کودک خود را همدل بار بیاورید
یک روانشناس با اشاره به اهمیت آموزش همدلی به کودکان میگوید همدلی توانایی تشخیص احساسات شخص دیگری است و خود را جای او قرار میدهید تا احساس او را درک کنید و با همدردی که غم دیگران را در یک واقعه ناگوار تقسیم میکنید متفاوت است، همدلی به کودک نوپا این امکان را میدهد که بدون درد و عصبانیت، قلبش نسبت به دیگران حساس باشد.
شهربانو بهروزیان با اشاره به ایجاد همدلی و اثرات مثبت آن گفت: همدلی به کودک شما این امکان را میدهد تا با در نظر گرفتن احساساتش، با دیگران ارتباط برقرار کند.
وی افزود: از طریق همدلی، کودک شما از تاثیر منفی یا مثبتی که اعمال او میتواند داشته باشد آگاه میشود به عنوان مثال او میفهمد که بعضی از کلمات و اعمال میتوانند به دیگران صدمه بزند، اما برخی میتوانند آرامش و دلداری دهند.
به گفته کارشناس ارشد روانشناسی مرکز مشاوره آرامش معاونت اجتماعی فرماندهی انتظامی استان بوشهر همدلی در کودکان بدین شرح است:
قبل از یک سالگی
در نوزادان زیر یک سال، همدلی وجود ندارد. با این حال، اگر کودک، شما را ببیند که لبخند میزنید، اخم میکنید یا زبان خود را بیرون میآورید، از شما تقلید میکند. او به چهره علاقهمند است و در سنین بین ۶ تا ۱۲ ماه میتواند تفاوت بین حالت های صورت را بیان کند که مثلاً شادی یا غم را بیان میکند. کمکم کودک با قرار دادن خودش به جای دیگران، قادر به درک احساس دیگران است.
بین ۱۲ تا ۱۸ ماهگی
کودک نوپای شما کنجکاو است و بیشتر به کودکان دیگر علاقهمند میشود. او همچنان به تقلید از بزرگسالان اطراف خود ادامه میدهد .
همدلی بین ۱۸ ماهگی تا ۳ سالگی از کودکی به کودک دیگر متفاوت است. به نظر میرسد برخی از کودکان نوپا حساسیت طبیعیتری نسبت به آنچه دیگران تجربه میکنند، دارند. به عنوان مثال در حدود ۲ سالگی آنها میتوانند خود به خود و بدون درخواست از آنها به کودک دیگری کمک کنند. در حدود این سن، کودک نوپا شما میتواند کودک گریان دیگری را نشان دهد و به قول آنها متاسف است از طرف دیگر، او هنوز نمیتواند خودش را جای دیگری بگذارد و بفهمد چه احساسی دارد یا چرا.
روابط بین ۳ تا ۵ سالگی
روابط با دیگران برای کودک شما اهمیت بیشتری پیدا میکند. این به او کمک میکند تا همدل شود و بدون اینکه شما از او بخواهید، میتواند به تنهایی دوستان را آرام کند. او وقتی کودک دیگری ناراحت است و چه چیزی باعث ناراحتی وی شده را بهتر میفهمد. با این حال، برخی از کودکان هنوز درک نمیکنند که اعمال و گفتار آنها میتواند به دیگران آسیب برساند.
بهروزیان با اشاره به اقداماتی برای تقویت همدلی در کودک بیان کرد: برخی از کارهایی که انجام میدهید میتواند به کودک شما در ایجاد همدلی کمک کند که عبارتند از
۱. وقتی شما نسبت به احساسات کودکان خود گرم و حساس هستید، به او کمک میکنید تا از احساسات خود آگاه شود.
۲. وقتی شاهد وضعیتی هستید که اگر چنین اتفاقی برای او بیفتد چه احساسی دارد شما به او کمک میکنید تا دیدگاه دیگری را درک کند.
۳. وقتی خودتان حرکات همدلانه انجام میدهید به عنوان مثال وقتی کودکی را که درد میکشد از او دلجویی میکنید، کودک شما رفتارهایی را که میتواند در چنین شرایطی داشته باشد درک میکند.
۴. هنگامی که کودک شما با یک دوست مشاجره میکند، برای او عواقبی را که اعمالش میتواند برای کودک دیگر داشته باشد، برای او توضیح دهید به عنوان مثال او غمگین است یا عصبانی است.
اگر او همدلی نداشته باشد چه میشود؟
این کارشناس خاطرنشان کرد: گر به نظر میرسد فرزند شما با دیگران همدلی ندارد، به طور مرتب از آنها دعوت کنید که به شما لطف کنند، از یک دوست دلجویی کنند یا به یک فرزند کوچکتر کمک کنند مثلاً با اشاره به اینکه چقدر از حرکت وی قدردانی میشود، احساس ارزشمندی میکند بعداً او بهتر درک خواهد کرد که دیگران میتوانند از رفتار و نگرش او چه احساسی داشته باشند.
وی تاکید کرد: باید به خاطر داشته باشید که کودک قبل از ۳سالگی فقط از نظر خود چیزها را میبیند و هنوز قادر نیست خودش را جای دیگری بگذارد.
کارشناس ارشد روانشناسی مرکز مشاوره آرامش اظهار کرد: همدلی با مشاهده و تقلید از حرکات بزرگسالان کمکم با افزایش سن ایجاد میشود، لذا با تشویق فرزند خود در توجه به دیگران، به او در رشد همدلی کمک کنید.
منبع: ایسنا