از چه سنی میتوان به کودک شیر پاستوریزه داد؟
کودکان باید در ۶ ماه اول زندگی فقط شیرمادر، ۶ ماه دوم شیرمادر به اضافه غذای کمکی و از ۱۲ تا ۲۴ ماهگی ابتدا غذای خانواده و بعد شیر مادر برای آنها کافی است. پس از قطع شیرمادر، می توان به تدریج مصرف شیر پاستوریزه را شروع کرد.
آیا می توان از شیر پاستوریزه برای نوزادان استفاده کرد؟
هرگز دادن شیر پاستوریزه به نوزاد ۶ ماهه به شما توصیه نمیشود زیرا در ۶ ماه اول زندگی، نوزاد به غیر از شیر مادر یا شیر خشک هیچ ماده غذایی دیگری نباید دریافت کند. در واقع دادن هر چیزی غیر از شیر مادر و شیر خشک می تواند برای کودک آسیب زا و خطرناک باشد.
چرا که معده نوزاد هنوز برای هضم مواد غذایی دیگر آماده نیست. مصرف شیر پاستوریزه در این دوران می تواند منجر به اسهال، استفراغ و واکنش های آلرژیک در فرزندتان شود.
اگر مادر به هر دلیلی نتوانست از شیر خود به کودک بدهید می تواند شیر خشک را جایگزین شیر خودش کند. هرگز نباید شیر گاو یا شیر پاستوریزه را جایگزین آن کند.
از چه سنی میتوان به کودک شیر پاستوریزه داد ؟
برای اولین سال زندگی، شیر مادر یا شیر خشک مهم ترین منبع غذایی نوزاد به شمار می آیند. شیر گاو برای اولین سال زندگی اصلا مناسب نیست، اما از حدود ۷ ماهگی به بعد، مقدار کمی شیر گاو یا غذاهایی که حاوی مقادیر کمی شیر گاو هستند می توانند به عنوان یک غذای کمکی مورد استفاده قرار بگیرند.
راه های زیادی برای شروع استفاده از شیر گاو وجود دارد. شما می توانید فرنی کودک خود را با شیر گار تهیه کنید. همچنین می توانید شیر را با غذاهای جامد مثل پوره سیب زمینی یا برنج مخلوط کنید یا می توانید مقدار کمی شیر را با میوه های تازه مخلوط نمایید. با افزودن ادویه و پوره سبزیجات به شیر می توانید یک غذای لذیذ و خوشمزه برای کودکتان تهیه کنید.
شیر موز یا شیر و هویج را نیز به همین ترتیب می توانید به کودک خود بدهید اما در شستن و ضد عفونی کردن هویج بسیار دقت کنید.بهتر است هویج پخته مثلا در سوپ ،به کودک بدهید تا هضم آن راحتتر و مواد مغذی آن بهتر جذب شود. پختن هویج همراه با مقدار کمی روغن میزان آنتی اکسیدان های موجود در آن بنام های بتاکاروتن و اسید فنولیک را افزایش می دهد.
در حین فرآیند پخت دیواره سلول های گیاهی بافت هویج شکسته شده در نتیجه جذب آنتی اکسید موجود و سایر مواد شیمیایی مفید آن افزایش می یابد. با اضافه کردن کمی روغن به هویج پخته، مواد محلول در چربی آن راحتر جذب می شود. همچنین پختن گوجه فرنگی و اضافه کردن روغن به آن در حال پخت جذب لیکوپن موجود در آن را افزایش می دهد.
هر چه سن کودک افزایش می یابد، نگرانی از کمبود کلسیم نیز افزایش می یابد. بیش از ۲۰ درصد کودکان مقادیر ناکافی از کلسیم را دریافت می کنند. این امر بدان علت است که اکثر کودکان از نوشیدنی هایی استفاده می کنند که حاوی مقادیر ناکافی کلسیم می باشد.
سال های اول زندگی کودک، زمان رشد و تکامل استخوان های اوست، لذا مصرف مواد غذایی حاوی کلسیم زیاد در این سن بسیار مفید می باشد. در این مورد شیر یک نوشیدنی خوب و مفید است، زیرا قند موجود در شیر (لاکتوز) و همچنین ویتامین D موجود در آن از عواملی هستند که موجب افزایش جذب کلسیم می شوند.
مصرف شیر پاستوریزه در کودکان ۱ تا ۲ سال
از یک سالگی به بعد میتوان شیر پاستوریزه را به عنوان یک نوشیدنی برای کودک در نظر گرفت. ولی اگر قرار است شیر پاستوریزه برای کودک یک ساله بدهید بهتر است آن را رقیق کنید.
مثلاً می توانید یک دوم مقدار شیر را آب جوشیده سرد شده بریزید. نظر متخصصان این است که کودک در سال دوم زندگی اش ۷۰ درصد مواد غذایی مورد نیاز خود را از غذای اصلی خانواده کنار سایر اعضا به دست می آورد و ۳۰ درصد بقیه توسط شیر مادر یا شیر خشک تأمین می شود.
بنابراین لزوم زیادی برای دریافت شیر پاستوریزه وجود ندارد.
دو سالگی به بعد
از دو سالگی به بعد کودکان می توانند روزی نیم لیتر شیر پاستوریزه مصرف کنند و این مقدار برایشان کافی است. مصرف شیر پاستوریزه بعد از قطع شیردهی مادر ضرورت بسیاری پیدا می کند.
چرا که کلسیم مورد نیاز بدن کودک را تأمین می کند. دریافت کلسیم کافی به رشد استخوان ها و سلامت دندان های فرزندتان کمک بسیاری خواهد کرد.
همچنین شیر پاستوریزه با دارا بودن مقادیر مناسبی از پروتئین و کربوهیدرات انرژی کافی را برای فرزندتان فراهم خواهد کرد.
می توانم به کودکم شیر کم چرب بدهم؟ بهترین شیر پاستوریزه برای کودکان چیست؟
بیشتر بچه ها برای اینکه وزن بگیرند و ویتامین A و D موجود در شیر را جذب کنند باید چربی شیر را کامل دریافت کنند. در شیرهای بدون چربی، پروتئین ها و مواد معدنی زیادی وجود دارد که هضم شان برای کودکان دشوار است اما می توانید بعد از دو سالگی فرزندتان و مشورت با پزشک، به او شیرهای کم چرب بدهید.
اگر کودکتان دچار اضافه وزن یا چاقی است و در خانواده تان افراد ابتلا به چاقی، کلسترول بالا یا بیماری قلبی- عروقی وجود دارد، می توانید برای تغذیه کودکتان پس از مشورت با پزشک از شیر کم چرب استفاده کنید.
ایا شیر پاستوریزه را برای کودک باید جوشاند ؟
شیر گاو را قبل از مصرف بهتر است به مدت کافی بجوشانید اما شیر پاستوریزه لازم به جوشاندن نیست. زیرا گرم كردن زیاد شير باعث تغيير و از بين رفتن ويتامين های حساس به حرارت يا محلول در آب موجود در شيرمی شود و ويتامين های B1 ، B6 ، B12 ، اسيد فوليك و ويتامين C موجود در شير پس از جوشاندن به نسبت بسيار زيادی كاهش می يابد.
اصولا گرم کردن شیر مشکل ندارد اما بیش ازحد گرم کردن توصیه نمی شود. لزومی ندارد شیر را زیاد حرارت بدهید، چون همانطور که گفته شد مواد مغذی اش را از دست می دهد.
نکات مهم در مورد تغذیه کودک با شیر گاو
• نباید قبل از یک سالگی، شیر پرچرب گاو را به کودک خود بدهید.
• کودکانی که دارای سابقه ابتلا به آلرژی یا دیابت وابسته به انسولین هستند، به هیچ عنوان نباید قبل از پایان یک سالگی، به غیر از شیر مادر و شیر خشک هیچ نوع شیری به آن ها بدهید.
• مصرف شیر گاو به عنوان یک غذای مکمل، تنها بعد از هفت ماهگی توصیه می شود.
• بعد از یک سالگی، دریافت مقادیر کافی شیر موجب می شود که کلسیم مورد نیاز کودک تامین شود.
• مصرف شیر مادر به جای شیر خشک، می تواند از بروز چاقی جلوگیری کند.
چرا تا قبل از یک سالگی به بچه ها نباید شیر گاو داد؟
دلایل ندادن شیر گاو به کودکان قبل از یک سالگی بر اساس توصیه های متخصصین:
• هضم شیر گاو برای کودکان به دلیل میزان زیاد پروتئین ها و مواد معدنی موجود در آن دشوار است و همچنین پردازش این مواد برای کلیه نارس کودک سخت می باشد.
• شیر گاو نمی تواند آهن، ویتامین C و دیگر مواد مغذی مورد نیاز کودک را برطرف کند و یک تغذیه کامل برای فرزندتان به حساب نمی آید.
• مصرف شیرگاو توسط کودکان زیر یک سال سبب ابتلا آنها به کم خونی و فقر آهن خواهد شد.
• خوردن شیر گاو در کودکان زیر یک سال سبب ایجاد مشکلات و حساسیت های گوارشی می شود و باعث دیده شدن خون در مدفوع شان می شود.
• شیر گاو نمی تواند چربی های مورد نیاز برای رشد فرزند زیر یک سال شما را دراختیارش بگذارد.
چرا باید در کنار شیر مادر شیر گاو به کودکان بدهیم؟
هنگامی که کودک به سنی رسید که می توانست از شیر گاو استفاده کند بدون نگرانی به او هر روز شیر بدهید زیرا دارای فواید زیر برای کودکان است:
• شیر منبع مهمی برای تامین کلسیم است و سبب استحکام دندان ها و استخوان های کودک می شود.
• شیر گاو برای انعقاد خون و رشد عضلات است.
• شیر یکی از منابع دریافت ویتامین D برای کودکان است و مصرف آن به بدن در جذب بهتر کلسیم کمک می کند و برای رشد استخوان ها ماده ای کلیدی به شمار می آید.
• شیر برای رشد کودک پروتئین های لازم را دراختیار او می گذارد.
• شیر می تواند نیاز کودک را به کربوهیدرات برای انجام فعالیت های روزانه اش تامین کند.
• خوردن شیر در کودکی سبب می شود که کودکان به مشکلاتی مانند فشار خون بالا، سکته مغزی، سرطان روده بزرگ و شکستگی لگن دچار نشوند.
میزان نیاز کودکان به شیر
میزان نیاز کودکان به شیر بستگی به سن آنها دارد، اما توصیۀ معمول این است:
کودکان ۲ تا ۸ سال: دو فنجان شیر در روز،
کودکان ۹ تا ۱۸ سال: سه فنجان شیر در روز.
با وجود این، اگر کودک شما شیر نمینوشد، می توانید سایر محصولات لبنی را به او معرفی کنید. مواد لبنی دیگری مانند پنیر و ماست دارای کلسیم و ویتامین D هستند. حتی اگر کودکان بالای یک سال شیر می خورند، باید غذاهای غنی از کلسیم و ویتامین D هم مصرف کنند تا این ویتامین را به اندازۀ کافی (IU 600) در روز دریافت کرده باشند.
مصرف شیر برای کودکان به مقدار زیاد خوب نیست، زیرا علاوه بر کالری اضافی خطر کمخونی ناشی از فقر آهن را برای کودک به همراه دارد.
مرتبط:
درمان معجزه آسای زردی نوزادان با شیر خشت