آثار ترجمه ای ضعیف سطح ذائقه کودکان را پایین آورده است
آثار ترجمه ای ضعیف سطح ذائقه کودکان را پایین آورده است
موسوی گرمارودی گفت: ما ذائقه مخاطب کودک و نوجوان را با آثار ترجمه ای ضعیف پایین آورده ایم.
افسانه موسوی گرمارودی سردبیر مجله «رشد نوآموز» و کارشناس ادبیات کودک و نوجوان در برنامه «گفتگوی فرهنگی» و در پاسخ به این پرسش که آیا ادبیات حوزه کودک و نوجوان رها شده است؟ گفت: به طور قطعی نمی توان این حوزه را رها و یله دانست اما در اینکه باید از افسارگسیختگی فعلی نجات پیدا کند هیچ تردیدی نیست.
محدوده ادبیات کودک مشخص نیست
وی همچنین در رابطه با اینکه گفته می شود ما ادبیات کودک و نوجوان نداریم بیان کرد: ما ادبیات کودک و نوجوان داریم اما محدوده و دایره آن چندان برای همه و حتی تولیدکنندگان و نویسندگان مشخص نیست.
سردبیر مجله رشد نوآموز با بیان اینکه ادبیات ما ادبیات صرفا آموزشی نیست گفت: ما در تقلید از فانتزی های جهان به یک بی مفهومی و بی محتوایی رسیده ایم و فله ای بودن برخی کتاب ها و تولیدات متعدد هم به همین موضوع برمی گردد.
موسوی گرمارودی اظهار کرد: ادبیات بزرگسال به دلیل قدمتی که دارد می تواند خودش را نجات دهد اما ادبیات کودک سابقه طولانی ندارد لذا تازه باید به تعاریف جدیدی برسیم و نتایج آزمون و خطا را نقد کنیم تا به یک نتیجه مطلوبی برسیم.
وی در خصوص واگذاری ادبیات بخش کودک و نوجوان به بخش خصوصی گفت: با این اوضاع پیچیده و نامناسب فرهنگ کشورمان بهتر است که همه دست به دست داده و با هم همکاری کنیم یعنی نه نمی توان بخش دولتی را از این حوزه حذف کرد و نه اینکه فقط به بخش خصوصی اکتفا کرد، مهم این است که هنرمند بتواند هنرش را به بهترین شکل ممکن ارائه دهد.
ضرورت ورود منتقدان ادبی به حوزه کودک و نوجوان
این کارشناس ادبیات کودک و نوجوان با تاکید بر ورود جدی تر منتقدان درجه یک به این حوزه و حرکت همگام ادبیات با آخرین تغییرات زندگی کودکان و نوجوانان گفت: یکی از نیازهای مهم حوزه ادبیات کودک و نوجوان داشتن منتقدان خوب است.
تضعیف ذائقه کودک و نوجوان با آثار ترجمه ای سطح پایین
موسوی گرمارودی با تصریح بر اینکه ما ذائقه مخاطب کودک و نوجوان را با آثار ترجمه ای ضعیف پایین آورده ایم گفت: وقتی ناشر به خاطر مسائل اقتصادی به تولید انبوه ترجمه هایی که چندان موضوعیت فرهنگی هم ندارند می پردازد مخاطب هم به تدریج به این آثار عادت می کند.
وی گفت: البته این به معنای بی اهمیتی ترجمه نیست زیرا ترجمه پل ارتباطی بین فرهنگ ها و بسیار هم ضروری است اما در رده کودک و نوجوان به دلیل عدم آشنایی بچه ها با فرهنگ جامعه خود، حتما باید انتخاب صحیحی صورت گیرد.
سردبیر مجله رشد نوآموز با اشاره به اینکه ترجمه آثار ادبی در گذشته به اندازه یک چهارم آثار تالیفی بود گفت: میزان ترجمه ها تا سال ۱۳۹۵ متاسفانه به ۷۰ درصد هم رسید درصورتیکه اگر ممیزی ها محتوایی تر بودند شاید قضیه کاملا متفاوت می شد.
کم توجهی به جنبه های ادبی آثار کودک و نوجوان
در ادامه، شایسته ابراهیمی پژوهشگر، مترجم و ویراستار ادبیات کودک و نوجوان گفت: موضوع ادبیات و جنبه های ادبی آثار در حوزه ادبیات کودک و نوجوان مورد کم توجهی قرار گرفته است.
وی با اشاره به دو نظریه درباره ادبیات کودک و نوجوان گفت: برخی نظریه پردازان معتقدند که ادبیات کودک جدا از ادبیات بزرگسالان است و به طور مستقل برای کودک خلق می شود که بر این اساس ادبیات کودک در سطح پایین تری از ادبیات بزرگسال قرار می گیرد اما در مقابل نظریه پردازان معاصر بر این باورند که ادبیات کودک جدا از ادبیات بزرگسال نیست و تفاوت آن فقط در نوع و درجه مخاطب است.
نویسندگان از نظرات دانشگاهیان خبر ندارند
وی در انتقاد از جدایی دانشگاه از ناشران کودک و نوجوان بیان کرد: با وجود اینکه نقدهای دانشگاهی در این حوزه به وفور انجام می شود اما این نقدها در مجلات تخصصی دانشگاهی چاپ می شوند و فقط اعضای هیئت علمی از آن خبر دارند و در اختیار نویسندگان و شاعران قرار نمی گیرد.
شناخت نویسندگان از مخاطب کودک هنوز کامل نیست
ابراهیمی با اذعان به افزایش تیراژ کتاب های ترجمه در حوزه ادبیات کودک و نوجوان گفت: هزینه تحمیل شده به ناشر برای ترجمه به مراتب کمتر از تولید است، علاوه براین علم شناخت کودک و تعریف نویسندگان ما از ادبیات کودک هنوز کامل و درست نیست و همین باعث شده که کودک و نوجوان به این کتابهای تالیفی جذب نشوند.
وی با بیان اینکه ما در زمینه مطالعات و نقد ترجمه ها کمبود داریم بیان کرد: یکی از نظریات مرسوم و رایج در ترجمه برای کودک این است که ترجمه می تواند تحت تاثیر عوامل فرامتنی قرار گیرد بنابراین اگر ما پژوهشگر و منتقد حوزه ترجمه داشته باشیم می توانیم از طریق اقتباس بافت فرهنگی کتاب ها را آنگونه که می خواهیم در اختیار کودک و نوجوان قرار دهیم.
لذت ادبیات را از کودک نگیریم
ابراهیمی در پایان اظهار کرد: ما نباید لذت ادبیات را از کودکان بگیریم وای کاش فضایی فراهم شود که خودشان قدرت انتخاب و انتقاد هم داشته باشند.
منبع: خبرگزاری مهر
مرتبط:
شیرین‌نویسی در ادبیات کودکان و نوجوانان اهمیت دارد
تغییر گروه بندی رده‌های سنی در کتابهای کانون همگام با شرایط بومی
