زود خوابیدن کودکان چه تاثیراتی بر آن ها دارد؟

طبق نتایج یک مطالعه جدید، زود خوابیدن و پیروی از یک روند خواب منظم به کاهش ریسک چاقی و اضافه وزن در کودکان کمک می کند.

در این مطالعه ۱۲۵۸ کودک استرالیایی با میانگین سنی ۶ سال مورد بررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد کودکانی که همواره دیروقت به رختخواب می‌رفتند در مقایسه با کودکانی که همیشه زود می‌خوابیدند در طول چند سال بعد با ریسک اضافه وزن بیشتری روبرو بودند.

این یافته‌ها بر اهمیت فواید زود خوابیدن در کودکان تاکید دارد.

سرپرست تیم تحقیق از دانشگاه کوئینزلند استرالیا، در این باره می‌گوید: «با اینکه می‌دانیم زود به رختخواب فرستادن کودکان در دوره تعطیلات می‌تواند دشوار باشد، اما والدین باید بدانند زود خوابیدن همیشگی کودکان موجب کاهش ریسک چاقی یا اضافه وزن خواهد شد.

اینکه به کودک خود اجازه می دهید تا دیروقت بیدار بماند و مشغول بازی کردن باشد، باعث خستگی مفرط در او می شود و خستگی زیاد باعث می شود دیرتر به خواب برود و حتی خواب راحت و آسوده ای نیز نداشته باشد. بنابراین تا پاسی از شب بیدار ماندن کودکان، خود علت بی قراری و ناآرامی آنها در طول شب و زمانی که در خواب هستند، می شود.

احتیاج به خواب در انسان ها در سنین مختلف متفاوت است، ولی به طور میانگین می توان گفت که یک کودک یک ساله به ۱۴ تا ۱۵ ساعت خواب ، یک کودک سه ساله به ۱۲ ساعت خواب ، یک کودک پنج ساله به ۱۱ ساعت خواب و یک کودک هفت ساله به ۹ تا ۱۰ ساعت خواب در شبانه روز نیاز دارد.

کودکی که شب ها با آرامش و به حد کافی می خوابد، روز بعد به موقع و سرحال از خواب بیدار می شود، ولی اگر به حد کافی نخوابد ، صبح روز بعد بهانه گیر و بداخلاق می شود و انرژی کمتری دارد. کم خوابی در بچه های بزرگ تر، آنها را خسته ، کند و حساس می کند و نمی توانند بر روی دروس خود تمرکز کنند.

راهکارهایی برای زود خوابیدن بچه ها

– همواره کودک را سر ساعت مشخصی بخوابانید. برای کودکتان زمان خواب را با مشورت خودش تعیین کنید و فرا رسیدن زمان خواب را به او یاد آوری کنید. آنها به یک قرار ثابت برای خواب نیاز دارند. اگر کودکتان دیر به خواب می رود، سعی کنید زودتر از زمانی که در نظر گرفته اید، او را به رختخوابش ببرید.

– سعی کنید به جای جمله جبری “برو به اتاق خوابت” به کودک تان بگویید “لازم نیست بخوابی، بلکه می توانی در تخت خودت استراحت کنی”. وقتی جنبه اجبار برای خواب از بین برود، احساس آرامش و خواب خود به خود به وجود می آید.

– با صحبت و عمل کودک را تشویق کنید. به این صورت که هر شب به وقت شناسی و در رختخواب رفتن وی جایزه بدهید. این جایزه می تواند یک خوراکی قبل از خواب مثل یک لیوان شیر یا خوراکی که کودک دوست دارد (البته مضر نباشد) باشد، و یا به عنوان تشویق یک لباس خواب قشنگ به او هدیه بدهید.

– از برخی حرکات برای آرام کردن کودکتان کمک بگیرید. مثلا می توانید قبل از خواب او را کمی ماساژ بدهید. این کار کمک می کند تا خواب عمیق و با کیفیت تری داشته باشد. ماساژ دادن، نوازش کردن و…، شرایط مساعدتری را برای خواب ایجاد می کند. تکان دادن آرام کودکان کوچک تر نیز مفید خواهد بود.

– تمام موانع را برطرف کنید. از خواب بیدار شدن های مکرر، خر و پف کردن، مشکلات تنفسی در حین خواب و… از جمله مواردی هستند که در خواب فرزند شما اختلال ایجاد می کنند. گاهی اوقات عدم برخورداری از سلامت کامل باعث مشکلات مربوط به خواب می شود، مثلا گاهی بزرگی لوزه ها باعث خروپف می شود. بنابراین لازم است که ابتدا این موانع را برطرف کنید.

– قبل از خواب غذای مختصر و سبکی به او بدهید. غذاهای سنگین و پرحجم روی خواب کودکان مخصوصا کودکان در سنین بالاتر تاثیر بدی دارند. شکم خالی و شکم پر هر دو باعث بدخوابی و یا بی خوابی می شوند. به خاطر داشته باشید برخی مواد غذایی مانند قهوه، چای و یا نوشابه در شب باعث بروز اختلال در خواب می شود.

– شرایط اتاق خواب و لباس کودک خود را نیز در نظر بگیرید. همه ما در اتاق خنک بهتر می خوابیم، اما نه خیلی سرد. لباس راحتی تن کودکتان کنید و ببینید که دمای اتاق در حدی باشد که باعث مریض شدن او نشود و از طرفی بیش از اندازه هم گرم نباشد. تاریک بودن محیط خواب نیز مهم است. ولی اگر کودکتان نمی تواند در تاریکی بخوابد، یک چراغ خواب کوچک در اتاقش روشن بگذارید، و یا اینکه چراغی را در بیرون اتاق او روشن کرده و در اتاق را باز بگذارید.

– قبل از خواب کاری را که دوست دارد برایش انجام دهید. بسیاری از کودکان بوسیدن پدر و مادر، در آغوش گرفتن آنها، نوشیدن آب و شنیدن قصه و خواندن لالایی قبل از خواب را دوست دارند. اگر کودک شما نیز این گونه است، سعی کنید از این طریق شرایط بهتری را برای خواب او فراهم کنید.

– فعالیت های بدنی کودک مانند بازی کردن در پارک، ورزش و … را در طول روز افزایش دهید. البته این بازی ها باید تا غروب آفتاب ادامه داشته باشند و به تدریج باید فعالیت کودک را کاهش دهید و به جای بازی های پر تحرک ، فعالیت هایی مثل مطالعه، شنیدن قصه و یا تماشای تلویزیون را جایگزین کنید. باید سعی کنید قبل از خواب بازی های هیجان انگیز مثل بازی های کامپیوتری را انجام ندهند  و یا فیلم های هیجان انگیز نبیند.

– اگر کودکتان در شب به سختی به خواب می رود، به او اجازه خوابیدن در طول روز را ندهید و با کاری سرگرمش کنید.

 

ترس کودکان از تاریکی شب

– اگر کودک شما از تنهایی خوابیدن می ترسد، شما باید ترس او را جدی بگیرید، کودک را آرام کنید و سعی کنید به علت ترس او پی ببرید. به کودکتان این فرصت را بدهید که در مورد مشکل احتمالی و هیجانات یا چیزهای جالبی که در روز برایش اتفاق افتاده با شما صحبت کند. حتی می تواند وقتی در تخت خود دراز کشید، از زبان خودش داستانی برای شما بگویید و در مورد این داستان با او صحبت کنید تا مطمئن شوید که تخیلات در ذهن او نمانده است. این مسئله کمک می کند که کودک با آرامش بیشتری به خواب فرو برود.

– حداقل دو ساعت قبل از خواب تلویزیون را خاموش کنید. تحقیقات نشان می دهند که نوری که از صفحه تلویزیون ساطع می شود، هورمون ملاتونین (هورمون خواب) را کاهش می دهد. حتی نیم ساعت تماشای تلویزیون قبل از خواب، نظم خواب کودک شما را بر هم می زند.

– استرس کودک خود را قبل از خواب کم کنید. وقتی که میزان ترشح هورمون کورتیزول (هورمون استرس) بالا باشد، بدن کودک شما رفتن به رختخواب را نمی پذیرد. بنابراین با انجام برخی فعالیت ها، او را پیش از رفتن به رختخواب آرام کنید، مثلا نور خانه را کم کنید، محیط را ساکت کنید و اگر کودک تان دوست دارد یک اسباب بازی نرم را بغل بگیرد و بخوابد، اجازه دهید تا این کار را انجام دهد. البته اینکه دور و برش اسباب بازی های متعدد جمع کند نیز کار درستی نیست.

– بیش از حد روی مقوله خواب متمرکز نشوید. با توجه بسیار زیاد به این مساله، نگرانی های خود را به او منتقل می کنید و در واقع اوضاع بدتر از قبل می شود. بنابراین با تمرکز زیاد روی این موضوع، به ایجاد اختلال بیشتر روی خواب فرزندتان دامن نزنید بلکه به او کمک کنید تا آرام تر شود و دلهره هایش رفع شود.

– وسایل الکترونیکی را تا حد امکان از اتاق خوابش دور کنید. کامپیوتر، لپ تاپ، گوشی تلفن، ویدئو، تلویزیون و سایر وسایل الکترونیکی می توانند اختلالاتی را در خواب ایجاد کنند. حتی اگر مورد استفاده نباشند نیز وجودشان به نوعی مزاحمت ایجاد می کند.

 

عوارض دیر خوابیدن برای بچه ها

– دیر خوابیدن و دیر بلند شدن از خواب باعث می شود تجمع مواد سمی در بدن می گردد و باعث می شود آمادگی جسمی و مغزی دچار مشکل شود.

– کودکانی که دیر از خواب بیدار می شوند، دیگر تمایلی به خوردن صبحانه نخواهند داشت و همین باعث بوجود آمدن اختلالاتی در بدن آنها می گردد.

– کاهش رشد قدی در کودکانی که شب ها دیر می خوابند، بیشتر دیده می شود. همچنین رشد تحصیلی کمتری نسبت به سایر کودکان دارند.

– دیر خوابیدن کودکان و نوجوانان باعث ایجاد چاقی در آنها می شود.

– کودکانی که برنامه خواب منظمی دارند، معمولا قانون پذیرتر و دارای نظم فکری بهتری هستند.

– در کودکانی که دیر به رختخواب می روند، احتمال بروز افسردگی بیشتر از کودکانی است که خواب منظمی دارند.

– یکی از دلایل بدغذایی کودکان ممکن ست به مشکلات خواب آنها مربوط باشد. پس با اصلاح الگوی خواب کودکان می توان مشکلات تغذیه ای را نیز بهبود بخشید.

– دیر خوابیدن باعث کاهش میزان یادگیری کودکان می گردد.

– دیر خوابیدن دختران باعث بیشتر شدن خطر ابتلا به پوکی استخوان در آنها می گردد.

مرتبط:چگونه کودکان را به‌ تنهایی خوابیدن عادت دهیم؟