روش مشتاق کردن کودکان به همکاری در خانه تکانی
والدینی که علاقمند هستند فرزندانشان هم در خانه تکانی همراهشان باشند تا علاوه بر نظم و ترتیب، حس همکاری هم در کودکان رشد کند به این نکات توجه کنند.
خانه تکانی آیینی قدیمی است که در هر خانه ایرانی انجام می شود. برای انجام خانه تکانی از اعضای خانواده خود کمک بگیرید و نظافت خانه را به تنهایی انجام ندهید. شما می توانید برای انجام خانه تکانی از همسر و فرزندان خود کمک بگیرید.
همکاری فرزندان در انجام کارهای خانه حس مسئولیت پذیری و نظم و ترتیب را در آنها تقویت می کند. در این بخش به مادرانی که دوست دارند در فصل خانه تکانی، قدری کمک فرزندان را جلب کنند توصیه هایی ارائه می شود.
چگونه از خود کودک در خانه تکانی کمک بگیرید؟
از او بخواهید اتاق خود را مرتب نماید
هیچگاه خودتان به تنهایی اتاق کودک را مرتب نکنید بلکه زمانی که کودکتان حضور دارد با کمک او اتاق را تمیز کنید تا او ببیند و یاد بگیرد که چگونه می توان اتاق را مرتب کرد و تمیز نگه داشت و در کنار شما تجربه کسب کند.
تمیز کاری را به بازی تبدیل کنید!
شما با کمی تلاش و خلاقیت می توانید تمیز کاری را به یک بازی سرگرم کننده و هیجان انگیز تبدیل کنید. برای اینکه کودک خود را ترغیب به انجام خانه تکانی بکنید، تمیز کردن خانه را به کاری لذت بخش برای او تبدیل کنید مثلا اگر به کودکتان گفته اید که لباس و اسباب بازی های خود را جمع کند به او یک جعبه بدهید و مسابقه بگذارید که چه کسی می تواند زودتر جعبه اش را پر کند و تا زمانی که همه لباس ها و اسباب بازی ها جمع نشده بازی را متوقف نکنید.
یا مثلا بعد از تمام کردن هر کار، یک توپ داخل سبد بسکتبالشان بیاندازند یا برایشان آهنگ بگذارید و اجازه دهید با حرکات موزون به این طرف و آن طرف اتاق بروند.
کارهای سبک به کودک بسپارید
کار کودک باید متناسب با سن، توانایی و وقت او باشد. بهتر است از کودک خود بخواهید وسایل خود را جمع کند و کارهای خطرناک مانند کار با مواد شیمیایی را به او نسپارید زیرا اینگونه سلامتی کودک به خطر خواهد افتاد. جمع کردن لباس های زمستانی، جمع کردن اسباب بازی ها، گردگیری قفسه ها از کارهای مناسب برای کودکان است.
هنگام خانه تکانی به ساعت صرف غذا و خواب کودک توجه نمایید
مادران هنگام خانه تکانی و سرگرم شدن بچه ها با این کار نباید اجازه دهند که ساعات صرف غذا و خواب بچه ها به هم بریزد زیرا این کار باعث بد اخلاقی آنها می شود پس به این گونه موارد توجه نمایید.
بر سر کودک خود داد نزنید
اگر خانه تکانی بی حوصله تان کرده، این امر نباید باعث گردد که بر سر کودک خود فریاد بزنید. همچنین اگر کاری زا به فرزندتان سپرده اید و او آنگونه که باید این کار را به نحو احسن انجام نداد، از داد زدن بر سر بچه ها در مورد نحوه تمیزکاری، جدا خودداری کنید و با خونسردی به آنها توضیحات لازم را بدهید. برای انجام هر کاری باید خوشحالی کنیم و با صدای بلند بخندیم و از بچه ها تشکر کنیم که به ما کمک می کنند.
خانه تکانی را پیچیده نکنید
برای تمیز کردن خانه نیز باید برنامه داشته باشید . اگر شما بدون برنامه یکباره همه وسایل اتاق ها، آشپزخانه، کابینت ها، کمدها و… را بیرون بریزید، خانه نامرتب و ناامن می شود و این بی نظمی سبب تهدید سلامت روانی بچه ها می گردد پس قبل از خانه تکانی از تمام کارهایی که باید انجام شود، فهرستی تهیه کنید و بعد زمانی را برای انجام هر کار در نظر گرفته و به طور منظم اجرا کنید و کارهای راحت و آسان را به کودک خود بسپارید.
از مواد شوینده شیمیایی استفاده نکنید
اگر دارای فرزند هستید برای سلامتی فرزند خود اهمیت قائل شوید و از مواد شوینده شیمیایی استفاده نکنید . کار کردن با مواد شوینده شیمیایی سبب مسمومیت و ایجاد مشکلات تنفسی می شود. این مواد شوینده تاثیر مخربی نیز روی کودکان می گذارد، زیرا بچه ها حساس ترند و آسیب جدی تری به سیستم تنفسی آنها وارد می شود.
اسباب بازی ها را نیز تمیز کنید
بچه ها هر روز با اسباب بازی های خود سرو کار دارند و اسباب بازی ها از حجم زیادی میکروب برخور دارند و ممکن است سلامت کودک ما به دلیل بازی مداوم با آنها به خطر بیفتد بنابراین نظافت «اسباب بازی کودکان» را فراموش نکنید.
کارهایی را به کودک محول کنید که بتواند به اتمام رساند
به کودک خود مسئولیتی متناسب با سن او بدهید و به کودکان کار هایی را محول کنید که می توانند تا انتها انجام دهند زیرا تمام کردن یک مسئولیت به آن ها عزت نفس می دهد و اگر کار را نیمه کاره رها کنند، بی خیال و بی مسئولیت خواهند شد.
کودکان را خسته نکنید
زمان زیادی را صرف تمیز کاری نکنید چون کودکان خسته می شوند. مثلا اگر از کودک خواسته اید جا هایی که قدش می رسد را گردگیری کند، بعد از تمام شدن کارش مسئولیت جدیدی به او ندهید و بگذارید کمی استراحت نماید.
در تمیزکاری به آن ها کمک کنید
اگر به فرزندتان گفته اید که خود اتاقش را تمیز کند، بهتر است خودتان نیز با او همکاری کنید تا او احساس نکند که با این کار نا آشنا تنها است.
گنگ و مبهم صحبت نکنید
اگر می خواهید کودک شما در کارهای خانه مشارکت کند با او گنگ و مبهم صحبت نکنید بلکه مستقیم به او بگویید چه کاری از او می خواهید و او چگونه این کار را انجام دهد مثلا به او بگویید اتاقت را تمیز کن و اسباب بازی هایت را درون سبدش بریز.
حواستان به مدرسه او باشد
کودکان باید دو، سه ساعت به انجام تکالیف مدرسه بپردازند و شش ساعت یا بیشتر هم در کلاس درس باشند بنابراین اضافه کردن کارهای دیگر آنها را خسته و عصبی می کند پس این خستگی ها را نیز در نظر بگیرید و برنامه انجام کارهای خانه را براساس آن و به طور مناسب تنظیم کنید؛ مثلا می توانید خانه تکانی را به روزهای آخر هفته موکول کنید.
رشوه ندهید
کودکان باید بدانند تمیز کردن اتاقشان یک وظیفه است و باید مسئولیتش را بپذیرند. پس اگر او عنوان کرد که به شرطی خانه را تمیز می کنم که پاداش بگیرم هرگز این کار را نکنید و برای انجام وظایف، به بچه ها جایزه و یا پول ندهید چون این کار باعث می شود آن ها از شما انتظار داشته باشند به ازای هرکاری که در خانه انجام می دهند جایزه دریافت کنند. تنها برای تشویق فرزندتان می توانید برای او غذای مورد علاقه و یا خوراکی محبوبش را تهیه کنید.
آسان گیر باشید!
با این کار مسئولیت پذیری را به کودکان می آموزید و نمی خواهید که از آنها یک خدمه کاربلد بسازید. پس آسان بگیریدو کارهایی که خود دوست دارند را به آنها بسپارید.
چگونه فرزندانمان را با خود در کارهای خانه هماهنگ کنیم؟
کودک بین ۳ تا ۵ سالگی، هر چیزی را از روی تقلید یاد می گیرد پس مرتب کردن اتاق را مانند بازی به او نشان دهید و او را در این کار همراهی کنید.
بین ۶ تا ۱۱ سالگی، کودک مستقل تر می شود و ترجیح می دهد اتاقش را به تنهایی مانند یک فرد بزرگسال مرتب کند و معمولا توصیه های شما را نمی پذیرد پس دلایل صحبت های خود را برایش توضیح دهید، از تحمیل نظرات خود اجتناب کنید و به جای او وسایلش را مرتب نکنید.
نوجوان در فاصله سنی ۱۲ تا ۱۸ سال نیز تمایل دارد، خود را از قید و بندهای خانواده راحت کند و با تنبلی یا عدم پذیرش این اصل را ابراز نماید. نوجوان شما ترجیحا مسائل و قواعد تربیتی را که شما با تمام وجود به آنها پایبند هستید، زیرپا می گذارد.
پس اگر از او خواسته اید که اتاق خود را مرتب کند و او نافرمانی نمود، بدانید هدف او از مخالفت، فقط اذیت کردن آنی شماست، به آنچه می گوید اعتقادی ندارد و خیلی زود همه چیز را فراموش می کند.
پس صبور باشید و با حفظ حس استقلال طلبی وی، سعی کنید عملیات خانه تکانی را با موفقیت و بدون تنش خانوادگی به سرانجام برسانید و هرگز اتاق فرزندتان را به ویژه زمانی که در خانه نیست، مرتب نکنید.