آموزش، قدرتمندترین سلاح در تغییر جهان
معلمان نقش اساسی در شکلگیری زندگی جوانان دارند. به نوآموزان انگیزه میدهند، آنان را تشویق و راهنمایی میکنند تا تاثیر مثبتی در دنیای اطراف خود بگذارند. حرفه معلمی هیجانانگیز و چالشبرانگیز است، معلمان الگو، مربی، مراقب و مشاور هستند و تاثیر عمیقی در زندگی دانشآموزان دارند.
با توجه به اینکه یادگیری بخشی اساسی از زندگی و رشد انسانی است، معلمان نقش بسیار ارزشمندی در جامعه دارند. با توجه به اینکه سرعت یادگیری دانشآموزان نسبت به همسالان خود متفاوت است، به همین دلیل، معلمان باید در برنامههای درسی خود در این زمینه سازگار و انعطافپذیر باشند. بهترین کشورهای جهان در آموزش انگلستان، ایالاتمتحده آمریکا، استرالیا، هلند، سوئد، فرانسه، کانادا، آلمان، سوئیس، تایوان و کره جنوبی هستند.
بیشتر یافتهها و رتبهبندی در مورد آموزش در سراسر جهان شامل نرخ سواد بزرگسالان و سطح تحصیلات تکمیلی است. با اینحال، برخی از بررسیها، دانشجویان فعلی و تواناییهای آنان را در موضوعات مختلف ارزیابی میکنند. یکی از بررسیهای انجام شده در زمینه آموزش در سراسر جهان شامل ۴۷۰ هزار دانشآموز ۱۵ ساله و آزمونهای علوم، خواندن و ریاضی بود. با مشاهده چگونگی عملکرد کودکان هر کشور در امتحانات، میتوان درک کرد که میزان سواد و سطح تحصیلات مردم از یک کشور به کشور دیگر قابل مقایسه است. بر اساس این بررسی، چین بالاترین نمره (۱۷۳۱) و امتیاز را کسب کرده است.
آموزش در سراسر جهان
در این بررسی، محققان تفاوت منابع آموزشی در سراسر جهان و مفهوم دسترسی جهانی به آموزش را توصیف کردهاند. آموزش یک نهاد اجتماعی است که از طریق آن، به کودکان جامعه دانش اولیه آکادمیک، مهارتهای یادگیری و هنجارهای فرهنگی آموزش داده میشود. برخی کشورها نوعی سیستم آموزشی متفاوت با بقیه ارائه میدهند. مهمترین عوامل تاثیرگذار بر سیستمهای آموزشی، منابع و هزینهای است که برای حمایت از این سیستمها در ملل مختلف استفاده میشود.
ثروت یک کشور ارتباط زیادی با مقدار هزینه ارائه شده برای آموزش دارد. کشورهایی که امکانات اولیه نظیر آب آشامیدنی ندارند، قادر به پشتیبانی از سیستمهای آموزشی قوی و یا در بسیاری از موارد هیچ آموزش رسمی نیستند. نتیجه این نابرابری آموزشی در سراسر جهان یک نگرانی اجتماعی برای بسیاری از کشورها از جمله ایالاتمتحده است.
اختلافات بینالمللی در سیستمهای آموزشی فقط یک مسئله مالی نیست؛ ارزش در نظرگرفته شده برای آموزش، زمان اختصاصیافته به آن و توزیع آموزش در یک کشور نیز در این تفاوتها نقش دارند. به عنوان مثال، دانشآموزان در کرهجنوبی ۲۲۰ روز در و همتایان امریکایی آنان ۱۸۰ روز در سال را در مدرسه میگذرانند.
آموزش رسمی و غیررسمی
همانطور که اشاره شد، آموزش تنها به مفاهیم اساسی که دانشآموز در کلاس میآموزد، مرتبط نمیشود. دانشآموزان در خارج از سیستم مدرسه در امور زندگی عملی روزمره نیز آموزش فرا میگیرند؛ از این دو نوع یادگیری به عنوان آموزش رسمی و آموزش غیر رسمی یاد میشود.
امروزه آموزش مقدماتی برای همه شهروندان یک حق و مسئولیت محسوب میشود. در مقابل، آموزش غیررسمی یادگیری در مورد ارزشهای فرهنگی، هنجارها و رفتارهای مورد انتظار را با شرکت در یک جامعه توصیف میکند. این نوع یادگیری هم از طریق سیستم آموزش رسمی و هم در خانه اتفاق میافتد. اولین تجربههای یادگیری معمولا از طریق والدین، اقوام و دیگران در جامعه خواهد بود.
آموزش غیر رسمی، چگونگی لباسپوشیدن و مواردی مانند خرید، تهیه غذا و پاکیزگی را آموزش میدهد. آموزشهای غیر رسمی و رسمی، شامل انتقال فرهنگی هستند؛ انتقال فرهنگی به روشی گفته میشود که ارزشها، اعتقادات و هنجارهای اجتماعی فرهنگ را آموزش میدهد.
تاثیر همهگیری بر آموزش
بیماری همهگیر کووید- ۱۹ طی یک سال گذشته، آموزش ۱.۶ میلیارد کودک در سراسر جهان را مختل کرده است. دادهها از اوایل مارس ۲۰۲۱ نشان میدهد که ۵۱ کشور بهطور کامل به آموزش حضوری بازگشتهاند و دانشآموزان در بیش از ۹۰ کشور با چندین روش مختلف آموزش حضوری، مجازی و ترکیبی تحت آموزش قرار دارند. از نظر منطقهای، نشانههای جدیدی از تغییر در روشهای یادگیری وجود دارد. در کشورهای جنوب صحرای آفریقا، اکثر دانشآموزان به مدرسه حضوری میروند. در شرق آسیا و منطقه اقیانوس آرام نیزآموزش حضوری با اقدامات سختگیرانه رعایت فاصله فیزیکی از سرگرفته شده است. مناطق جنوب آسیا، آسیای میانه و اروپا عمدتا به آموزش ترکیبی تکیه دارند. در سرتاسر آمریکای لاتین، کشورها از رویکردهای مختلفی استفاده میکنند که شامل آموزش از راه دور، ترکیبی و حضوری است.
روشهای مدرن تدریس
اصل اساسی آموزش، انتقال دانش به دانشآموزان برای آمادهسازی آنان برای یک زندگی شغلی مستقل و با ارزش است که در سراسر جهان اصلی برابر است اما شیوهها و روشهای تدریس میتواند بسیار متفاوت باشد که مهمترین آنها شامل موارد ذیل است:
اسکاندیناوی
شهرهای اسکاندیناوی به دلیل سیستم آموزشی ابتکاری و موفق شهرت دارند و استعداد کودکان را به شکل طبیعیتر و با تمرکز کمتر بر امتحانات شکوفا میکنند. آموزش کودکان تا هفت سالگی و آزمونها نیز تا ۱۶ سالگی اجباری نیستند. تدریس در مدارس اسکاندیناوی تنها در کلاس سنتی نیست، معلمان خارج از کلاس و در فضاهایی باز برای دستیابی به یادگیری منعطف تدریس دارند.
ایالات متحده
معلمان در ایالاتمتحده، روی موضوعات اصلی تمرکز دارند، اگرچه در مورد همه مدارس صحت ندارد، اما در سالهای اخیر بودجه هنر در مدارس ایالاتمتحده کاهش یافته است، به این معنی که اکثر روشهای محبوب آموزشی بسیار متفاوت هستند و با توجه به برنامهدرسی که دولت تعیین میکند، در سبکهای تدریس معلمان تفاوتهای قابلتوجهی وجود دارد.
چین
روش آموزشی چین، برخی از بهترین ریاضیدانان جهان را با تمرکز بیشتر بر یادگیری مفاهیم و منطق پرورش داده است. معلمان، دروس را ارائه میکنند و نظم و انضباط در کلاسهای درس بسیار اهمیت دارد.
اروپا
در طول سالهای تحصیلی اکثر مدارس اروپا بر امتحانات مختلف اجباری تاکید دارند و هدف نهایی، قبولی در دانشگاه یا کالج است. روشهای محبوب آموزش در سراسر اروپا بسیار متفاوت است. به عنوان مثال، در فرانسه، یک جنبش رو به رشد یادگیری فناوری محور، بحث بیشتر، پروژههای مختلف و آموزش به رهبری دانشآموزان وجود دارد. ساعات مدرسه در مقایسه با سایر نقاط جهان طولانیتر است و در فرانسه، آلمان، سوئیس و اسپانیا روزهای شنبه (تعطیلی رسمی) نیز مدارس دایر است. در بیشتر کشورهای اتحادیه اروپا، در بخش آموزش مرتبط با تحقیقات و آزمایش بیشتر، پیرامون روشهای تدریس، سرمایهگذاری قابلتوجهی شده است، بهطوریکه فارغالتحصیلان اروپایی از بهترین افراد تحصیل کرده در جهان هستند و تدریس در بسیاری از مدارس با تمرکز بر دانشآموزان انجام میشود.
انگلیس
در دهه گذشته تدریس در انگلیس تا حدودی دستخوش تحول شده است. والدین میتوانند از طریق سیستم آکادمی، فرزند خود را به مدارسی با تخصصهای خاص شغلی بفرستند و معلمان گزینههای بیشتری نسبت به گذشته در نحوه انتقال مطالب درسی دارند. کلاسهای درس با بحث، کار عملی و پروژه همراه شدند و گذراندن دورههای طولانی آموزش معلمان در کلاس مطلوب نیست. آزمون بهطور منظم برای ارزیابی پیشرفت و به صورت آزمایش دورهای انجام میشود.
استرالیا
مدارس استرالیا در حال تغییر در الگوی سنتی تدریس و اداره بیشتر کلاس برای دانشآموزان هستند. مدارس همچنین فرصتهای یادگیری را براساس سبکهای یادگیری ترجیحی افراد مانند ایجاد فرصتهای بصری برای زبانآموزان تنظیم میکنند.
کانادا
سیستم آموزشی کانادا مسئولیت تصمیمگیری در مورد برنامه درسی و آزمایش را بر عهده هر ایالت در این کشور قرار داده است. این بدان معنی است که سیستمهای آموزشی میتوانند در سراسر کشور بسیار متفاوت باشند. کلاسهای درس در سراسر کانادا به سمت رویکرد انعطافپذیرتر و جامعتری در یادگیری پیشرفتهاند. برنامه درسی جدید یادگیری، مبتنی بر مفهوم با تمرکز بر سواد عددی و درک عمیقتر از حل مسئله است.
چه نوع تدریسی موثرتر است؟
اکثر کشورهای پیشرفته تغییر چشمگیری در زمینه انتقال دانش به سمت سیستم دانشآموز و مبتنی بر فناوری داشتهاند و در سراسر جهان، روشهای سنتی آموزش به نفع راهبردهای مدرنتر و موثر به منظور درک عمیقتر و تواناییهای تفکر انتقادی در دانشآموزان کنار گذاشته میشوند.
نوآوری معلمان اهمیت دارد و باید در این زمینه با دیگران ارتباط برقرار و کودکان را برای آینده آماده کنند. البته همهگیری بیماری کووید- ۱۹ چالشهای مهمی برای معلمان ایجاده کرده است؛ تعطیلی مدارس، فشار زیادی بر معلمان تحمیل کرد و دانشآموزان نیز با شیوههای جدید جایگزین آموزش حضوری آشنا شدند و بسیاری از والدین نقش معلمی را برعهده گرفتند و به فرزندان خود در یادگیری کمک کردند.
منبع: ایسنا
مرتبط: