فصل امتحان‌های مجازی _چالش فرزندان و والدین
یک کارشناس حوزه برنامه‌ریزی آموزشی در خصوص همراهی والدین در ایام امتحان‌های مجازی گفت: والدین باید تنها نقش یک تسهیلگر را داشته باشند و هیچ گونه دخالتی در محتوای آن نکنند.
دکتر لیلا سلیقه دار با اشاره به ضرورت حضور والدین در ایام امتحانات آنلاین و تغییر نوع همراهی آنها با فرزندان گفت: اتفاق مهم در ایام آموزش و امتحانات آنلاین این است که والدین بدانند در موقعیت های گوناگون زندگی فرزندان علاوه بر وظایفی که دارند می بایست نوع همراهی خود را در موقعیت های گوناگون تغییر دهند. این بدان معناست که والدین باید در چنین شرایطی موقعیت شناس باشند. همچنین اگر رخداد منحصر به فردی در زندگی فرزند مانند امتحانات مجازی رخ داد، نوع حضور و نقش خود را کمی متفاوت از دیگر همراهی ها ایفا کنند. بنابراین همراهی در ایام امتحانات مجازی یک نیاز است که باید به شکلی متفاوت از همراهی در طول سال تحصیلی باشد.
این مدرس و پژوهشگر حوزه آموزش با تاکید بر همراهی والدین در شرایط متفاوت آموزش مجازی افزود: شرایط تازه آموزشی برای والدین ایجاد سوال کرده است، که چگونه فرزندان خود را در ایام امتحانات همراهی کنند. زیرا هر ساله اولیا در جلسات امتحان فرزندان خود و همچنین در دقایق قبل و بعد امتحان به عنوان دو زمان حیاتی حضور نداشته اند. اما اکنون والدین علاوه بر طول تحصیل در تمام جریان امتحان فرزندان خود شرکت دارند. این مساله باعث شده امسال والدین شکل همراهی خود را در ایام امتحانات تغییر و فشار بسیاری را متحمل شوند. باید اشاره کرد که این مساله ممکن است آنها را به بیراهه بکشاند. مانند اتفاقی که در برگزاری اولین امتحانات مجازی خرداد ماه گذشته رخ داد. متاسفانه در آن زمان آگهی های مختلفی برای گرفتن معلم خصوصی برای زمان و ساعات خاص دیده می شد. ما پس از جستجو در این موضوع متوجه شدیم والدین خواستار معلمی هستند که به جای فرزند آنها امتحان دهد. متاسفانه والدین این را نوعی همراهی و راهنمایی فرزند می دانند. این رفتار در نتیجه نداشتن تعریف درست از همراهی است. والدین باید آگاه باشند که در زندگی فرزندان گلوگاه های لازم و ضروری وجود دارد و نقش آنها در این مسیر به عنوان پدر یا مادر شناخت بهتر استعداد های درونی فرزندان و همراهی کردن آنها با استعداد ها و توانایی ها است. این عملکرد باعث خواهد شد فرزند ما انسان قابلی باشد.
سلیقه دار در ادامه یادآور شد: والدین باید حد و مرز هایی را در همراهی کردن فرزند رعایت کنند.زیرا این مساله نقش اساسی در ایجاد علاقه مندی و دنبال کردن یادگیری خواهد داشت. اگر آموزش مجازی با شیوه های غلطی همراه باشد، فرزندان بعد از رفتن به مدرسه آموزش را ضروری ندانسته و خود را موظف به یادگیری عمیق نمی‌دانند. همچنین زمانی که والدین تنها به نکته پایانی توجه می کنند و نتیجه گرا هستند فشار بسیاری به خود وارد می کنند. این نشانه عدم آگاهی والدین در اهمیت فرآیند تحصیل است. ما باید بدانیم فرآیند هم به اندازه نتیجه اهمیت دارد. علاوه بر تمرکز داشتن بر نتیجه، مسیر رسیدن به نتیجه نیز باید توجه ویژه داشت. بنابراین تعریف، امتحان نیز محتوای فرآیند است و نقطه پایانی نیست. والدین باید در فرایند آموزش از ابتدا نوع همکاری خود را تعیین و با رسیدن به نقطه ای مثل امتحان این آگاهی را داشته باشند که نقش خود را گاهی کمی تغییر دهند؛ نه اینکه نقش خود را به کل عوض و رفتار یک منجی را داشته باشند. در نظام آموزشی قدیم متاسفانه همراهی و حمایت نتیجه محور بود و به فرایند اهمیت داده نمی شد. اما امروز باید بدانیم لحظه حال بسیار اهمیت دارد و اگر درست چیده شود نتیجه خود به خود درست خواهد شد.
به صورت کلی اگر مدارس به فکر تغییر موضع نسبت به آنچه که به آن اقتضای آموزش مجازی می گوییم اقدام نکرده باشند و ارزشیابی مثل سال های قبل اتفاق افتد. باید قبول کرد در صورت اشتباه والدین، مدرسه مقصر خواهد بود. زیرا باید شیوه ارزشیابی خود را تغییر می‌داد. البته باید اشاره کرد ارزشیابی در آموزش مجازی در همه جای دنیا و در همه ی سطوح مفهوم متفاوتی دارد. ارزشیابی باید در ایستگاه های مختلف و در طول جریان تحصیل دنبال شود. بنابراین اگر بیراهه ای وجود داشته باشد مطالبه والدین و تغییر عملکرد مدرسه می تواند تاثیرگذارباشد.
وی با تاکید بر نقش والدین به عنوان تسهیلگر گفت: به صورت کلی یکی از مهمترین همراهی‌های والدین در ایام امتحانات نگه داشتن اتمسفر مثبت روانی فرزندان و خانواده به عنوان مهمترین رسالت است. به عنوان مثال در حضور فرزندان اختلافنظرها را مدیریت کنید تا به بحث و جدل کشیده نشود. این خود نوعی مهارت محسوب می شود، زیرا ما اختلاف نظر را به عنوان یک امر طبیعی به خوبی مدیریت کرده ایم.
از نکات مهم عدم تهدید کردن در ایام امتحانات است زیرا بسیار آسیب زا و ایجاد کننده فضای منفی است. تهدید هایی مانند (اگر تو امتحان را خراب کنی بعدا حسابت را می رسم) و یا جملاتی از این دست که جز حس معامله گری و ایجاد تنفر از آموزش و یادگیری نتیجه دیگری به همراه ندارد.
راه کار بعدی القای توانایی است. در این مرحله باید توانایی های فرزند را به او یادآور شد. زیرا برای فرزند امتحان یک گلوگاه محسوب می شود. والدین در این مرحله باید توانایی های او را یادآور شوند و از جملات تشویقی نسبت به عملکرد های مثبت او مانند صبح زود بیدار شدن و یا وقت گذاشتن برای درس استفاده کنند. روش دیگر القا توانایی، تایید دادن است، این مساله به شدت به آماده شدن جریان و جو ذهنی فرد کمک می کند. قطعا در دل هر تاییدی به دنبال دیده شدن تلاش فرزند هستیم. بنابراین بهتر آن است والدین در ایام امتحانات با تایید کلامی فرزند خود را همراهی و بیشترین حمایت و همراه شدن و انرژی را در مسیر آموزش هزینه کنند.
این متخصص حوزه تعلیم و تربیت در انتها به چگونگی همراهی در طول فرایند پرداخت و افزود: اگر کودک در دوره ابتدایی است رفتار باید در کل فرایند به شکلی باشد تا علاقه مند به یادگیری باقی بماند. زیرا این دوره پایه و اساس ایجاد علاقه به یادگیری است. هر گونه رفتار غلط در این دوره باعث عدم یادگیری درست تا سنین بالاتر خواهد شد.اما دوره متوسطه اول، زمان شناخت توانمندی ها در راستای رها سازی فرزند است. البته نه به معنای رها کردن خود فرزند بلکه از نظر تشخیص توانایی با قرار گرفتن در محیط و بودن با افراد است، زیرا این مساله به انتخاب رشته او بسیار کمک خواهد کرد. اما در دوره متوسط دوم تقویت توانمندی ها و تمرکز بر پیشبرد و هدایت آنها است. بنابر این طبقهبندی باید تاکید کرد حضور و نوع همراهی والدین متناسب با هر دوره باید تغییر کند. نکته حایز اهمیت دیگر عدم موکول کردن یادگیری به زمان امتحان است. والدین باید با برنامه ریزی درست و اولویت بندی شده متناسب با توانایی فرزندان در طول دوره آنها را همراهی کرده و برای کم کردن اضطراب فرزندان از این شرایط جدید موقعیت شبیه سازی شده ای از امتحان مجازی رابرای انها ایجاد کنند. زیرا تفکر انتزاعی هنوز برای خیلی از دانش اموزان شکل نگرفته است و یا ارتباط خوبی با فضای مجازی ندارند. در نتیجه والدین باید شب امتحان فاصله خود را با فرزندان حفظ کرده و هیچ گونه مداخله محتوایی نداشته باشند. اما مداخله مهارتی مثل پایین آوردن آرامش و حمایت و اطمینان دادن و مهیا کردن امکاناتی مثل اینترنت برای کم کردن استرس فرزند لازم و ضروری است.
منبع:ایرنا
مرتبط:
راهکارهای امنیت مجازی کودکان در قرنطینه
