود.

عجیب این‌که، در کنار فضای مجازی، کتاب همچنان جایگاه پیشین خود را حفظ کرد. آمار کتاب‌خوانی پایین نیامد. حالا که به خاطر دورکاری زمان بیشتری را با فرزندان‌مان در خانه می‌گذراندیم، فرصتی طلایی برای کتاب‌خوانی بود. چون با خواندن داستان می­‌توانستیم با کودکان‌مان مدتی از فضای پُرالتهاب کنونی فاصله بگیریم و در دنیای خیال غرق شویم، به فضاهای آرامش­‌بخش و لذت­‌بخش برویم، ماجراجویی کنیم و با کوله­‌باری از تجربه­ به جهان واقعی بازگردیم.

همه­‌ ما با خواندن هر کتاب در خود احساس تغییر می­‌کنیم. در این مدت کودکان و نوجوانان با خواندن کتاب و استفاده از فضای مجازی بسیار تغییر کرده و باتجربه­‌تر شده­‌اند و احساسات، نیازها، آرزوها و کلاً دیدگاه‌شان تغییر کرده­‌اند. حالا ما با نسلی متفاوت­­‌تر و آگاه­‌تر از قبل روبه­‌رو هستیم که از دریچه­‌ای تازه به جهان می­­‌نگرد. از این‌رو، شاید بسیاری از کتاب­‌های قبلی دیگر چندان پاسخگوی نیازهای فعلی­ آن‌ها نباشند.

کارشناسان تعلیم­ و تربیت پیشنهاد می‌کنند با توجه به درد مشترکی که همه­‌مردم جهان با آن درگیر هستند، بهترین فرصت است تا نویسندگان برای کودکان و نوجوانان داستان­­‌هایی با موضوعاتی متنوع­‌تر و متفاوت­‌تر بنویسند؛ موضوعاتی چون آشنایی با نژادها و فرهنگ­‌های گوناگون، پذیرش دیگران، همدلی با انسان­‌ها و طبیعت. بدون تردید، شرایط موجود مسئولیت پدیدآورندگان ادبیات کودک و نوجوان را سنگین­‌تر می­‌کند. امیدوارم بتوانیم همپای این نسل تازه و آگاه پیش برویم و از آن‌­ها جا نمانیم.

منبع: ایسنا

مرتبط:

آیا کرونای انگلیسی بیشتر بر روی کودکان اثر دارد؟

«شهر خاموش» روایتی از زندگی در روزگار کرونا

سفر دور دنیا با کتاب در شرایط کرونا!