فرهنگسازی از مدرسه؛ راهی موثر برای حفاظت محیط زیست

داستان رقیه رحمانی ماجرای شش روز جدال بی‌وقفه با آتش کوه نارک است. وقتی جنگل‌های نارک و خامی شهرستان گچساران در زاگرس برای چندمین‌بار طعمه حریق شد، رقیه با وجود مخالفت خانواده نتوانست تنها یک نظاره‌گر باشد. او از سال ۱۳۹۵ شروع به فعالیت در زمینه محیط‌ زیست کرده و به عنوان یک معلم نقش زیادی در آگاه‌سازی کودکان و نوجوانان دراین زمینه داشته است.

رقیه رحمانی در گفت وگویی اظهارکرد: انجمن سبزگامان گچساران از سال ۱۳۹۴ شروع به کار کرده است و من از سال ۱۳۹۵ با آن‌ها همکاری می‌کنم. کاشت نهال در بالادست و پایین‌دست کوه‌ها،  فعالیت مهار آتش و دانه‌کاری از جمله فعالیت‌های این انجمن است. ما هر هفته از فصل زمستان در یک نقطه از کوهستان به‌ویژه نقاطی که در تابستان آتش گرفته به امید این‌که تابستان بعد آتش نگیرد، دانه‌کاری می‌کنیم.

این فعال محیط زیست اضافه کرد: اطراف شهر گچساران زمینی به مساحت ۱۴ هکتار به ما دادند و ما آن‌جا را تبدیل به یک مکان فرهنگی‌ کردیم و به مناسبت تولد یا یاد درگذشتگان نهال می‌کاریم. یک‌ ماه پیش در یک عروسی به جای ذبح گوسفند جلوی پای عروس و داماد، درختی کاشته شد. همچنین ما گاهی به مرکز شهر می‌رویم و زباله جمع می‌کنیم تا این امر فرهنگ‌سازی شود.

وی افزود: ما در مدارس آموزش کاشت نهال داریم. مدرسه طبیعت هم داشتیم که متأسفانه بنا به سیاست‌های دولت، فعالیت‌های آن متوقف شد. ما اسم زمین چهارده هکتاری مذکور را به یاد البرز زارعی – ناجی زاگرس – بوستان البرز گذاشتیم که پیش از آن ذخیره‌گاه نام داشت. ما در ماه‌های خرداد و تیر هرسال با مخازن ۲۰ لیتری ۳۰۰ نهال را به‌صورت دستی آبیاری می‌کردیم و بعد تانکر گرفتیم تا مجبور نباشیم هرکدام با خودرو شخصی آب ببریم.

این فعال محیط زیست در ادامه اظهار کرد: متاسفانه از سال ۹۵ آتش‌سوزی جنگل‌ها افزایش یافته است.در خردادماه ۹۷، اردیبهشت ۹۸ و فروردین ۹۹ آتش‌سوزی‌ها با گستره وسیعی اتفاق افتاد. یکی از دلایل این اتفاق کاهش رطوبت جنگل‌هاست. ما از اول فروردین که تعطیلات عید آغاز می‌شود منتظر آتش‌سوزی هستیم. مشکل فقط سهل‌انگاری چوپان‌ها نیست. آخرین آتش سوزی به دلیل فعالیت لرزه‌نگاری بود چرا که برخی افراد مسئول این فرایند تعصب و حساسیت روی طبیعت ندارند.

وی اضافه کرد: من آموزگار ریاضی هستم و سعی دارم حساسیت به محیط زیست را در دانش آموزانم ایجاد کنم. من از کودکی  همیشه در طبیعت زباله‌ها را جمع می‌کردم و حتی زمانی که آموزگار شدم زباله را از جلوی پای بچه‌ها جمع می‌کردم. علاقه به محیط‌ زیست را از خانواده آموخته‌ام. در جریان یکی از آتش سوزی‌ها ۲۰ نفر برای مهار آتش رفتیم اما فقط سه نفر ماندیم. بقیه آمدند سلفی گرفتند و رفتند. در مقابل چشمانم آتش در میان بلوط‌های کوچک افتاد. جز گریه نمی‌توانستم کاری کنم. در کنار آتش سوزی، چرای بی رویه دام نیز وجود دارد و قرقی هم در کار نیست.

این فعال محیط زیست ادامه داد: ما می‌دانیم که زورمان به تخریب طبیعت نمی‌رسد چرا که قدرت تخریب خیلی زیاد است. وقتی برای حفاظت از محیط زیست فرهنگ‌سازی شود، تعداد افرادی که به ما کمک می‌کنند بیشتر می‌شود. این فرهنگ باید در آموزش‌وپرورش و خانه‌های ما شکل بگیرد. رسانه با شناسایی افراد فعال در حوزه محیط‌ زیست می‌تواند شبکه‌ای ایجاد کند و برای فرهنگ‌سازی تلاش کند. انرژی و محیط زیست باید برای همه مهم باشد. ما باید با این کار روی دیگران تاثیر بگذاریم. اصل کار ما فرهنگ‌سازی است.

رحمانی در پایان گفت: بسیاری از افراد جان خود را برای محیط زیست به خطر می‌اندازند. فعالیت‌های من به علت اینکه خانم هستم بیشتر به چشم آمده است و امیدوارم مردم با دیدن ما نسبت به محیط زیست حساس بشوند. امیدوارم با همکاری دولت و مردم اتفاقات خوبی برای محیط زیست‌ کشور ما بیفتد.

این فعال محیط زیست به عنوان یکی از چهره‌های برتر سال ۱۴۰۰ در  برنامه فرمول یک معرفی خواهد شد.

منبع: ایسنا