روشهایی برای درک مفهوم زمان به کودک

زمان مفهموم مشکل و پیچیده ای براي بچه ها است چون نمی توانند آن را حس یا لمس کنند و مورد بررسی قرار دهند.

مفاهیم مربوط به زمان مانند فردا، یک هفته ديگر، ماه آينده، یک دقیقه صبر کن! کلمه هایی ناآشنا براي کودکان هستند. درک مفهوم زمان براي کودک کم سن و سال سخت است. جمله «تا ۲۰ دقیقه دیگه میریم» براي شما خيلي واضح و روشن است. شما ميدانيد که در حین این ۲۰دقیقه میتوانید غذای اضافی را داخل یخچال بگذارید، اشپزخانه را منظم کنید، لباس بپوشید و براي رفتن آمده شوید. ولی براي یک بچه سه ساله این جمله آن قدر پیچیده است که گویی شما دارید با یک زبان ديگر صحبت مي کنيد.

در واقع، آنها از عبارت  بالا صرفا قسمت «میریم» را متوجه میشوند . زمان براي کودکان یک معنای پیچیده است. یک نمونه ی روشن از عدم درک زمان هنگامی که است که به بچه می گوییم تا ۱۰ دقیقه ديگر می رسیم و وی ۱۰۰ بار ديگر می پرسد نرسیدیم؟ مفاهیمی مانند فردا، هفته بعد و سه ماه آينده براي بچه های ۴ تا ۶ سال بی معنی است. آنها صرفا متوجه میشوند که این مضامین معطوف به آينده است. براي بچه ها«پس از نهار»،« اگر بابا از سر کار بیاد» و «پس از این که از خواب بیدار شدی» مشخص تر و قابل درک تر است.

کودکان در ۴ سالگی، از کلمه هایی مانند قبل، بعد، روز، شب، صبح، روز قبل، الآن، بعدا و غیره استفاده ميکنند . ولی مدت زمان این کلمه ها هم چنان ابهام آمیز باقی می مانند مگر این که ما آن ها را در تجربه های روزانه و بهمراه یک معیار یا نشانه بکار ببریم و کودک ها آن ها را بصورت عینی تجربه کنند. مثلا ، جمله« پس از این که بابا از سر کار اومد شام می خوریم»، در قیاس با« ساعت ۶ شام می خوریم» براي بچه قابل درک تر است.

بی توجهی کودکان به زمان، علامت بی تربیتی آنها نیست!

آیا براي شما پیش آمده هنگامی که صبح دیر از خواب بیدار شدید به فرزند خردسالتان بگویید عجله کند تا مدرسه اش دیر نشود، ولی واکنشی از وی نبینید؟ یا به عنوان مثال اتفاق افتاده که خودتان عجله دارید و از وی می خواهید سریعتر کارهایش را انجام دهد، ولی می بینید که تغییری در رفتار فرزندتان ایجاد نشده و وی با همان سرعت همیشگی درگیر انجام کارهاست؟

بعضی والدین در این لحظه عصبانیو یا متعجب میشوند و فکر ميکنند ، فرزندشان با آنها لج کرده، یا دلش نمی خواهد به مدرسه برود یا نسبت به حرف والدینش بی توجه است. در حالی که واقعا اینطور نیست. این رفتار به دلیل کامل نشدن درک معنای زمان توسط کودک

است.

براي اموزش انتظار به کودک، به عنوان مثال براي به دنیا امدن خواهر یا برادرش، بجاي گفتن این که« خواهر یا برادرت ۷ ماه ديگر به دنیا مي‌ايد »، میتوانید بگویید:« هنگامی که هوا سرد شد و برف بارید، نی نی کوچولو به دنیا مي‌ايد » یا« هنگامی که فصل تابستان شد و تو لباس آستین کوتاه پوشیدی، خواهر یا برادر کوچولوت به دنیا مي‌ايد ».

اموزش های براي درک معنای زمان به کودک

برای آموزش گذر زمان به کودک می توانید یک تقویم جالب و مناسب با سن کودک تهیه کنید و از بچه بخواهید روزهایی که گذشته اند را رنگ کند.

یک روز خاص مانند روز تولد را در تقویم مشخص کنید و از بچه بخواهید تا روزهای باقی مانده تا آن روز را بشمارد و هر روز که می گذرد آن را رنگ کند.

از لحظات گوناگون یک روز عکس بگیرید، از فرزندتان بخواهید این لحظات را به ترتیب زمانی مرتب کند. این کار به رشد معنای زمان در بچه کمک ميکند .

یک ساعت بکشید و در هر ساعت، کاری که قرار است اتفاق بیافتد را بکشید. به عنوان مثال ساعت هشت نقاشی نان و پنیر( صبحانه)، ساعت چهار نقاشی تاب و سرسره( پارک) و …

یک تقویم هفتگی روی مقوا بکشید و از بچه بخواهید اتفاقاتی که میتوان به هر روز در زمان هفته ارتباط داد را نقاشی کند. به عنوان مثال شنبه کلاس شنا، یک شنبه رفتن خانه پدربزرگ و …

خواندن کتاب داستان هم به رشد معنای زمان در کودک کمک ميکند . با توجه به اینکه کتاب های داستان متشکل از آغاز، اتفاق اصلی و پایان هستند، این خود به کودک کمک ميکند که چارچوب زمانی و زمان بندی را متوجه شود.

از کلمات مربوط به زمان استفاده کنید

موقع صحبت با فرزند خود از کلماتی مثل امروز، روز قبل، فردا و… استفاده کنید که گویای زمان باشند. هنگامی که این کلمات در متن استفاده ميشود سبب ميشود درک معنای زمان براي بچه راحت تر شود. در خصوص برنامه هفتگی کودکتان با وی حرف بزنید به عنوان مثال بگویید قرار است پنج شنبه براي خرید برویم و فردا پنج شنبه است و همچنين آن روز را بر روی تقویمش به وی نشان دهید. فهماندن معنای یک سال به کودک دشوار تر خواهد بود برای این که یک سال زمان زيادي براي انتظار یک بچه خواهد بود.

نکته پاياني

در کنار تمامی تعالیم ، انتظارتان از بچه باید با مرحله های رشد وی هماهنگ باشد و صبر داشته باشید. درک معنای زمان به وسیله بچه امکان دارد تا ۸ سالگی هم با درکی که شما از معنای زمان دارید بسیار متمایز باشد. بدین ترتیب درصورتی که رفتار بچه در مورد زمان با شما متمایز بود، وی را سرزنش نکنید.

منبع:بیتوته

مرتبط:راه‌های کاهش استرس کودک در مدرسه