اوقات فراغت در کُما

در فرهنگ لغت، «فراغت» به معنای آسودگی، آسایش و آسودگی از کار و شغل معنا شده است که همچون شمشیری دو لبه می‌تواند رشد دهنده و اصلاح‌گر باشد و یا این‌که زایل‌کننده نیروی جوانی و حتی فسادانگیز باشد.

در گذشته با توجه به رواج زندگی سنتی، اوقات فراغت و نحوه پرکردن آن دغدغه والدین و دانش آموزان نبوده و معنایی نداشت؛ اما با صنعتی شدن زندگی و متعاقب آن ارتقا کیفیت زندگی خانوارها و ایجاد وقت کافی برای فرزندان و نیز بهبود وضع معیشت خانواده ها، موضوع اوقات فراغت و استفاده بهینه از آن به دغدغه اصلی والدین در عصر کنونی تبدیل شده است.

هرچند با شیوع کرونا برنامه ریزی برای اوقات فراغت و ایجاد پایگاه فعالیت های تابستانی تقریبا به تعطیلی رفته، اما با توجه به خانه نشینی اجباری دو ساله دانش آموزان و بی تحرکی و کلافگی آنان در نبود مدرسه، والدین و دانش آموزان در روزهای گرم و طولانی تابستان سردرگم بوده و تحمل ۲۴ ساعته فرزندان در منزل از حوصله خارج است؛ هرچند در گذشته نیز برنامه زدگی بر اوقات فراغت حاکم بود و خروجی چندانی نداشت، اما نفس حضور دانش آموزان در این کلاس ها و خالی کردن انرژی انباشته شان تا حد زیادی سستی و رخوت را از این ها می گرفت و والدین نیز دمی می آسودند.

تعطیلی مدارس و به دنبال آن بی تکلیفی دانش آموزان ضمن اینکه اوقات کسالت بار و بی بهره ای برای دانش آموزان به بار می آورد، در خانه ماندن عاطل و باطل شبانه روزی فرزندان، علاوه بر سربردن حوصله والدین، باعث اتلاف انرژی و استعدادهای نهفته فراوان این نسل پویا و متحرک نیز می شود.

از این رو برخی والدین نگرانی و دغدغه خود را در میان گذاشتند.

بهترین لحظه یادگیری فرزندان بیهوده هدر می رود

پدری که فرزند ۱۱ ساله دارد با بیان اینکه گل بود، اظهار کرد: ۲ سال تعطیلی مدارس و خانه مانی دانش آموزان به اندازه کافی حوصله والدین و فرزندان را سر برده است و این تعطیلات تابستانی بی برنامه نیز مزید بر علت شده است.

رضا عبداللهی در مورد نحوه پرکردن اوقات فراغت فرزندش با بیان اینکه کرونا اجازه انجام کار چشمگیر را نمی دهد، افزود: هر از گاهی پسرم در محوطه ساختمان دوچرخه سواری می کند و گاهی نیز به همراه پدر و مادر در پارک محله دوچرخه سواری می کند.

وی در مورد استفاده از کلاس های مجازی تابستانی با بیان اینکه ۲ سال آموزش مجازی حوصله بچه ها را سر برده و از کلاس های آنلاین خسته شده اند، گفت: از صبح تا شب در خانه ماندن هم حوصله والدین و هم حوصله خود بچه ها را سر می برد و باید متولیان امر در هر محله و پارکی برنامه های آموزشی و تفریحی را برای کودکان تدارک ببینند تا از فشارهای روحی و روانی و جسمی ناشی از کرونا تا حدی کاسته شود.

عبداللهی با بیان اینکه کودکان مان قربانی خاموش این روزها هستند، خاطرنشان کرد: آثار روحی و روانی این روزها در زندگی آینده بچه ها مشاهده خواهد شد و باید والدین و مسئولان دست در دست هم استرس را در کودکان کمتر کنیم.

مادری نیز که ۲ فرزند پسر ۱۰ و ۴ ساله دارد، گفت: این ۲ سال کرونا با همه سختی های روحی و روانی و اقتصادی، فشار تعطیلی مدارس و افتادن بار آموزش بر دوش مادران، توان و انرژی را از ما گرفته است و تعطیلات تابستانی و بی برنامگی بچه ها علاوه بر کسالت بچه ها والدین را نیز مستاصل کرده است.

فریده اکبری با بیان اینکه تنها تفریح فرزندم تماشای تلویزیون و گاهی بازی با تبلت است، اظهار کرد: تجربه یک ساله کرونا ایجاب می کرد که متولیان امر چاره ای برای اوقات فراغت دانش آموزان بکنند و ما در منطقه ای که هستیم نه آن چنان محیط مفرحی است و نه تلویزیون برنامه های آموزشی به درد به خوری دارد.

مادر دختر هفت ساله نیز با بیان اینکه به خاطر شرایط کرونایی در هیچ کلاسی نمی توانم فرزندم را ثبت نام کنم، افزود: تماشای تلویزیون و بازی با تبلت و هر از گاهی بازی در محوطه ساختمان تنها سرگرمی بچه ام است و به تازگی نیز در کتابخانه محله ثبت نام کرده ایم که گاهی برای مطالعه به آنجا می رود.

بازی در کوچه، سگ گردانی و تماشای تلویزیون بیشترین وسیله پرکردن اوقات فراغت

در گشت و گذار میدانی در پارک های تبریز، دوچرخه سواری در پارک به همراه والدین و رفتار غربی و قبیح بازی با سگ، بیشترین وسیله تفریحی کودکان بود.

آرشام ۱۳ ساله نیز در مورد استفاده از اوقا فراغت با بیان اینکه گاهی اوقات در مغازه پدرم کمک حال ایشان هستم، اظهار کرد:  هر از گاهی نیز دوچرخه سواری می کنم.

مهدی ۱۳ ساله نیز همچون دوستش بازی با گوشی و تبلت و تماشای تلویزیون را برنامه روزرانه خود اعلام کرد و گفت: قبل از کرونا تابستان ها کلاس شنا می رفتم که فعلا این امکان از ما گرفته شده است و هر از گاهی نیز به همراه خانواده ام عصرها به پارک می آییم.

نازنین زهرای هشت ساله نیز با بیان اینکه بیشتر روز را در خانه نقاشی می کشم، گفت: برای رفع دل تنگی دایم به پدر و مادرم می گویم برایم سگ بخرند.

وی با بیان اینکه روزی دو بار با تبلت بازی می کنم، خاطرنشان کرد: هفته ای یک روز به خانه کودک می روم و در آنجا با وسایل بازی سرگرم می شوم.

هر دانش آموز،یک مهارت

معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش آذربایجان شرقی شعار امسال پایگاه تابستانی را «هر دانش آموز یک مهارت» اعلام کرد و گفت: اوقات فراغت یکی از حساس ترین و ارزشمندترین لحظه هر دانش‌آموزی است که باید با برنامه‌ریزی و غنی سازی آن از نمودهای عینی برخوردار باشد

طاهر علمی، تاریخچه ایجاد پایگاه های تابستانی را مربوط به دوران نخست وزیری شهید باهنر دانست و افزود: ایشان جمله ای داشتند مبنی بر این که «مدرسه تعطیل می‌شود ولی تربیت تعطیل نمی شود»؛ از آن زمان در آموزش و پرورش اوقات فراغت تعریف شده است و تنها دستگاهی که بیشترین برنامه ریزی را در مورد غنی سازی اوقات فراغت دارد، آموزش و پرورش است.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش آذربایجان شرقی با بیان اینکه شعار امسال هر دانش آموز یک مهارت است، گفت: دانش‌آموزان در پنج محور تربیتی، ارتباطی، معرفتی، هویتی و بصیرتی مهارت ها و حرفه هایی را می آموزند.
علمی، برگزاری پایگاه های تابستانی را در دو نوع حضوری و غیرحضوری اعلام و خاطرنشان کرد: امسال به دلیل شرایط کرونایی بیشترین تاکید ما بر پایگاه ها و کلاس های غیر حضوری است که در  شهرهایی که آبی و یا زرد هستند اجازه برگزاری حضوری کلاس ها داده می شود.
وی زمان ثبت نام در پایگاه های تابستانی را از اول تا پانزدهم تیرماه اعلام کرد و گفت: از ۱۵ تا ۱۷ تیرماه نیز افتتاح و بازگشایی پایگاه ها است که در بیشتر  شهرستان استان کلاس های تابستانی شروع شده است.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش آذربایجان شرقی طول دوره پایگاه‌های تابستان را ۴۵ روز اعلام کرد و گفت: آخرین روز کلاس ها ۳۱ مرداد است و به دلیل اینکه شهریور ماه دوران امتحانات تجدیدی است کلاس ها را تعطیل محسوب می کنیم اما قابل افزایش به شهریورماه نیز می‌باشد.
وی در مورد تعداد پایگاه های تابستانی با بیان اینکه قبل از کرونا  ۲ هزار و ۳۰۰ پایگاه داشتیم، خاطرنشان کرد: امسال نیز یک هزار و ۹۶۷ پایگاه شهری و روستایی داریم که ۹۶۷ پایگاه شهری و حدود یکهزار پایگاه روستایی است و هر پایگاه با ثبت نام ۱۵ دانش آموز رسمیت می یابد که در ۳۹ منطقه و ناحیه استان فعالیت می کنند.

علمی در مورد تعداد دانش آموزان ثبت نامی در پایگاه های تابستانی با بیان اینکه انتظار داریم حداقل ۲۵۰ هزار دانش آموز ثبت نام کنند،اظهار کرد: تاکنون ۱۸۲ هزار نفر در این کلاس ها ثبت نام کرده اند.
وی تعداد روزهای فعالیت پایگاه های تابستانی را ۳ روز در هفته اعلام کرد و گفت: زمان هر کلاس به خاطر شرایط کرونایی ۳۰ دقیقه است و در مجموع ۳۶۰ دقیقه در هفته دانش آموزان آموزش می بینند.
معاون پرورشی و فرهنگی آموزش و پرورش آذربایجان شرقی رشته های آموزش داده شده در این پایگاه ها را رشته های مهارتی شامل اموزش قرآن، روخوانی قرآن، مهارت های حرفه ای شامل آموزش رباتیک، نحوه فروش کتاب و طراحی لباس، اموزش های فرهنگی و هنری شامل نقاشی، خطاطی سفال گری، مجری گری و بازیگری،  مهارت های اکتسابی و اشتغالی شامل خیاطی، معرق کاری، منبت کاری و فعالیت‌های ورزشی شامل والیبال، فوتبال پینگ پنگ و شنا اعلام کرد.
علمی، با بیان اینکه کلاس های تابستانی در هر منطقه بر اساس امکانات و شرایط موجود منطقه و نیز نیاز دانش‌آموزان و بر اساس علاقه مندی آن برگزار می‌شود، گفت: مشکل کمبود اعتبار و کمبود امکانات مالی، رفاهی و خدماتی بزرگ ترین مشکل آموزش و پرورش در اجرای اوقات فراغت است و آموزش و پرورش برای اجرای پایگاه تابستانی ریالی اعتبار از سوی دولت تاکنون نگرفته است.

وی با اشاره به اجرای طرح «مزرعه تابستانی من»، اظهار کرد: با توجه به اینکه در روستاها دانش آموزان علاقه مند پیگیری و اجرای شغل پدری خود اعم از مهارت دامداری، کشاورزی و زنبورداری هستند؛ در یکی از روستاهای بستان آباد، چند دانش آموز هزار متر زمین را جدا کرده و محصولات تابستانه کشت می کنند که صفر تا صد آن به دست دانش‌آموزان انجام می‌شود که به نوعی ایجاد معیشت و درآمد نیز محسوب می‌شود.

پرکردن اوقات فراغت در بستر مجازی فرهنگسراها

المیرا حاذقی، مدیر فرهنگسرای فرشته تبریز نیز از آمادگی این فرهنگسرا برای برگزاری کلاس های مجازی برای اوقات فراغت دانش آموزان خبر دا د و گفت: به خاطر کرونا بیشتر آموزش ها در بستر فضای مجازی برگزار می شود و کلاس های ما هم اکنون به دو صورت آنلاین و حضوری در ۵۰ رشته برگزار می شود.

حاذقی از آماده سازی و تجهیز کتابخانه برای استفاده دانش آموزان در این ایام خبر داد و افزود: همچنین کلاس های خوشنویسی با خودکار، نقاشی و سیاه قلم و آشپزی به صورت آنلاین برای دانش آموزان تدارک دیده شده است.

وی از برگزاری ۲ دوره کلاس ها به صورت رایگان خبر داد و افزود: استقبال از این کلاس ها خیلی بالا بود و هم اکنون نیز به دو صورت آنلاین و حضوری کلاس های تابستانی را برگزار خواهیم کرد و هزینه ثبت نام هم به حدی است که همه افراد توان شرکت را داشته باشند.

حاذقی از شرکت یکهزار نفر در ۵۰ رشته کلاس های آنلاین در اولین دوره آن خبر داد و گفت: کلاس های آنلاین در رشته های خیاطی، قالیبافی، خوشنویسی، دکوراسیون منزل، شمع سازی و نقاشی برگزار شد و در طول سال نیز استمرار دارد و در پایان هر دوره نیز گواهینامه ای صادر و نمایشگاهی از آثار هنرآموزان در محل فرهنگسرا برگزار می شود.

منبع: ایرنا

مرتبط:

اهمیت مدیریت اوقات فراغت در تربیت کودکان