جنگل های استوایی و بارانی چیست؟

اصطلاح “جنگل بارانی” درجه بندی عریض و طویلی دارد. در کل، جنگلهای بارانی پردرخت و شاداب، شرجی، با زمینی گرم و پوشیده از درختهای بلند، برگ پهن و همیشه سبز هستند که معمولا در اطراف استوا یافت میشوند. بنابر دانشنامه ی بریتانیکا، این مناطق معمولا بارندگی های سالانه دارند و روی هم رفته حدود ۷۰ اینچ (۱۸۰۰میلی متر)در سال دارند. گونه های زیاد و متنوع جنگلها، مثل جنگل های بارانی موسمی، جنگل های کرنا (انواع درختان و درختچه هاى کرانه زى و حاره اى که زیستگاه بچه ماهی ها و میگو و غیره می باشند) و جنگلهای معتدل، همه اینها را میتوان جنگل بارانی شناخت.

در اینجا تفاوت های این جنگلها بیان میشود:
جنگل های بارانی معتدل تشکیل شده از ناژوئی یا درختان برگ پهن هستند و در مناطق معتدل یافت میشوند. این جنگل ها بخاطر زیادی بارانی که دریافت میکنند به جنگل بارانی شهره اند.
جنگل های بارانی کرنا، همانطور که از اسمشان برمیاید، از درختان کرنا تشکیل شده اند. این درختان تنها در شورآبها رشد میکننند، در جاهایی که رودخانه ها به اقیانوس میریزند.
جنگل های بارانی موسمی به “جنگل های بارانی خشک” هم معروفند، زیرا فصل خشکی دارند. این جنگل ها در حدود ۳۱ تا ۷۱ اینچ (۸۰۰ میلی متر تا ۱۸۰۰ میلی متر) باران دریافت میکنند. بالغ بر ۷۵ درصد از درختان این جنگل ها، درختان همیشه سبز نیستند.

بیشتر جنگلهای بارانی خیلی گرم اند که متوسط دمای آنها ۸۶ درجهی فارنهایت یا ۳۰ درجه ی سلسیوس در طول روز است و ۶۸ درجه ی فارنهایت یا ۲۰ درجه ی سلسیوس در شب.
یک جنگل بارانی از دو منطقه ی اصلی تشکیل میشود. بالاترین بخش را آسمانه یا سایبان میگویند، که ارتفاع آن به ۹۸ تا ۱۶۴ پا میرسد (۳۰ تا ۵۰ متر). این منطقه شامل بلندترین درختان و تاک هاست. بقیه ی جنگل، که پایین تر از آسمانه یا سایبان است، زیراشکوب ، زیررسته نامیده میشود. این منطقه شامل سرخس، گلها، تاک ها، تنه ی درختان و برگهای ریخته است.بر اساس دانشنامه ی بریتانیکا، برخی حیوانات در آسمانه میمانند  و کمتر به سراغ زمین میایند (بخش پایین دست). برخی از این حیوانات، میمون، سنجاب های پرنده و دارکوب های ناخن تیز هستند.

جنگل بارانی زیستگاه بسیاری از گیاهان و درختان است. بر اساس نشریه ی زیست بوم طبیعت، منطقه ای برابر ۴۰۰ مایل مربع از جنگل بارانی شامل ۱۵۰۰ گیاه گل، ۷۵۰ نوع درخت، ۴۰۰ گونه پرنده و ۱۵۰ نوع پروانه است. جنگل بارانی آمازون خود به تنهایی شامل حدود ۱۰ درصد از مجموع گونه های شناخته شده در جهان است.

بر اساس نشریه ی زیست بوم طبیعت، تنها درباره ی گونه هایی از حیوانات که در جنگل بارانی زیست میکنند، در حقیقت، با اینکه جنگل های بارانی کمتر از ۲ درصد از کل سطح زمین را پوشش میدهند، ولی این مکان شامل ۵۰ درصد از گیاهان و حیوانات کره ی زمین هستند. برای مثال، کرگدن، آهو، پلنگ، گوریل، شامپانزه، فیل، آرمادیل و حتی خرس در همه ی جنگل های بارانی سراسر جهان یافت میشوند.

بسیاری از حیوانات و گیاهان نادر در جنگل های بارانی یافت میشوند. به عنوان نمونه، تسمیا نپشنس در جنگل بارانی بورنئو مالزی، در سال ۲۰۱۸، ۱۵۱ سال بعد از اینکه برای اولین بار مشاهده شد، دوباره ظاهر گشت. این گیاه قارچهای زیرزمینی را میمکد و برای زنده ماندن به نور آفتاب نیازی ندارد. تیم تحقیقاتی چک (کشور چک) در یادداشتی که در ۲۱ فبریه ی ۲۰۱۸، در روزنامه ی فایتوتکسا منتشر کرد، نوشت: “تا آنجا که ما میدانیم، در مجموع، این تنها دومین کشف ما از این گونه هاست”.

برخی از حیوانات این جنگل ها نیز از گونه های نادرند. مثلا تاپیر جانوری پستاندار است که ظاهری مخلوط از مورچه خوار و خوک دارد و در جنگل های بارانی جنوب آفرقا و آسیا یافت میشود. گوریل زیبای پشت نقره ای در جنگل های جمهوری آفرقای مرکزی زیست میکند. زرافه ی جنگلی یا اوکاپی که ظاهری عجیب بین اسب و گوره خر دارد نیز در جنگل بارانی آفرقا ساکن است.

یکی از اکتشافات عجیب و شگفت انگیز در جنگل های بارانی، عنکبوتی ست به اندازه ی یک توله سگ! بر اساس کتاب رکوردهای گینس، جالوت عروس خوار (گولایث براید ایتر) بزرگترین عنکبوت جهان است و طول هر پای این عنکبوت تا ۳۰ سانتی متر و وزن هر پای او به ۱۷۰ گرم میرسد.

بر اساس نشریه ی زیست بوم طبیعت، ۷۰ درصد گیاهانی که توسط موسسه ی مرکز ملی آمریکا شناسیایی شده است و در درمان سرطان موثرند، تنها در جنگل های بارانی یافت میشوند. دانشمندان بیش از ۲۰۰۰ گیاه جنگل استوایی را شناسیایی کرده اند که که خواص ضد سرطانی دارند. با این حال، کمتر از ۱ درصد از گونه های گیاهی جنگل استوایی برای ارزش درمانی شان مورد آزمایش قرار گرفته اند.

به غیر از قاره ی قطب جنوب، در همه ی قاره ها جنگل های بارانی یافت میشوند. نقشه، جنگل های بارانی استوایی را با رنگ سبز تیره و جنگل های بارانی معتدل را با رنگ سبز روشن نشان می دهد.

انسان ها و حیوانات، برای تولید بیشتر اکسیژن زمین، روی جنگل های بارانی حساب میکنند. بر اساس بنیاد توسعه ی هوا،  یک درخت در حدود ۱۲۰ پوند اکسیژن در هر سال تولید میکند و یک هکتار از جنگل های بارانی، ممکن است شامل ۷۵۰ نوع درخت مختلف باشد!

بر اساس مطالعه ای که در مجله ی مجامع طبیعت در ۲۰۱۴ منتشر شد، درخت برای رشد خود از کربن دی اکسید استفاده میکند. یک درخت زنده به مقدار دو برابر کربن دی اکسیدی که یک درخت افتاده و قطع شده آزاد میکند، کربن دی اکسید جذب میکند. ولی وقتی یک درخت قطع میشود، همه ی کربن دی اکسیدی که جذب کرده بود را پس میدهد. مثلا درختان از بین رفته ی آمازون، بصورت تخمینی حدود ۱٫۹ بیلیون تن کربن دی اکسید را هر ساله به اتمسفر صادر میکنند. بر اساس آژانس حفظ محیط زیست، این درختان (در جنگل های بارانی) در مجموع حدود ۲٫۲ بیلیون تن از کربن دی اکسید را جذب میکنند. کربن دی اکسید در آمریکا ۸۲٫۲ درصد گازهای گلخانه ای را تشکیل میدهد.

بر اساس زیست بوم طبیعت، فارغ از ۱۵ میلیون کیلومتر مربع جنگل بارانی استوایی که روزی در همه جای جهان موجود بود، تنها ۶ میلیون کیلیومتر مربع باقی مانده است و فقط ۵۰درصد یا ۳۰ میلیون هکتار مربع از جنگل های بارانی مناطق معتدل هنوز باقیست. زمین داری مزارع بزرگ، استخراج معدن، بهره برداری از جنگل و قطع درختان و کشاورزی از دلایل اصلی کم شدن جنگل ها هستند. بین ۲۰۰۰ تا ۲۰۱۲، بیش از ۲ میلیون کیلومتر مربع از جمگل های سراسر جهان قطع شدند که معادل منطقه ای به بزرگی تمام ایالات شرقی رودخانه ی میسیسیپی ست.

بر اساس مقاله ای که توسط آکادمی ملی دانش منتشر شد، قطع درختان جنگلی در سراسر جهان جریان بخارآب از زمین را ۴ درصد کاهش داده است. آب همیشه سرتاسر جو را طی میکند.  آب از سطح تبخیر میشود و بالا میرود و در ابرها به هم تنیده میشود. توسط بادها دمیده میشود و بار دیگر بصورت باران یا برف به زمین برمیگردد. به علاوه، بر اساس ناسا، بخار آب، مهمترین گاز گلخانه ای موجود در اتمسفر است. حتی تغییری کوچک در جریان بخار آب میتواند مخل الگوهای آب و هوایی و شرایط جوی شود.

“به دلایل زیادی، جنگل های بارانی در تهدید رو به رشدی قرار دارند که شامل قطع درختان، پاکسازی جنگل برای کاشت یا دامداری و تبدیل به روغن نخل تجاری ست”. جاناتان لوسوس از بنیاد تعاون زمین زنده، و ویلیام اچ. دانفورس که استاد برجسته ی دانشگاه اداره کل بیولوژی در دانشگاه واشنگتن در سیت لوئیس در مجله ی دانش زنده گفتند: “در صدر سخن، تغییر آب و هوایی آثار مغایری بر سلامت جنگل های بارانی داشته است. سال گذشته، که همراه بود با قطع بی رویه ی درختان، مشخصا سال بسیار بدی برای آمازون بود”.جنگل بارانی زیستگاه بسیاری از گیاهان و درختان است. بر اساس نشریه ی زیست بوم طبیعت، منطقه ای برابر ۴۰۰ مایل مربع از جنگل بارانی شامل ۱۵۰۰ گیاه گل، ۷۵۰ نوع درخت، ۴۰۰ گونه پرنده و ۱۵۰ نوع پروانه است. جنگل بارانی آمازون خود به تنهایی شامل حدود ۱۰ درصد از مجموع گونه های شناخته شده در جهان است.

از سوی دیگر، لوسوس میگوید: هنوز بارقه ای از امید وجود دارد:
دو کشوری که بیش از همه جنگل بارانی دارند (اندونزی و برزیل)، هر دو به اهمیت این جنگل ها اعتراف کرده اند و برای متوقف کردن از بین رفتن جنگل های بارانی، نوآوری و تلاش مضاعف به کار گرفته اند.

درک صحیحی از لنگ کردن جنگل زدایی و نیز کم کردن کربن دی اکسید در حال گسترش است که تلاش در برون داد آن بسیار به هم متصل، جدید و در مقیاسی بزرگ است و رفع هر دو نگرانی را نشانه گرفته است.

در حالی که یک کاهش مداوم و عمده در جنگل های بارانی هست، نقطه ی روشن این حقیقت است که در بسیاری کشورهای استوایی، یک دگرگونی نسل در مقیاس بزرگ از جنگل های نسل دوم در حال ایجاد است همه ی اینها چالشی ست برای حمایت از گوناگونی زیستی (تنوع گیاهان و جانداران ناحیه یا محیط بخصوصی) کشورها.