نقش سنگین رسانه‌ها در ترغیب کودکان به فعالیت بدنی
برخورداری از برنامه ورزشی، فعالیت بدنی منظم و انجام حرکات مربوطه، نقش قابل توجهی در حفظ سلامت افراد به‌ویژه نسل جوان دارد. بدین منظور محققان کشور انواع رسانه‌های داخلی را به استفاده بیشتر و بهتر از ظرفیت خود برای نیل به هدف فوق ترغیب کرده‌اند.
فعالیت بدنی منظم به‌عنوان یکی از شاخص‌های سلامت جوامع، باعث تعدیل عوامل خطر بیماری‌های قلبی عروقی شده و همچنین باعث سلامت روان و عزت نفس می‌شود. تخمین زده می‌شود که فعالیت بدنی ناکافی مسئول حدود ۳۰ درصد از بار بیماری‌های قلبی، ۲۱ تا ۳۵ درصد از سرطان سینه و کولون و ۲۷ درصد از دیابت باشد. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی فعالیت بدنی ناکافی چهارمین علت مرگ ومیردر جهان است. بنابراین فعالیت بدنی منظم برای بهبود سلامت عمومی و به‌طور غیرمستقیم جهت کاهش بار بیماری و هزینه‌های پزشکی در جوامع توصیه می‌شود.
علیرغم فواید فعالیت بدنی برای سلامت جوانان، مطالعات متعدد، شیوع کم‌تحرکی را در کودکان و نوجوانان نشان می‌دهند. همین موضوع باعث شده وضعیت‌هایی مانند دیابت نوع دو، افزایش کلسترول و فشارخون که قبلاً تنها در بزرگ‌سالان دیده می‌شد، امروزه به دلیل افزایش شیوع چاقی در کودکان و نوجوانان نیز رایج شود. برای رفع این موضوع، آموزش از جایگاه والایی برخوردار است و یکی از مهم‌ترین روش‌های آموزش فعالیت‌های ورزشی و بالا بردن انگیزه مشارکت در فعالیت‌های ورزشی، بالأخص برای دانش آموزان، کمک گرفتن از رسانه‌های مختلف به‌ویژه رسانه‌های تصویری نظیر سینما و تلویزیون و به‌ویژه نمایش فیلم‌های آموزشی است.
به‌منظور بررسی بیشتر این راهکار، پژوهشگرانی از دانشگاه پیام نور تهران دست به انجام پژوهشی زده‌اند که در آن نقش مصرف رسانه‌ای بر انجام فعالیت بدنی دانش آموزان ایرانی مورد بررسی واقع شده است.
این پژوهش روی ۳۸۴ دانش آموزان ۱۱ تا ۱۹ ساله از کل کشور انجام شده است و برای گردآوری داده‌های مورد نیاز آن، از دو پرسشنامه مصرف رسانه‌ای و فعالیت بدنی براساس الگوی علمی موسوم به «پندر» استفاده شده است.
بر اساس نتایج این پژوهش، مصرف رسانه‌ها سبب ارتقاء سطح فعالیت بدنی در میان دانش آموزان می‌شود و می‌تواند به‌خوبی در جهت منافع سلامت این قشر آینده‌ساز مورد استفاده قرار گیرد.
حمید قاسمی، دانشیار و محقق مدیریت ورزشی دانشگاه پیام نور تهران و همکارانش در این تحقیق می‌گویند: «براساس مدل پندر، افرادی می‌توانند فعالیت بدنی داشته باشند که منافع انجام آن را بدانند و موانع انجام فعالیت بدنی را نیز که می‌توانند آنان را از انجام ورزش باز دارند درک کنند. بررسی‌های به‌عمل‌آمده نشان داده‌اند که یکی از عوامل تعیین‌کننده در انجام فعالیت فیزیکی، موانعی است که فرد برای انجام این رفتارها دارد و در مقابل آن، توانایی‌ها برای غلبه بر موانع انجام فعالیت فیزیکی، ارتباط مثبت و قابل توجهی با افزایش فعالیت فیزیکی دارد».
آن‌ها می‌افزایند: «علاوه بر این‌ها، خودکارآمدی عامل پیش‌بینی کننده‌ای در تغییر رفتارهای مربوط به سلامتی است. بنابراین و بنابر نتایج این تحقیق می‌توان عنوان کرد مصرف صحیح رسانه‌ای می‌تواند در ارتقای فعالیت بدنی دانش آموزان تأثیرگذار باشد، چراکه الگوی سلامت پندر، سازه‌های الگوی ارتقای سلامت را به‌عنوان تعیین‌کننده‌های مهم رفتار فعالیت جسمانی معرفی کرده است».
با توجه به این یافته‌های پژوهشی محققان فوق نتیجه گرفته‌اند که برای رسیدن به اهداف توسعه سلامت و فعالیت‌های بدنی دانش آموزان تحت تأثیر برنامه‌های رسانه‌ها، برنامه‌سازان و دست‌اندرکاران تولیدات برنامه‌های تلویزیونی، رادیویی، روزنامه‌ها به‌خصوص روزنامه‌های ورزشی و دیگر رسانه‌های گروهی باید به نیازها و اولویت‌های ورزشی دانش آموزان توجه بیشتری کنند.
این یافته‌های علمی پژوهشی در فصل‌نامه «آموزش بهداشت و ارتقاء سلامت ایران وابسته به انجمنی با همین نام منتشر شده‌اند.
مرتبط:
افزایش سن، دلیل بر ورزش نکردن نیست
