فضای امن برای بازی
فضای امن برای بازی سنتی از بین رفته است
مسئول دفتر کودک و نوجوان پژوهشگاه میراث فرهنگی کشور گفت : محله ها در گذشته فضای امن برای بازی کودکان و نوجوانان فراهم می کردند که امروزه با این سرعت ساخت و ساز از بین رفته است.
برنامه ” ترنج ” با موضوع تقابل بازیهای قدیمی و سنتی با بازیهای موبایلی با حضور لیلا کفاش زاده ، مسئول دفتر کودک و نوجوان پژوهشگاه میراث فرهنگی، گردشگری کشور و عضو شورای کتاب کودک ، دکتر آزاده بیات ، مدیر بخش اسباب بازی موزه عروسک های ملل، طراح و پژوهشگر اسباب بازی و دکتر فاطمه کبیری فر، مدرس دانشگاه و کارشناس مدیریت فرهنگی روانه آنتن رادیو گفت و گو شد.
*** ترنج : چرا کودکان و نوجوانان مانند گذشته تمایلی برای بازی های سنتی ندارند و به سمت تبلت و موبایل رفته اند؟
کفاش زاده : رویدادهای اجتماعی بی دلیل در جامعه رخ نمی دهد و برون گرد رفتار مردم آن جامعه هستند. وقتی بنا و معنای محله ها با ساخت و ساز از بین رفت ، شناخت میان افراد کمتر شد و فضای امن برای بازی کودکان در محله ها کاهش پیدا کرد. بنابراین در حال حاضر که بیشتر مادران شاغل هستند و فضای امن برای بازی کودکان وجود ندارد ، زمان بازی و همبازی از بین رفته است و بچه ها ناچارند اوقات خود را در محیط در بسته و با تبلتی سپری کنند که بسیار جذاب است . درواقع با توجه به شرایط موجود طبیعی است که کودکان و نوجوانان به سمت موبایل و تبلت کشیده شوند.
*** ترنج : دلیل نفوذ وسایل هوشمند به زندگی کودکان چیست؟
بیات : بازی از کودک جداشدنی نیست و یک دریچه برای شناخت دنیا محسوب می شود و جریان زندگی بچه ها با بازی رخ می دهد. اینکه بچه ها در بازی ، زندگی می کنند به این معناست که تمام عوامل و محرک های محیطی را دریافت و با آنها رشد می کنند.
در دنیای امروز محرک های عمومی تغییر کرده است ، از جمله آن می توان به گسترش موبایل ، تبلت و بازی های آنلاین اشاره کرد و ما نمی توانیم آن را حذف کنیم چون بچه ها در هرصورت راه نفوذ را پیدا خواهند کرد. بنابراین با وجود اینکه این پدیده نوظهور است اما از زندگی افراد و کودکان جداشدنی نیست چرا که والدین پیوسته از آن استفاده می کنند و فرزندان مشاهده می کنند.
*** ترنج : فواید بازی برای کودکان چیست و نوع بازی چه چیزی را مشخص می کند؟
کبیری فر : در بسیاری از مناطق کشور ، حتی با وجود نفوذ موبایل و تکنولوژِی ، بازی های سنتی و بومی هنوز طرفداران خود را در بین کودکان و نوجوانان دارد چون بستر و زیرساخت باز و فضای امن واقعی برای تجربه لذت بخش بازی برای بچه ها وجود دارد. از آنجایی که کودکان در بازی ، رفتارهایی را تقلید می کنند ، فرهنگ ، ادبیات گفتاری و ارزش های حاکم بر خانواده و بوم خود را در بازی متجلی می کنند ، از این رو بازی در حفظ فرهنگ ها و ادبیات نقش مهمی دارد.
بچه ها در بازی ، قهرمان پروری می کنند و شخصیت های بازی برای بچه ها نقش الگو پیدا می کند. بنابراین دنیای بچه ها در بازی تجلی پیدا می کند و ما می توانیم تمام ارزش های مهم ، سنت ها ، آداب و ارزش ها را در کودکی ودر قالب بازی به کودکان که سرعت رشد بالایی دارند ، منتقل کنیم.
*** ترنج : آیا اشاعه فرهنگ صحیح مصرف تبلت توسط کودکان تنها بر عهده حاکمیت است؟
کبیری فر : وقتی کودک تجربه شادی را در زندگی واقعی خود ندارد به فضای مجازی پناه می برد . بنابراین وظیفه خانواده است که زمینه شاد بودن و هیجان را برای فرزند خود مهیا کنند. داشتن دید کافی در این خصوص که کدام بازی بد و کدام بازی خوب است در درجه اول ، بر عهده سیستم حاکمیت و مدیریت کلان کشور است که بر این موضوع نظارت داشته باشد اما در درجه دوم وظیفه خانواده است که این شناخت را به دست آورند.
فرهنگ یک جریان پویاست اگر ما زمانی برای فرزندانمان اختصاص ندهیم ، دیگران به روش خود وقت آن ها را پر خواهند کرد. به عنوان مثال بازی های وجود دارد که نژادپرستی را در بین کودکان ترویج می دهد . درواقع کودک به مرور می پذیرد که برخی نژادها برتر هستند.
*** ترنج : آیا تبلت و موبایل ذاتا مضر هستند یا نوع استفاده و عدم نظارت خانواده نتایج نامطلوب به دنبال دارد؟
بیات : مطمئنا این ابزار به خودی خود نه تنها مضر نیست بلکه از بسیاری جهات مفید نیز هست. آسیب زا بودن موبایل و تبلت از آنجا آغاز می شود که این ابزارها را بدون هیچ محدودیت و در یک اتاق در اختیار او قرار دهیم. به دلیل جذابیت بالای این تکنولوژی و آفرینش هایی که لحظه به لحظه در این پهنه رخ می دهد ، به مرور زمان شاهد کودکان معتادی هستیم که توانایی ترک ابزارهای هوشمند را ندارند. بنابراین نقش خانواده ها در ایجاد بستری که به کودک قدرت انتخاب دهد تا تبلت را کنار بگذارد و بازی و سرگرمی مفیدتر را انتخاب کند بسیار اهمیت دارد. همچنین فرصتی که کودکان در کنار و با مشارکت پدر و مادر خود بازی کنند و چیزی بسازند در کاهش تمایل به تبلت موثر است.
منبع: برنامه ترنج
مرتبط:
