دانستنی هایی درباره سکسکه
سکسکه یک دم غیرارادی و قوی است که در نوزادان، کودکان و بزرگسالان تجربه می‌شود. و در بعضی موارد منجر به کشته شدن فرد به دلیل از بین رفتن مجرای تنفسی می شود.
سکسکه کردن همیشه دلایل خاصی ندارد گاهی هم در بیشتر مواقع خوردن غذا با ولع و نوشیدن نوشایه های گازدار باعث این عارضه می گردد معمولا سکسکه در مدت کوتاهی رفع می گردد اما اگر رفع نشود باید نزد پزشک مورد بررسی قرار گیرد.
چرا سکسکه رخ می‌دهد؟
سکسکه می‌تواند به دلایل بی‌شماری رخ دهد که بعضی از این دلایل فیزیکی و بعضی دیگر هیجانی هستند. وجود چنین دلایلی به این دلیل است که تحریک واقعی در عصبی رخ می‌دهد که مغز را به دیافراگم پیوند می‌دهد. بعضی از دلایل مرسوم شامل موارد زیر هستند:
خوردن غذای زیاد یا سریع غذا خوردن
مصرف داروها، خصوصا آنهایی که معده را آزرده می سازند
احساس عصبی بودن یا هیجان‌زدگی
نوشیدن نوشیدنی‌های گازدار یا الکل فراوان
خنده شدید یا احساسات قوی
استرس
تغیر ناگهانی در دما
بلعیدن هوا به هنگام مکیدن آب نبات یا جویدن آدامس
آلرژی به مواد غذایی مانند بیماری آسم و كهیر نیست و با آنها متفاوت است و به صورت تهوع، دل درد، برگشت اسید، سرفه، سكسكه، نفخ و اسهال ظاهر می‌شود. در مورد سكسكه اگر علت یا بیماری خاصی را پیدا نكردیم، باید عامل تحریك‌كننده خارجی از جمله غذا را هم در نظر داشته باشیم، زیرا ممكن است فرد غذای سالمی را مصرف نكند و یا اینكه غذای خاصی به بدنش نسازد و در او سكسكه ایجاد كند.
نوزادان بیشتر از بزرگسالان سکسکه می کنند
دلیل اینکه نوزادان نسبت به بزرگسالان بیشتر سکسکه می‌کنند، اغلب مربوط به بدن‌های کوچک و به طور کامل رشد نیافته‌شان است. همان طور که در یک فرد بزرگسال، وقتی معده زیاد پر باشد می‌تواند باعث سکسکه شود، باید بدانیم در یک نوزاد هم با در نظر گرفتن اینکه بچه‌ها معده کوچک تری نسبت به بزرگ تر‌ها دارند و سریع‌تر پر می‌شود، این اتفاق خواهد افتاد.
از دیگر دلایل سکسکه نوزادان ممکن است تا حد زیادی به خاطر رشد نکردن قسمت تحتانی مری آنها باشد. اسفنکتر تحتانی مری یک ماهیچه دایره‌ای است که در مری باز و بسته می‌شود و اجازه می‌دهد غذا وارد معده شود، در برخی از نوزادان این اسفنکتر، بسته نمی‌شود یا دیر‌تر بسته می‌شود. بنابراین غذا می‌تواند به داخل مری برگردد و باعث سکسکه شود. این عارضه با گذشت زمان حل می شود و جای هیچ نگرانی ندارد.
یکی دیگر از علل سکسکه، تغذیه نوزادانی است که به جای شیر مادر از شیشه استفاده می‌کنند و سکسکه وقتی اتفاق می‌افتد که سوراخ پستانک شیشه سوراخ درشتی داشته باشد و نوزاد هوای زیادی را ببلعد.
در این گونه موارد تنها راه حل ساده‌ای که می‌توانید انجام دهید این است که با توجه به سوراخ نوک سینه، سر پستانک شیشه را سوراخ کنید و اگر متوجه شدید سوراخ پستانک گشاد شده است آن را تعویض کنید.
زنگ خطر سكسكه
سكسكه بيش از ۴۸ ساعت را سكسكه مداوم يا طولانی می نامند و سكسكه ای را كه بيشتر از يک ماه طول بكشد، سكسكه مقاوم به درمان. در اين موارد، سكسكه به بررسی بيشتری نياز دارد چون ممكن است علت آن تحريک عضلات تنفسی با خوردن يا آشاميدن غذا يا نوشيدنی داغ و يا مواد تحريک كننده، بيماری ريوی يا نارسايی كليه باشد.
اختلالات معده، مری، روده يا لوزالمعده، مصرف الكل يا برخي از داروها، تحريک مثانه، ابتلا به هپاتيت، سابقه عمل جراحی روی شكم، پربودن معده، خنده شديد يا احساسات قوی و تغيير در دمای محيط هم می توانند باعث بروز سكسكه های طولانی شوند. سكسكه های طولانی نه تنها روند زندگی روزمره را مختل می كنند بلكه باعث دشواری در بلع غذا و كاهش وزن، اختلال در خواب و افسردگی هم می شوند.
پزشكان در بعضی موارد حتی از سكسكه به ريشه های جدی تری مثل سكته قلبی، تومور مغزي و سرطان پروستات مي‌رسند و به همين دليل با تست های تشخيصي مثل سونوگرافی شكم و سی تی اسكن قفسه سينه و مغز سعی می كنند علت سكسكه را دريابند. در بيمارانی هم كه ممكن است سكسكه به خاطر زخم معده و لوزالمعده، گاستريت و ريفلاكس مری ايجاد شود، بررسی های دستگاه گوارش فوقانی با آندوسكوپی، مانومتری و… رايج است.
اگر سكسكه با هيچ روش درمانی ای كنترل نشود، ممكن است پزشك دست به كار جراحی و قطع اعصاب درگير در سكسكه شود. اما در مواردي هم پزشكان به درمان‌های غيردارويي روي مي‌آورند كه تحريك عصبي، تغيير ريتم تنفسي، شست‌وشوي سرد معده، ماساژ و… جزو اين روش‌هاست. البته بايد بگوييم كه در ۸۰درصد موارد سكسكه‌هاي پيوسته و مقاوم به درمان، يك علت فيزيولوژيكي دارند ولي در ۲۰درصد موارد يك علت رواني مثل اضطراب يا عملكرد ذهني مختل پشت سكسكه قرار دارد.
سکسکه می تواند با حضور برخی از سرطان ها از جمله سرطان معده یا لنف ارتباط داشته باشد. سکسکه ای که بیش از ۳۰ روز ادامه داشته باشد و نسبت به درمان مقاوم شود، با سرطان های مذکور مرتبط است. البته به گفته کارشناسان به ندرت می توان سکسکه را به انواع خاصی از سرطان ارتباط داد. سکسکه ها معمولا خود به خود بهبود می یابند اما اگر زمان آنها طولانی شد نیاز به درمان توسط پزشک پیدا می کنند.
درمان سکسکه :
روش های درمان سکسکه متنوع هستند و درمان های غیردارویی معمولاً بر روش های تحریک ناحیه حلق و بینی مبتنی هستند. در زیر به مواردی اشاره می شود که شما می توانید در حین بروز مشکل، یک یا تعداد بیشتری از آنها را به کار بندید:
• نفس خود را نگاه دارید و تا ۱۰ بشمارید.
• داخل یک کیسه کاغذی تنفس کنید (کیسه پلاستیکی به دلیل احتمال چسبندگی آن به بینی و خصوصاً در اطفال به هیچ عنوان، توصیه نمی شود.)
• انگشت شست خود را بین دندان ها و لب بالا قرار دهید، سپس لب بالا را با انگشت سبابه خود، درست در زیر سوراخ بینی سمت راست، فشار دهید.
• یک لیوان آب را به سرعت بنوشید، باوری قدیمی وجود دارد مبنی بر اینکه نوشیدن هفت جرعه آب سکسکه را متوقف می کند.
• نان خشک یا یخ خرد شده، قورت دهید.
• زبان خود را به ملایمت بکشید.
• یک قاشق چای خوری شکر خشک بخورید.
• بازی پول من را تو برداشتی؟ را به منظور پرت کردن حواس فرد انجام دهید.
• از کسی بخواهید که شما را غافل گیر کند تا از نظر ذهنی حواستان پرت شود.
• در برخی متون به گذاشتن یخ و لیمو روی زبان برای متوقف کردن سکسکه، اشاره شده است.
• بو کردن موادی که بوی نافذی دارند.
• گذاشتن ژله انگور در زیر زبان
• نوشیدن جرعه جرعه آب سرد یا جویدن یخ
• غرغره کردن دهان با آب یا محلول شستشوی دهان
• گاز زدن لیمو یا خوردن یک تکه زنجبیل تازه
• بالا کشیدن زانوها به درون سینه
• ترساندن ناگهانی فرد توسط افراد دیگر
آیا می توان از سکسکه پیشگیری به عمل آورد؟
پیشگیری از سکسکه همیشه ممکن نیست. اجتناب از پرخوری، سریع غذا خوردن، یا نوشیدن زیاد مایعات می‌تواند در پیشگیری از آن به شما کمک کند.
مرتبط:
