راه آبادی به پایان راه رسید

ششمین و آخرین برنامه از سلسله نشست های علمی- ترویجی کتابخوانی در روستاها و مناطق عشایری با عنوان راه آبادی، به صورت مجازی به میزبانی شهر شیراز، پایتخت کتاب ایران برگزار شد.

مدیرکل کتابخانه های فارس در اختتامیه ویژه برنامه راه آبادی با اشاره برگزاری این نشست ها  عنوان کرد: ویژه برنامه راه آبادی با هدف بررسی وضعیت و راهکارهای ترویج کتابخوانی در روستاها در شش نشست برگزار شد. در هر نشست براساس نیاز جوامع روستایی موضوعی انتخاب و مهمانان نشست شامل مسئولان کشوری، اساتید دانشگاه و نویسندگان مطرح کشوری  روستاهای دوستدار کتاب به بیان دیدگاه های خود می گرداختند  میزان مشارکت کتابداران در این برنامه چشمگیر بود و تعامل بین شرکت کنندگان صورت گرفته است.

به نقل از روابط عمومی کتابخانه‌های عمومی فارس، روح الله منوچهری با اشاره به آمار روستاهای ایران عنوان کرد: ۲۶ درصد جمعیت کشور ما در روستاها زندگی می کنند و در حال حاضر ۲۶ درصد کتابخانه های عمومی، روستایی هستند که نسبت خوبی برقرار شده، هرچند با توجه به پراکندگی روستاها نیاز به افزایش کتابخانه‌ روستایی همچنان وجود دارد.

منوچهری ضمن اشاره به برنامه دولت برای توسعه کتابخوانی در روستاها گفت: دولت مکلف شده برای توسعه کتابخوانی با اولویت کتابخانه‌های روستایی بستر لازم را فراهم کند. این در حالی است که  برای مشارکت مردم و طرح برنامه های ترویجی فرهنگی، جشنواره ملی روستاها و عشایر دوستدار کتاب برگزار شد.

بدون توجه به امور فرهنگی ،توسعه روستاها تحقق نمی یابد

رئیس مرکز مطالعات برنامه‌ریزی شهری و روستایی سازمان شهرداری‌ها و دهیاری های کشور نیز  اشاره به نقش دهیاری ها در ترویج کتابخوانی عنوان کرد: ماهیت انقلاب ما رسیدگی به محرومان و رویکرد فقرزدایی بود و بر همین اساس اقدامات گسترده ای در روستاها در راستای برداشتن فاصله شهر و روستا صورت گرفت.

اسماعیل زیارتی نصرآبادی، ضمن اشاره به مهاجرت روستاییان به شهر تصریح کرد: هرچقدر توسعه خدمات را روستاها افزایش یافته است به همان میزان جمعیت روستایی کاهش یافته است. این مهاجرت به این دلیل است که توسعه روستایی را به معنای توسعه زیرساخت ها معنا کرده بودیم و به ابعاد فرهنگی، اجتماعی، آموزشی و سلامت کمتر  پرداختیم.

زیارتی ضمن اشاره به پیشینه دهیاری ها گفت:  باید به توسعه همه جانبه روستاها پرداخته شود و برهمین اساس  دهیاری و شورای اسلامی روستایی تشکیل شد.. نقش دهیاری در ترویج فرهنگ در صدر وظایف دهیار و تحقق توسعه پایدار بوده است و اگر بخواهد محقق شود باید به تمام ابعاد توجه شود.

زیارتی تصریح کرد: تجربه ما و دیگر کشورها در توسعه روستایی نشان داده اگر به فرهنگ توجه نکنیم توسعه روستاها را نخواهیم داشت. برگزاری جشنواره روستاها و عشایر دوستار کتاب،  نشان دهنده مشارکت گسترده دهیاری ها بود که ما را بسیار امیدوار کرد. در شهرداری ها باید شاهد تغییر رویکرد باشیم و شهرداری ها و دهیاری ها را تبدیل به نهادهای در خدمت توسعه همه جانبه تبدیل کنیم.

اشتیاق به کتابخوانی در روستاها بیش از شهرهاست

عبدالحسین فرج پهلو عضو هیأت علمی گروه علم اطلاعات و دانش شناسی دانشگاه شهید چمران اهواز ضمن اشاره به جایگاه کتابخانه های روستایی از منظر علم اطلاعات و دانش شناسی عنوان کرد: وقتی سخن از کتاب و کتابخانه در روستا می شود اول باید به خود روستا نگاه کنیم. یکی از اولین اقداماتی که به صورت خودجوش شکل گرفت ایجاد کتابخانه در روستاها بود.

فرج‌پهلو ضمن اشاره به عشق و اشتیاق روستاییان برای علم اندوزی و درس خواندن گفت: در روستاها خدمات خوبی شکل گرفت. رفاه تکنولوژیکی، فرهنگی و جمعیت شناختی و عمران و آبادی در سال‌های اخیر بسیار چشمگیر است. توقع داریم در حوزه کتابخانه های عمومی هم در همان حد توسعه یابد.

فرج‌پهلو ادامه داد: در زمینه پذیرش، روستاها بیشتر از شهرها اشتیاق دارند و باید به این موضوع بها داد.  نهاد کتابخانه های عمومی در توسعه کتابخانه های شهری و روستایی تلاش می کند؛ اما با توجه به کمبودهای روستا باید تلاش شود تا زندگی روستایی با کتاب و کتابخوانی عجین شود.

علی اصغر سیدآبادی، نویسنده مطرح کودک و نوجوان کشور نیز در ادامه این دیدار از تجربه های خود در توسعه کتابخانه عمومی روستا یاد کرد و گفت: به انتشارات و نهادهای مختلف نامه نوشتم و کتاب های خوبی را دریافت کردم.

سیدآبادی ضمن اشاره به اقدامات جهاد سازندگی در اوایل انقلاب گفت: اوایل انقلاب، جهاد سازندگی برای کارهای عمرانی به روستا می آمدند با خودشان کتاب می آوردند و روستاییان منتظر آمدن آنها بودند. این تجریه در ذهن من ماند و وقتی وارد وزارت فرهنگ و ارشاد  شدم تصمیم گرفتم آن تجربه را احیا کنم.

سیدآبادی ادامه داد: همین تجربه ها باعث شد مطالعاتی را شروع کنیم که چرا برخی اقدامات در روستاها جواب نداده و هنوز مهاجرت می کنند. توسعه روستاها در حقیقت توسعه پایدار نیست بلکه به نوعی شهری سازی روستاها هست.

سیدآبادی اضافه کرد: در تمامی برنامه های توسعه به ویژه توسعه روستایی نوعی نگاه از بالا به پایین وجود دارد. در تهران برنامه ریزی شده و در همه روستا اعمال می شود. تجربه های جدید نشان می دهد این مدل برنامه ریزی جواب نمی‌دهد و آسیب بیشتری دارد.

در ادامه این دیدار تجربه روستای دوستدار کتاب فیشور از شهرستان اوز استان فارس توسط فاطمه گل حقیقت مجری طرح ترویج کتابخوانی و کتابدار این کتابخانه عنوان شد.

منبع:ایسنا