نقش والدین در چاقی و کم‌تحرکی کودکان چقدر است؟

کودکان چهار تا هفت ساله‌ای که والدین آن ها از نظر جسمی فعال هستند، شش برابر فعال‌تر از کودکانی اند که والدینشان فعالیت بدنی ندارند. عوامل محیطی زیادی وجود دارند که می‌توانند منجر به افزایش وزن و خطر ابتلا به چاقی شوند، اما اثرات این عوامل محیطی با عادات غذایی و فعالیت بدنی یعنی انرژی مصرفی و انرژی دریافتی افراد جامعه تعدیل می‌شود.

این رفتارها و عادات بسیار مهم هستند و با اطلاع داشتن از عادات غذایی و فعالیت بدنی افراد جامعه، عوامل تعیین‌کننده این عادات و چگونگی تأثیرپذیری آن ها بر افزایش چاقی، بهتر قابل ‌درک خواهد بود.

از دیدگاه همه‌گیرشناسی، رفتار باید بیشتر از بیماری و وضعیت سلامتی موردتوجه قرار گیرد و علاوه بر این، سوابق روانی اجتماعی و شناختی آن ها نیز باید مورد بررسی واقع شود.

در ارتباط با چاقی باید بیان کرد که محیط تنها یک عامل اثرگذار و البته بالقوه قوی به شمار می‌آید و یکی از عوامل مؤثر بر چاقی است که رفتار افراد را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. محققان نیز اعلام کرده اند که سهم محیط در بروز چاقی باید برحسب میزان این عامل در تکرار عادت‌هایی که خطر ایجاد تعادل مثبت انرژی را افزایش یا کاهش می‌دهند، سنجیده شود؛ برای مثال والدین در ماهیت و میزان فعالیت بدنی کودکان تأثیر فراوانی دارند و محققان به این نتیجه رسیدند که تأثیر والدین بر فعالیت بدنی در میان کودکان به‌احتمال ‌قوی یک تداخل از عوامل مستقیم و غیرمستقیم است.

بر اساس این مطلب که از سوی محمد مهرتاش، متخصص تغذیه ورزشی تهیه شده و از سوی فدراسیون پزشکی ورزشی در اختیار ایسنا قرار گرفته، آمده است: والدین می‌توانند با فراهم‌ کردن یک محیط مناسب که فعالیت بدنی در کودک را پرورش می‌دهد و با تشویق کردن کودک به شرکت در فعالیت بدنی تأثیر غیرمستقیمی را داشته باشند.

بر اساس نتایج به دست آمده کودکان چهار تا هفت ساله‌ای که والدین آن ها از نظر جسمی فعال بودند شش برابر فعال‌تر از کودکانی بودند که والدینشان فعالیت بدنی نداشتند، بنابراین والدینی که یک محیط مناسب را جهت فعالیت بدنی برای کودکان خود مهیا می‌کنند و والدینی که خودشان در فعالیت بدنی شرکت می‌کنند تأثیر بسزایی روی کودکان خود جهت انجام فعالیت بدنی زیاد و احتمال کاهش خطر تعادل مثبت انرژی در مقایسه با کودکانی که در شرایط محیطی با تحرک کمتر فعالیت بدنی هستند، خواهند گذاشت.

همچنین از سوی دیگر در صورتی‌ که والدین کارهای روزانه خود را به‌ صورت بدنی و فیزیکی انجام دهند، می‌توانند تأثیرات مثبتی را در فرزندان خود داشته باشند؛ برای مثال اگر والدینی برای تردد در مسیرهای کوتاه از وسیله نقلیه استفاده نکرده و به ‌صورت فعال پیاده روی کرده یا از دوچرخه استفاده کنند، باعث می‌شوند تا فرزندان آن ها در آینده برای انجام کارهای روزانه خود فعالیت بدنی داشته باشند.

همچنین والدین می‌توانند کارهای منزل را به ‌صورت فیزیکی انجام دهند؛ مانند شستن ظرف‌ها، شستن لباس‌ها، گردگیری و جارو کردن منزل یا حتی باغبانی از قبیل فعالیت‌هایی هستند که می‌توان به ‌صورت بدنی آن ها را انجام داد و استفاده از ماشین‌های اتوماتیک را حذف کرد چرا که این عمل باعث می‌شود تا فرزندان یاد بگیرند چگونه فعالیت‌های خود را انجام دهند و از بی‌تحرکی و کم تحرکی آن ها کاسته شود.

از سوی دیگر رفتارهای غذایی والدین نقش بسیار مهمی را برای فرزندان دارد، در صورتی که والدین و حتی یکی از آن ها مصرف غذاهای پر کالری را داشته باشد، می‌تواند این رفتار ناپسند را به فرزند خود انتقال دهد؛ برای مثال در صورتی که پدر خانواده مصرف نوشابه بیش از حدی را داشته باشد، باعث می شود که فرزند با دیدن مصرف زیاد نوشابه در دوران کودکی تمایل زیادی را به این نوشیدنی در دوران بزرگسالی نشان دهد و به چاقی و اضافه وزن وی کمک کند.

حال در نظر بگیرید که پدر و مادر از رفتارهای غذایی مناسبی برخوردار بوده و غذاهای سالم و با طبخ بهداشتی را در برنامه غذایی خود قرار داده باشند، این امر باعث می‌شود تا فرزندان آن ها یاد بگیرند چگونه باید مواد غذایی را به درستی مصرف کرده و از مصرف غذاهای ناسالم و مضر پرهیز کنند تا وزن مناسبی داشته باشند.

منبع:ایسنا

مرتبط:

آنچه که حتما باید درباره چاقی کودکان بدانیم

زنگ خطر چاقی کودکان در دوران کرونا

چاقی و رژیم مناسب برای بچه‌های چاق