راه حل های افزایش وزن در کودکان
در کودکان لاغر و کودکانی که متناسب با سن‌شان افزایش وزن پیدا نمی‌کنند، همواره این نگرانی در بین خانواده‌ها و به‌خصوص مادران وجود دارد که فرزندشان دچار کندی رشد و احیانا مشکلات سوء‌تغذیه نشود.
اهمیت افزایش وزن در کودکان
در کودکان لاغر و کودکانی که متناسب با سن‌شان افزایش وزن پیدا نمی‌کنند، همواره این نگرانی در بین خانواده‌ها و به‌خصوص مادران وجود دارد که فرزندشان دچار کندی رشد و احیانا مشکلات سوء‌تغذیه نشود.
در صورتی که کندی رشد وزنی در بسیاری از کودکان ارتباط مستقیمی با میزان دریافت کافی درشت مغذی‌هایی مانند پروتئین‌ها دارد، بنابراین دریافت منابع غنی و با کیفیت پروتئین‌ها در رژیم غذایی کودک می‌تواند یک راه افزایش وزن مناسب و سالم باشد، البته متخصصان تغذیه بر این باورند که یک رژیم غذایی متنوع و مغذی که از لحاظ کمیت و کیفیت مناسب با میزان رشد کودک باشد، می‌تواند در افزایش متناسب وزن او نیز موثر باشد.
با این حال برخی از مواد غذایی هستند که به دلیل حجم بالای مواد مغذی می‌توانند در رشد وزنی و قدی کودکان نقش موثری ایفا نمایند که توصیه می‌شود والدین کودکان کم وزن به مصرف این مواد غذایی در رژیم غذایی کودک خود بیشتر توجه نمایند.
مواد غذایی موثر در افزایش وزن کودکان
۱- سیب‌زمینی
از جمله مواد غذایی غنی از کربوهیدرات می‌باشد که حضور آن چه به صورت پخته و سرخ کرده در رژیم غذایی کودک با افزایش میزان کالری دریافتی می‌تواند با افزایش وزن کودک در ارتباط باشد.
به همین دلیل توصیه می‌شود از سیب‌زمینی سرخ کرده در رژیم غذایی کودک لاغر در وعده غذایی اصلی و یا یک میان وعده استفاده شود.
۲- تخم‌مرغ
ماده غذایی موثر دیگر تخم‌مرغ است که چون حاوی بهترین و غنی‌ترین منبع پروتئین حیوانی می‌باشد، می‌تواند در ساخت بافت‌های عضلانی در بدن کودک موثر باشد و مصرف منظم آن در رژیم غذایی می‌تواند با افزایش وزن کودک کم وزن در ارتباط باشد.
به علاوه اینکه ترکیب تخم‌مرغ پخته یا املت یا نیمرو با سیب‌زمینی سرخ شده به عنوان یک میان‌وعده و یا در وعده صبحانه در کودکان لاغر در سنین پایین علاوه بر اینکه آنها را ترغیب به مصرف غذا می‌کند، می‌تواند در افزایش وزن‌شان نیز موثر باشد.
۳- موز
از جمله میوه‌های گرمسیری است که به دلیل اینکه حجم بالایی از مواد کربوهیدراته را دارد، دارای دانسیته انرژی بالاتری می‌باشد و بنابراین مصرف یک عدد موز در رژیم غذایی کودک لاغر به اشکال مختلف مانند خوردن یک عدد موز در روز یا استفاده از دسرهای حاوی موز توصیه می‌گردد.
۴- محصولات لبنی
شاید مطبوع‌ترین نوع لبنیاتی که به‌خصوص برای کودکان در فصول گرم سال لذت‌بخش می‌باشد، بستنی است.
به همین دلیل توصیه می‌شود که کودکان لاغر در هفته و در صورت تمایل ۳ تا ۴ بار بستنی استفاده نمایند.
علاوه بر اینکه نوشیدنی‌های بر پایه لبنیات مانند شیر کاکائو، شیر موز یا شیر خرما هم می‌توانند تامین کننده انرژِی مورد نیاز بدن این کودکان برای افزایش وزن باشند.
به علاوه اینکه مصرف حداقل دو لیوان شیر در روز برای کودکان لاغر توصیه می‌گردد.
۵- گوشت سفید و مرغ
باید در رژیم غذایی کودک لاغر توجه شود که مصرف گوشت‌های سفید و ماکیان مانند گوشت مرغ افزایش یابد، چون که این نوع پروتئین‌های حیوانی می‌توانند باعث افزایش بافت غیر چرب و عضلانی شوند.
۶- میوه‌های خشک
میوه‌های خشک به دلیل اینکه نسبت به میوه‌های تازه، آب کمتر و دانسیته انرژی بالاتری دارند، می‌توانند انرژی بیشتری به بدن کودک لاغر برسانند.
به همین دلیل توصیه می‌شود که از میوه‌های خشک به عنوان یک میان‌وعده مغذی در رژیم غذایی کودکان لاغر استفاده گردد و سعی شود به جای مصرف تنقلات ناسالم از میوه‌های خشک به عنوان ماده غذایی سالم در طی روز به کودکان لاغر داده شود.
موارد مهار کننده افزایش وزن در کودکان لاغر
۱- بی‌اشتهایی: مهم‌ترین عامل در کاهش وزن در کودکان، بی‌اشتهایی است که مرتبط با کمبود ویتامین‌ها و املاح در بدن آنها می‌باشد.
به همین دلیل توصیه می‌شود که با تجویز پزشک اطفال یا متخصص تغذیه کودکان و در صورت نیاز مکمل‌های ویتامینی لازم به کودکان لاغر داده شود.
۲- غذاها یا میان‌وعده‌های غذایی شور مانند غذاهای آماده و تنقلات شور از قبیل چیپس و پفک هم می‌توانند با کم کردن اشتهای کودک باعث کاهش وزن او شوند.
به همین دلیل مصرف این مواد غذایی در کودکان لاغر باید محدود شود.
۳- کم خوردن آب و نوشیدنی در کودکان با کم وزنی تا حدودی در ارتباط است، بنابراین مادران باید به کودکان خود فرا دهند که به طور متناوب آب بنوشند تا بدن‌شان دچار کم‌آبی نشود.
چون کم‌آبی با کاهش آب بدن منجر به کاهش بافت غیرچرب بدن و کاهش وزن می‌شود که این کاهش وزن در کودکان مشهودتر از بزرگسالان می‌باشد.
فرزاد برهمندپور؛ کارشناس ارشد تغذیه و ارتقای سلامت
