عزتنفس کودکان در گرو انگیزش آنهاست
یک روانشناس گفت کودک برای اینکه انگیزش داشته باشد باید خودش را باور کند.
مریم کاووسی با اشاره به اینکه هرکدام از ما رفتارهای مختلفی از کودکان مشاهده کردهایم، اظهار کرد: رفتارها همان افعال و اقداماتی است که از کودکان سر میزند، برخی از این رفتارها از نظر ما پسندیده و بعضاً ناپسند است، غذا خوردن و نخوردن، مهربانی یا پرخاشگری، درس خواندن یا نخواندن… همه اینها نمونههای رفتارهای کودکان است که برخی از نظر ما پسندیده و برخی ناپسند هستند.
وی با اشاره به اینکه گاهی اوقات دو کودک در یک محیط خانوادگی رشد کردهاند اما در شرایط یکسان رفتارهای مختلفی نشان میدهند، عنوان کرد: گاهی پدرها و مادرها فقط براساس رفتارها قضاوت میکنند ولی توجهی به ریشههای هر رفتار ندارند.
کاووسی ادامه داد: انگیزش، چرایی و دلیل هر رفتاری در انسانها ازجمله کودکان محسوب میشود، اگر بتوانیم انگیزههای کودک را در بروز یک رفتار شناسایی کنیم میتوانیم به شکل مؤثری رفتارهای وی را اصلاح کرده یا بهبود دهیم.
این روانشناس با اشاره به اینکه انگیزش همان چیزیست که اکثر ما احساس میکنیم به اندازه کافی دارای آن نیستیم اما میدانیم که وجود آن حائز اهمیت است، عنوان کرد: این مسئله به ما کمک میکند تا احساس رضایت خاطر کرده، درباره خودمان احساس مسئولیت کنیم و بر زندگی خودمان مسلط باشیم.
وی افزود: انگیزش شرط اساسی رشد شخصیت، رضایت خاطر و موفقیت است، بدون آن نیروی بالقوه ما دست نخورده باقی میماند یا به جایی میرسیم که هدایت ما برعُهده شانس و اقبال میافتد و دیگر خود بر زندگی خویشتن، کنترلی اعمال نمیکنیم که در هر دو مورد ممکن است دچار احساس نااُمیدی شویم و احساس حسرت ممکن است احترام به خویشتن را در وجودمان بتدریج از بین ببرد.
کاووسی با اشاره به اینکه برای بعضی افراد انگیزش اساساً نیرو، اشتیاق، هیجان و هدف است، تصریح کرد: الهام کلید و اساس خود انگیزشی است، به این معنا انگیزش بیانگر احساسی بسیار شخصی درباره آن چیزهایی است که فرد دوست دارد یا میخواهد، همان چیزهایی که فردیت او را میسازند.
این روانشناس با اشاره به اینکه تعریف متداول انگیزش، میزان تلاشی است که افراد در رسیدن به نتایج و هدفها صرف میکنند، عنوان کرد: در این زمینه واژههایی مانند اراده، پشتکار، استقامت، شکیبایی، پیگیری و تأدیب نفس به ذهن خطور می کند.
وی با اشاره به اینکه انگیزش امری بنیادی است، زیرا با تمام تلاشها و مجاهدتهای انسان ارتباط دارد و همواره در خوشیها و فراغتهایمان با آن مواجه هستیم، عنوان کرد: انگیزش تحت تأثیر روابط کلیدی ما قرار میگیرد و خود نیز بر آن تأثیر دارد، زمانیکه ما افسرده هستیم در مییابیم که انگیزه بر احساسات و عواطف ما نیز اثر دارد.
کاووسی افزود: اگر انگیزش را به آتش تشبیه کنیم یعنی به نوعی منبع انرژی که تعهدات را در وجود انسان زنده نگه دارد، در اینصورت انگیزش به سوخت نیاز دارد و ما بهعنوان والدین میتوانیم مقداری از این سوخت را فراهم کنیم، البته باید به اندازه و به موقع باشد تا خسرانی به بار نیاورد.
این روانشناس با اشاره به اینکه کودک برای اینکه انگیزه داشته باشد باید خودش را باور کند، عنوان کرد: کودکان برای اینکه خود انگیخته شوند نیازمند شناخت، باور کردن و مشاهده خود بهعنوان فردی لایق و صلاحیت دار هستند، اگر کودک خود را شایسته پیشرفت نبیند حتی اگر معلم موضوعی را جالب بیان کند باز هم او تن به کار نخواهد داد.
وی با بیان اینکه در ابتدای راه عزتنفس به وسیله دیگران شکل میگیرد، افزود: واکنش کسانیکه دوستشان داریم و مورد اعتماد و تحسین ما هستند تأثیر عمیقی بر خودباوری و انگیزش ما دارند، وقتی کودکان احساس خوبی درباره خودشان داشته باشند وظایف خود را بهتر انجام داده و احساس دلگرمی و اعتماد به نفس میکنند و از طرف دیگر اگر کودکان تنبیه یا تمسخر شوند در تلاش برای آزمودن چیزهای تازه، اشتباه یا سؤال کردن سرزنش شوند و بطور مداوم از آنان انتقاد شده، نادیده گرفته شوند و احساس بی لیاقتی کنند یا اگر انتظارات والدین از آنان آنقدر زیاد باشد که فشار و ناکامی به یکیاز ویژگیهای اجتنابناپذیر در زندگی آنها تبدیل شده باشد؛ فعالیت خود را بکلی متوقف کرده و توان خود را از دست میدهند.
منبع:ایسنا
مرتبط:
راهکارهای تقویت عزتنفس درکودکان