بهترین برخورد با لکنت زبان کودک
ناآگاهی والدین و اطرافیان کودک مبتلا به لکنت زبان می‌تواند اضطراب و هیجان او را بیشتر کند و آثار ناخوشایندی در روانش باقی بگذارد که حتی پس از بهبود لکنت زبانش، باقی خواهدماند. تعریف ما از لکنت زبان واضح است و به مدل حرف زدن بچه‌های زیر ۴ سال که سیلاب کلمه‌ای را تکرار می‌کنند یا آن را خوب ادا نمی‌کنند گفته نمی‌شود.
فقط برای کودک۴ ساله‌ای تشخیص لکنت‌زبان می‌گذاریم که از ۵/۲ سالگی به خوبی حرف می‌زده و الگوی کلامی او تا ۶ ماه پیوسته و کامل بوده است اما ناگهان تغییر شدیدی در این الگو پیدا شده و با تکرار حروف و اصوات یا مکث متوالی و لکنت کلمات را ادا می‌کند. سن ابتلا به لکنت زبان در بچه‌ها۲ تا ۷ سال است اما اوج سنی آن در ۵ سالگی است. در پسر بچه‌ها این اختلال همانند دیگر اختلال‌های روانی شیوع بیشتری دارد و ۳ برابر دختربچه‌هاست. چند نکته مهم درباره لکنت زبان بچه‌ها وجود دارد که باید از آن مطلع باشید؛ برخلاف باور عموم، که گمان می‌کنند علت لکنت زبان ترس و هیجان کودکشان در اثر یک حادثه یا اتفاق است، این اختلال به دلیل استعداد ژنتیکی کودک ایجاد می‌شود. هرچند همیشه در شروع لکنت زبان از استرس وارد شده به کودک به عنوان تسریع‌کننده لکنت یاد می‌شود اما والدین باید بدانند قبل از آنکه متوجه لکنت شوند، الگوی
بیان کلام در کودک آرام تغییر می‌کند و این استعداد بیولوژیکی بارز می‌شود. پس بی‌جهت نباید خودشان، همسرشان یا کسی که به نظر مسبب این همزمانی شده، مقصر دانست. مساله دوم سیر نوسانی لکنت است. نباید از افت?وخیزها و به ظاهر بدتر یا بهتر شدن لکنت زبان کودکتان ناراحت شوید. ماهیت این اختلال نوسانی بودنش است. بچه‌های مبتلا وقتی شعر می‌خوانند یا با عروسکشان بازی می‌کنند و حرف می‌زنند، کمتر لکنت دارند چون هیجان کنترل‌شده و احساس بهتری دارند.
حالا می‌پردازیم به مهم‌ترین قسمت یعنی راهنمای رفتار صحیح با بچه‌های مبتلا به لکنت‌زبان که به والدین این بچه‌ها و همه کسانی که در خانواده یا دوستان خود کودک دچار لکنت‌زبان دارند، توصیه می‌کنم به خوبی این نکته‌ها را به خاطر بسپارند:
۱- در مواجهه با لکنت کودک، اضطراب و ناراحتی خود را کاهش دهید و سعی کنید این شیوه حرف زدن او را نادیده بگیرید. به‌خصوص مادر کودک نباید اضطراب و ناراحتی خود را از این مشکل نشان دهد. واقعا باید در رفتار و چهره‌تان این حس موج بزند و با همه وجود لکنت او را نادیده بگیرید. این قسمت سخت‌ترین و مهم‌ترین بخش رفتار با کودک است. خود بچه از شیوه حرف زدن جدیدش مضطرب است اما این قضیه او را ناراحت نمی‌کند؛ آنچه باعث ناراحتی و آزارش می‌شود، واکنش والدین و اطرافیان است. همه خانواده اعم از خاله، عمه و مادربزرگ بارها تماس می‌گیرند و حال او را می‌پرسند، مدام می‌شنود که می‌پرسند امروز چطور است، بهتر شد یا بدتر و این اضطراب دیگران او را می‌آزارد.
۲- سعی کنید علاوه بر حفظ آرامش، با بچه مبتلا آرام و شمرده حرف بزنید تا به او القا کنید نیازی به جویده و تند‌تند حرف زدن نیست.
۳- یکی از بازی‌های خوبی که توصیه می‌کنم با فرزندتان انجام دهید، حرف زدن با او مقابل آینه است. تمرین یک نمایش یا شعر یا هر بازی دیگر در حالی که هر دو در آغوش هم یا کنار هم هستید و خود را در آینه می‌بینید، ترس و اضطراب کودک را می‌کاهد و جو لذت‌بخش بازی او را در خود غرق می‌کند.
۴- صدای کودک را هنگام خواندن شعر یا داستان و هر موضوع آهنگین دیگر که با تسلط آن را می‌خواند، ضبط کنید و روی تلفن‌همراه یا دستگاه پخش قرار دهید که لااقل روزی یکی، دو بار پخش شود و او در فضا صدای خود را بشنود که چطور مسلط شعر می‌خواند. این کار اعتمادبه‌نفس او را بیشتر می‌کند.
۵- وسط حرف کودک نپرید و آن را اصلاح نکنید. صبور باشید. اگر لکنت او شدید است و از دیدن تقلای کودک و توام‌کردن کلام با حرکات بدنی رنج می‌برید، با آرامش طوری که متوجه نشود دارید وسط حرفش می‌پرید، او را به نشستن کنارتان دعوت کنید و بخواهید نفس عمیق بکشد و راحت باشد و سپس ادامه دهد.
۶- «بیشتر موارد لکنت‌زبان خودبهخود و بدون هیچ درمانی خوب می‌شوند»؛ مدام این را برای خود تکرار کنید. این مشکل در خانواده شما یا همسرتان بوده و کودک تا نوجوانی خودبهخود خوب می‌شود. فقط کمتر از یک درصد بچه‌ها تا نوجوانی این مشکل را خواهند داشت. تنها درمان این مشکل، گفتاردرمانی است که گاهی بچه‌ها حتی بدون نیاز به آن و فقط با رفتار صحیح شما بهبود می‌یابند.
۷- بی‌جهت با همسرتان جر و بحث نکنید چون با اینکه شیوع این استعداد در کمتر از یک درصد جمعیت عمومی وجود دارد اما با بررسی دقیق در شجره‌نامه خانواده‌ها به این موضوع می‌رسیم که ۳ تا ۴ درصد جمعیت در دوره‌ای از کودکی خود مبتلا به لکنت بوده‌اند و بهبود یافته‌اند بی‌آنکه والدین آنها متوجه باشند. متشنج کردن جو خانه نه برای شما خوب است، نه برای کودکتان. منتظر بمانید تا این مشکل بهبود یابد.
منبع: سلامت نیوز
