کودک خود را برای ورود فرزند جدید آماده کنید
فرزند جدید تغییرات زیادی در خانواده ایجاد میکند. بهطور معمول، والدین از مدت زمانی قبل، انرژی زیادی صرف آماده شدن برای این اتفاق میکنند و پس از آن نیز بیشترِ توجه خانواده صرف مراقبت از نوزاد جدید میشود.
تحمل این همه تغییر برای فرزند بزرگتر سخت است. برای خواهران و برادران بزرگتر طبیعی است که به نوزاد تازه متولدشده حسادت کنند و بدخلق شوند.
آماده کردن کودکان
اما والدین میتوانند بچهها را برای این تغییر آماده کنند. صحبت کردن دربارهی بارداری بهگونهای که برای کودکان منطقی باشد و سهیم کردن کودک در مراقبت از نوزاد، همه چیز را راحتتر میکند.
هنگام بارداری
هنگام صحبت کردن دربارهی تولد نوزاد جدید در خانواده، میزان پختگی و قدرت درک فرزندتان را در نظر بگیرید؛ برای مثال، کودکان پیشدبستانی مفهوم زمان را درک نمیکنند بنابراین اگر به آنها بگویید نوزاد چند ماه بعد به دنیا میآید برای او بیمعنی است. مثلاً بهتر است بگویید نوزاد در فصل زمستان یا فصلی که سرد است به دنیا میآید.
تا چه میزان لازم است وارد جزئیات شوید؟ بگذارید سؤالات فرزندتان راهنمای شما باشد. برای مثال، ممکن است کودکی ۴ ساله بپرسد: «بچهها از کجا میآن؟» کودک از شما فقط میخواهد بداند آنها از کجا میآیند، همین.
کافی است بگویید که: «کودک از رحم میآید، که داخل شکم مادر است.» کودکی که میخواهد بیشتر بداند باز هم سؤال میکند.
اگر کودکتان علاقهی بیشتری به نوزاد نشان میدهد، میتوانید کارهای زیر را انجام دهید:
با هم عکسهای دوران نوزادیاش را ببینید.
کتابهایی دربارهی زایمان بخوانید. (دقت کنید که متناسب با سن او باشد.)
به دیدار دوستانی بروید که نوزاد دارند.
برای بیمارستان چه وسایلی مورد نیاز است؟ آنها را با هم جمع کنید.
به دنبال اسمی برای نوزاد بگردید.
با هم دکتر بروید و اجازه دهید او هم ضربان قلب نوزاد را بشنود.
برنامهریزی برای زایمان
با نزدیک شدن زمان زایمان، دربارهی برنامهی آن روز با فرزندتان صحبت کنید تا بداند با چه اتفاقاتی روبهرو است.
توجه داشته باشید که فرزندتان حتماً در اسرع وقت، پس از تولد نوزاد، برای ملاقات شما به بیمارستان بیاید. بهترین زمان برای ملاقات شما هنگامی است که هنوز هیچ ملاقاتکنندهای نیامده است. این امر باعث تقویت صمیمیت بین افراد خانواده میشود.
در روزها و هفتههای نزدیک به زایمان، تا حد امکان، کارهای روزانهی مرتبط با فرزند اول را بهصورت منظم انجام دهید. اگر قصد دارید برای نوزاد اتاقی در نظر بگیرید، این تغییرات را چند هفته قبل از روز موعود انجام دهید.
اگر فرزندتان در آستانهی تغییرات مهم زندگیاش قرار دارد، مثلاً، در حال آموزش دیدن برای دستشویی رفتن یا تغییر جای خواب از گهواره به تخت است، این کارها را پیش از زایمان انجام دهید. در غیر این صورت، انجام دادن چنین کارهایی را به بعد (مدتی پس از ورود نوزاد به خانه) موکول کنید.
آوردن نوزاد جدید به خانه
هنگامی که فرزند جدید به خانه آورده شد به کودکان بزرگتر کمک کنید کمکم به تغییرات عادت کنند. تا جایی که امکان دارد آنها را در فعالیتهای مربوط به نوزاد سهیم کنید تا احساس نکنند نادیده گرفته شدهاند.
بیشتر بچهها مراقبت از نوزاد را دوست دارند. شاید سرعت آنها در انجام دادن کارها زیاد نباشد، اما چنین تمایلی به خواهر یا برادر بزرگتر فرصت میدهد تعاملی مثبت با نوزاد داشته باشد. بسته به سن، خواهر یا برادر بزرگتر شاید بخواهد هنگام تعویض پوشک نوزاد را سرگرم کند، به هُل دادن کالسکه کمک کند، با نوزاد صحبت کند، لباس تنش کند، او را حمام کند یا آروغش را بگیرد.
اگر فرزند بزرگ شما علاقهای به نوزاد نشان نمیدهد، نگران نباشید و او را تحت فشار قرار ندهید. مدتی زمان میبرد تا همه چیز روبهراه شود.
در موقعیتی مانند شیر دادن، معمولاً کودکان بزرگتر حس میکنند نادیده گرفته شدهاند. در این مواقع، سعی کنید با در دست گرفتن اسباببازی فرزند بزرگتر خود را سرگرم کنید. با این روش، او احساس طردشدگی نمیکند و شما هم میتوانید بدون مزاحمت به نوزادتان شیر دهید.
بهطور اختصاصی، زمانی را صرف کودک بزرگتر کنید. برای مثال، زمانیکه نوزاد خواب است با او وقت بگذرانید. در صورت امکان، هر روز ساعاتی را برای فرزند بزرگتر در نظر بگیرید تا توجه تمام و کمال پدر یا مادر را داشته باشد. کودک باید بداند که زمانی هم برای او صرف میشود. به این ترتیب، کینه و عصبانیتش در قبال نوزاد جدید کاهش خواهد یافت.
همچنین به دوستان و نزدیکان یادآوری کنید که فرزند بزرگتر شما شاید بخواهد دربارهی چیز دیگری غیر از نوزاد جدید صحبت کند. اگر اقوام یا دوستان میپرسند چگونه میتوانند به شما کمک کنند، فعالیتی سرگرمکننده یا کار خاصی را برای کودک بزرگتر پیشنهاد دهید.
در صورت امکان، طبق روال قبل، کودک بزرگتر را به کودکستان یا مدرسه بفرستید. با روانه کردن فرزند بزرگتر، شما با نوزاد در خانه تنها میمانید؛ بنابراین طبیعی است که در این باره احساس گناه داشته باشید.
اما حفظ روال عادی برای خواهر و برادر مفید است؛ همچنین در این بازه زمانی فرصتی ایجاد میشود که با نوزاد تنها باشید. هنگامیکه کودک بزرگتر شما از کودکستان به خانه بازگشت، برنامهی مفرحی برای خانواده ترتیب دهید تا کنار هم اوقات خوشی را بگذرانید.
کنار آمدن با احساسات
برخی کودکان بزرگتر ممکن است با تغییراتی که نوزاد جدید ایجاد میکند در کشمکش باشند. آنها را تشویق کنید احساساتشان را دربارهی نوزاد جدید بیان کنند.
اگر فرزند بزرگتر شما مشکلساز شد و بدرفتاری کرد، قوانین را تغییر ندهید؛ اما دقت کنید که چه احساساتی باعث ایجاد رفتارهای اوست. این رفتارها میتواند نشانهی آن باشد که فرزند بزرگترتان نیاز دارد بیشتر با شما تنها باشد. با وجود این، به صراحت بگویید که اگرچه احساسات او بسیار مهماند، باید به شیوهای درست بیان شوند.
منبع:ایسنا