علت های دزدی کودکان و رفتار مناسب والدین
دزدی کودکان ریشه در فقر، عدم توجه والدین و … دارد والدین اگر متوجه آن شدند باید خونسردی خود را حفظ کنند و با آرامش با کودک رفتار کنند.
دزدی کودکان در هر سن وسالی به علت های مختلف انجام می شود . کودکان کوچک به علت درک نکردن مفهوم دزدی بدین صورت که اگر چیزی را بدون پرداخت هزینه بردارند دزدی محسوب می شود ، دست به انجام این کار زشت می زنند .
بچه های بزرگتر و نوجوانان با اینکه به درک کامل مفهوم دزدی رسیده اند اما بخاطر جالب بودن و هیجان این کار، یا بخاطر اینکه دوستانشان این کار را می کنند ، ممکن است دست به دزدی بزنند. بعضی از نوجوانان از سر شورش و یاغیگری این کار را می کنند.
همانطور که در ادامه این بخش از نکات مهم تربیتی کودکان توضیح خواهیم داد در موارد دیگر، دلیل دزدی کردن کودکان و نوجوانان نداشتن پول کافی برای خرید آنچه می خواهند یا نیاز دارند ، است مثلا ممکن است اشیا یا اسباب بازی های گران قیمتی را بدزدند که پول خریدش را ندارند.
در بعضی موارد متاسفانه کودکان و نوجوانان به دلیل تامین هزینه های اعتیاد خود دست به دزدی می زنند. دلیل دزدی هرچه باشد ، والدین باید ریشه یابی کنند و مشکلات را از پایه حل نمایند.
علت دزدی کودکان چیست؟
دزدی در کودکان وبزرگسالان منشأ یکسانی ندارد و انگیزه ها و موجبات و علل گوناگونی برای هر گروه دارد. برخی کودکان به علت عصبانیت یا جلب توجه دست به دزدی می زنند، برخی دیگر بخاطر خشونت فیزیکی و روانی که بر آنها وارد می شود ، دزدی می کنند و این عمل آنها نشانه فریاد درخواست کمک است. در کل رفتار کودکان انعکاسی از استرس در خانه ، مدرسه یا در کنار دوستان است .
توجه به اصل لذتجویی در تملک و تصاحب آن چیزی است که مورد علاقه فرد است و از راه های ساده و ممکن از نظر او بدست نمی آید. منشأ آن از دید دیگر، می تواند محرومیتی ساده از نوع محرومیت غذا، بستنی و شکلاتی باشد که می تواند او را به دزدی وا دارد. محرومیت های دوران کودکی و عدم احساس ارضا و اشباع نقشی اساسی در این امر دارد.
هر آنچه که باید درباره علت و دلیل دزدی کودکان بدانید
علل مادی
برخی از کودکان به این دلیل که فقیر هستند و نیازهای اولیه آنان در حد مطلوبی ارضا نمی شود دست به دزدی می زنند. وقتی خردسال با مشکلاتی مانند تغذیه ناکافی، لباس نامناسب، نداشتن پول توجیبی و اسباب بازی و در حالت کلی عذم تامین نیازهای مادی از طریق خانواده روبرو می شود از طریق دزدی آنها را جبران می کند.
علل اجتماعی دزدی کودکان
والدین نخستین الگو و سرمشق کودک هستند و اگر آنان دزدی کنند و یا به شوخی درباره آن صحبت نمایند ، کودک آن را می آموزد.همچنین کودک سرقت را از دوستان، همبازی ها و همسایگان خود می آموزد.
از علل هایی که گرایش کودک را به دزدی تشدید می کند ، ضعف مذهبی، سقوط ارزش های اخلاقی، محیط اجتماعی نابسامان، عدم کنترل رفتار کودک، قحطی، بحران های حاصل از جنگ، زلزله و آتشفشان، زندگی در محل های جرم زا، مهاجرت، اعتیاد والدین، میل به خود نمایی و جدایی از پدر و مادر است.
مسأله دزدی کودکان از مسائل مهم تعلیم و تربیت است. دزدی کودک و برخورد با آن برای بسیاری از خانواده ها و مدرسه ها مسأله ساز و بحث انگیز است و توجه نهادهای تربیتی گوناگون و نیز دستگاه قضایی هر جامعه ای را به خود جلب کرده است.
علل روانی دزدی کودکان
یکی از علت های دزدی در کودکان ناکامی ها و مورد بی مهری و بی توجهی قرارگرفتن در خانواده است که کودک برای جلب توجه خانواده و دیگران اقدام به کار ناشایست دزدی می کند که این امر نوعی واکنش در برابر این کمبودها است.
این موقعیت بیشتر در فرزندان میانی و خانواده هایی دارای اولاد متعدد و زیاد دیده می شود که فرصتی برای ابراز علاقه نداشته اند و کودک نوازش کافی دریافت نمی کند . تقلید از الگوها و نمونه هایی که از طریق رسانه ها دیده یا شنیده است موجب دزدی کودک می شود.
علت های دیگر در بروز این رفتار ناپسند کودکان رفع اضطراب روانی و یا نوعی اعتراض و نشان دادن عصیان و طغیان خود و توانایی خویش می باشد.
بهترین رفتار والدین بعد از دیدن و متوجه دزدی کودکان شدن
بهترین برخورد با دزدی کودکان ، برداشتن گام هایی حساب شده برای آموزش صداقت و درستکاری و تصحیح این رفتار ناشایست است . عکس العمل بیش از حد لازم در برابر این مساله و همچنین گذشتن از آن به سادگی هر دو آسیب زاست پس باید رفتار درستی در این هنگام داشته باشید.
۱٫برای بررسی کیف کودک از او اجازه بگیرید تا او نیز بدون اجازه به کیفتان دست نزند.با این کار می توان احساس مثبت داشتن حریم شخصی را به کودک انتقال داد. داشتن الگوی مناسب رفتاری باعث ایجاد رفتارهای مثبت در کودک می شود . بچه هایی به سوی دزدی و دیگر مشکلات رفتاری کشیده می شوند که مورد نظارت نزدیک والدین قرار ندارند .
۲٫زمانی که والدین مشاهده کردند که بچه چیزی را برداشته است، نباید واکنش شدید نشان دهند و باید رفتاری مناسب و سنجیده از خود نشان دهند. در این لحظه باید آرامش خود را حفظ کرده و روشی منطقی اتخاذ کنند ، در غیر این صورت باعث احساس گناه و دلخوری در خود والدین می شود و از طرف دیگر عزت نفس کودک را نیز به مخاطره می اندازد.
بدترین روش برخورد با کودک در مواجهه با دزدی او ، اعتراف خواستن از کودک و تهمت زدن به او در نزد دیگران است. زیرا با این گونه روش ها به ندرت می توان به ریشه اصلی و علت بنیادی مشکل پی برد.
این عمل موجب می شود که کودک به دروغگویی روی آورد و یا آبروی او برای عملی که ممکن است هرگز تکرار نشود ، برود. پس نباید کودک را تحت فشار قرار دهیم تا از او پاسخ مثبت بگیریم.
۳٫صادقانه با کودک صحبت کنید و با استفاده از داستان های جذاب، الگوهای مناسب رفتاری را بدون برچسب دزدی زدن به او معرفی کنید. یکی از رفتارهای کارساز برای برخورد با این کودکان گفتن قصه های مذهبی و آموزش رویه های دینی به شکل امیدواری و تشویق کننده و نه ایجاد ترس از خدا و عذاب جهنم است.
علت انجام دزدی را نباید از کودک سوال کرد چون والدین را به پاسخ مناسبی نمی رساند. برخورد نامناسب و شدید اولیه با دزدی در کودکان خردسال موجب تداوم و حتی تشدید رفتار می شود . کودکان به علت های گوناگون وسایل دیگران را برمی دارند ، به همین دلیل تعیین علت این رفتار مهم است.
۴٫والدین باید شرایط زندگی کودک را مورد بررسی قرار دهند و در مواردی از کمک متخصصان استفاده کنند. پس از روشن شدن علت ، می توان به کودک کمک بیشتری در این زمینه نمود.
درگیری و اختلافات زناشویی زیاد سبب می شود که کودکان با بروز مشکلات رفتاری ، از میزان درگیری والدین بکاهند و خود را کانون اصلی توجه قرار دهند. سعی نکنید کودک را در موقعیت اعتراف به دام بیندازیدزیرا او جواب، دروغ و انکار خواهد بود. سعی کنید علت آنچه منجر به دزدی شده را بیابید و در خلوت با فرزندتان جدی برخورد کنید.
۵٫اگر بچه برای پرداخت آنچه که برداشته است، پولی نداشت؛ والدین می توانند به او قرض دهند و از پول ماهیانه او کم کنند یا باید کاری در خانه انجام دهد تا پولی برای پرداخت آن به دست آورد.
همچنین کودک باید از فردی که از او چیزی دزدیده است عذرخواهی کند یعنی باید مسؤولیت رفتار نادرست اش را به عهده بگیرد. صادقانه بیندیشید. بچه هایی که عادت دارند همه چیزهایی را که می خواهند به دست آورند، تصور می کنند که باید هر چه را که می خواهند داشته باشند. پس باید کم کم به او نه بگویید.
۶٫شاید انگیزه فرزندتان از برداشتن لباس، زینت آلات، ماشین های برقی و مانند این بوده که شبیه دیگر همسالانش شود. کودکی که در کنار همسالانی با امکانات زیاد رشد می کند، شاید سعی کند ظاهر وسایلی مانند آنان داشته باشد. پس سعی کنید مدرسه و دوستانی برایش انتخاب کنید که از لحاظ اقتصادی هم سطح شما باشند.
۷٫بسیاری از خانواده ها با امکانات مالی کم هستند که کودکانشان سرشار از شادی، عزت نفس و رفتارهای صحیح اجتماعی هستند. زیرا این خانواده ها با اصلاح روش های اخلاقی و زندگی، ایجاد محیط امن و شاد و نشان دادن توجه و ارائه نوازش های مثبت در موقعیت های مناسب، ذکر خصوصیات و کفایت های جسمی، فکری و اخلاقی و تشویق آنان به ورزش، هنر، همکاری و دلسوزی در منزل و داشتن دلبستگی عمیق خانوادگی الگوهای رفتاری فرزندشان را اصلاح می کنند و تنها به روش های مادی بسنده نمی کنند.
۸٫از پیامد های طبیعی برای اصلاح رفتار، می توان استفاده کرد. مثلا اجازه ندهید کودک بدون گرفتن اجازه از شما در دوران سرما خوردگی شکلات بردارد .
۹٫والدین باید بدانند بچه هایشان در چه وضعیتی هستند اما نباید به صورت مداوم کیف و وسایل شخصی کودک را بگردید زیرا این کار موجب ایجاد حس عدم اعتماد در کودکان می شود.
۱۰٫علت دزدی بچه ها این است که چون چیزی را می بینند، می خواهند آن را داشته باشند و از عواقب رفتارشان اطلاعی ندارند. به نیازهای فرزندتان به پول توجه کنید و ببینید آیا پول توجیبی او به اندازه نیازهای اصلی او هست و کافی است یا باید هماهنگی بیشتری ایجاد کرد.
توجه کنید آیا پول دریافتی او در حد متوسط دیگر همسالانش در طبقه اجتماعی شماست یا خیر. لطفاً در این قضیه خساست به خرج ندهید.
۱۱٫برخورد مناسب با کودک هنگام مواجهه شدن با دزدی او بسیار الزامی است و شما باید همان موقع ،رفتارش را به درستی نامگذاری کنید. مثلا نباید برداشتن بی اجازه چیزی که به او تعلق ندارد را امانت گرفتن بنامید، بنابراین به بچه هایی که مفهوم مالکیت را درک می کنند بگویید که برداشتن بی اجازه متعلقات دیگران کاری خلاف قانون است.
۱۲٫بلافاصله رفتارش را اصلاح کنید مثلا کودکی که از مغازه کیک برداشته ، در صورت دست نخورده بودن آن باید به آنجا برگردد و کیک را به جایی که برداشته بگذارد یا اگر مغازه دار آن را پس نگیرد، پول آن را پرداخت کند. هیچ وقت شما از طرف کودک قول ندهید و عذرخواهی نکنید و نگویید که این کار برای بچه ها طبیعی است.
۱۳٫توجه لازم به او را داشته باشید و خصوصیات خوب اخلاقی او را مورد توجه قرار داده و ذکر کنید. برای افزایش عزت نفس او راه هایی بیابید و در محیط خانه آرامش و شادی ایجاد کنید. ا به جای زیبایی های فیزیکی اش ز توانمندی های او یاد کنید و او را با استعدادها و توانایی هایش آشنا کنید.