درمان بیش فعالی کودکان
بسیار طبیعی است که کودکان گاه به گاه تکالیف خود را فراموش کنند، در طول کلاس به خواب بروند و یا سر میز شام عصبی شوند. اما بیش فعالی و اختلال نقص توجه بسیار با این فراموشیهای غیرعمد، متفاوت است.
یکی از سختترین شرایطی که میتواند برای پدران و مادران اتفاق بیافتد، داشتن کودک بیش فعال است. زمانی که والدین نحوه صحیح تربیت و برخورد با کودکان خود را نداشته باشند میتوانند منجر به ایجاد اتفاقات و تاثیرات منفی روی کودک خود شوند.
کودکان بیش فعال به خودی خود درگیر مشکلاتی همچون کمبود اعتماد به نفس ، ناتوانی در برقراری ارتباط با دیگر افراد و غیره هستند و والدین نباید هیچ موردی را بر این مشکلات اضافه کنند. این کودکان ممکن است در مدرسه و هنگام یادگیری، عملکرد ضعیف و پایینی را از خود نشان دهند.
بیش فعالی چیست؟
بیش فعالی یک اختلال تکاملی عصبی شایع است که معمولا در اوایل کودکی یا قبل از ۷ سالگی، علائم خود را نشان می دهد. بیش فعالی، مانع از پاسخ دادن کودک به محرکهای اطرافش به طور صحیح میشود. این محرکها میتوانند شامل محرکهای حرکتی تا گفتاری باشند. همه ما بچههایی را میشناسیم که نمیتوانند بدون حرکت در یک جا بنشینند، به نظر میرسد که هرگز به صحبتها گوش نمیدهند، به وضوح به دستورالعملها بیتوجهی میکنند و یا در زمانهای نامناسب، حرفهای ناشایست را عنوان میکنند.
علائم بیش فعالی در کودکان
ویژگیهای اولیه ابتلا به نقص توجه و بیش فعالی، شامل بیتوجهی و رفتارهای بیش فعالی است. علائم این اختلالات قبل از ۷ یا ۱۲ سالگی خود را نشان میدهند و حتی در برخی از کودکان، قبل از ۳ سالگی نیز این علائم بروز میکنند. علائم بیش فعالی میتوانند خفیف، متوسط یا شدید باشند؛ همچنین این علائم میتوانند تا بزرگسالی ادامه پیدا کنند.
به طور کلی میتوان گفت سه نوعِ متفاوت از بیش فعالی وجود دارد که در ادامه بیان میشود:
- عمدتا بی توجه
- عمدتا بیش فعال
- بیش فعالی ترکیبی
علائم بی توجهی
کودکی که الگوی بیتوجهی را از خود نشان میدهد اغلب ممکن است:
- عدم توجه زیاد به جزئیات و یا بی دقتی بسیار در انجام تکالیف را داشته باشد.
- توانایی تمرکز کردن بر بازیها یا انجام وظایف را ندارد.
- حتی اگر مستقیم با او صحبت کنید، ممکن است به ظاهر به صحبتهای شما گوش دهند و حواسشان جای دیگری باشد.
- در پیروی از دستورالعملها مشکل دارند و در تکمیل تکالیف یا کارهای درون خانه مشکل دارند.
- در سازماندهی فعالیتها و وظایف خود، به مشکل بر میخورند.
- از کارهایی که نیازمند تلاش ذهنی و متمرکز شدن است ، دوری میکنند.
- وسایلی که از آنها استفاده میکنند را گم کنند و از دست بدهند.
- به راحتی حواس آنها پرت میشود.
علائم پر انرژی و بیش فعال بودن
کودکی که الگوی پر انرژی بودن و بیش فعالی را از خود نشان میدهد اغلب ممکن است:
- دستها و پاهای خود را لمس کند، به آن ضربه زند یا مدام روی صندلی میچرخد.
- در نشستن در کلاسهای درس مشکل پیدا کند.
- میخواهد به طور مداوم در حرکت باشد.
- در شرایطی که مناسب نیست میدود و علاقه به صعود کردن دارد.
- در بازی کردن یا انجام یک فعالیتهای بیسر و صدا مشکل دارد.
- پاسخهای خود را به طور واضح بیان میکند و حرف دیگران را قطع کند.
- مکالمات، فعالیتها و بازیهای دیگران را متوقف کند تا کار خودش را انجام دهد.
دلایل داشتن بیش فعالی
علت دقیق وجود داشتن بیش فعالی مشخص نمیباشد و تلاشهای فراوان برای کشف علت آن همچنان ادامه دارد. البته عواملی وجود دارند که میتوانند بر بالا رفتن ریسک ابتلا به بیش فعالی تاثیر بگذارند. برخی از این عوامل عبارتند از ژنتیک، محیط و یا مشکلات سیستم عصبی.
عوامل خطر که میتواند منجر به داشتن بیش فعالی شوند شامل موارد زیر هستند:
- افرادی که خویشاندان خونی مانند والدین، خواهران و برادران مبتلا به بیش فعالی یا اختلالات روانی دیگر دارند.
- قرار گرفتن در برابر سموم محیطی که ممکن است از رسوبات لولهکشیهای قدیمی وارد سیستم بدن شود.
- مصرف مواد مخدر، مصرف الکل یا سیگار توسط مادر در دوران بارداری.
درمان بیش فعالی
زمانی که علائم ذکر شده را در فرزند خود تشخیص دادید، اولین اقدام لازم، اطمینان یافتن از وجود بیش فعالی است. برای انجام اینکار باید در اولین فرصت به روانشناس مراجعه کنید. با مراجعه به روانشناس و مشاور میتوانید از وجود بیش فعالی اطمینان حاصل کنید. پس از تشخیص قطعی، میتوانید با انجام درمانهای مورد تایید روانشناستان، علائم مربوط به بیش فعالی را کاملا تحت قابل کنترل قرار دهید. روش درمانی شما میتواند ترکیبی از دارو درمانی، رفتار درمانی، انجام ورزشهای لازم، تغییر رژیمهای غذایی و سبک زندگی باشد. والدین با نشان دادن حمایتهای خود از فرزندانشان و پیگیری و تلاش مداوم برای از بین بردن علائم، تاثیر بسیار بالایی بر سرعت و میزان پیشرفت فرزندانشان خواهند داشت.
منبع: ایسنا
مرتبط:
تاثیر یوگا در کودکان مبتلا به اختلال “نقص توجه-بیشفعالی”