پرخاشگری _اختلالی دامن‌گیر برای جوانان

یک روانشناس گفت: در برخی مواقع پرخاشگری و حتی اغتشاش ممکن است به‌عنوان الگوی رفتاری به ویژه در بین قشر جوان و فعال جامعه خود را نشان دهد.

مریم کرم‌الهی در گفت‌وگو با ایسنا اظهار کرد: پرخاشگری و خشونت طلبی را نمی‌توان به‌عنوان یک اختلال خاص تلقی کرد بلکه وقتی فرد در شرایط استرس و اضطراب قرار گیرد رفتارهای غیرمتعارف و نابهنجاری بروز می‌دهد که این نوع الگوی رفتاری پایدار نیست.

وی ادامه داد: در برخی مواقع پرخاشگری و حتی اغتشاش ممکن است به‌عنوان الگوی رفتاری پایدار به ویژه در بین قشر جوان و فعال جامعه خود را نشان دهد که در این صورت باید بررسی بیشتری در حالات رفتاری، ‌ روانی و هیجانی این افراد انجام شود.

کرم‌الهی تصریح کرد:‌ برخی مشکلات رفتاری و هیجانی در سطح جامعه و حتی بین خانواده‌ها وجود دارد که می‌تواند پرخاشگری را تشدید کند ازجمله نوجوانان و جوانان حتی کودکانی که دارای بیماری‌های بیش‌فعالی و رفتارهای هیجانی هستند آمادگی بیشتری برای اعمال پرخاشگری و برهم زدن نظم و انظباط دارند.

این روانشناس افزود: این دسته افراد نسبت به محرک‌هایی که در اطرافشان اتفاق می‌افتد خیلی زود تحریک می‌شوند و از خود رفتارهای غیرمتعارف و در برخی مواقع نابهنجاری بروز می‌دهند.

وی تصریح کرد: رفتارهایی مانند مخالفت‌جویی و لج‌بازی نیز در کنار این الگوهای رفتاری وجود دارد که پرخاشگری و حتی اغتشاش در بین آنان شدیدتر خواهد بود و در حوزه‌های مختلف اعم‌از محیط خانواده، مدرسه و بیرون و کف خیابان ممکن است این رفتارهای تهاجمی را مشاهده کرد و این رفتار نه تنها برای فرد یا افراد پرخاشگر بلکه برای دیگران نیز آسیب‌زا و دردسر آفرین خواهد بود.

کرم‌الهی افزود: در سنین نوجوانی و جوانی چنانچه آموزش‌های تربیتی و مهارت‌های اجتماعی به درستی انجام نشود احتمال دارد رفتارهای پرخاشگرانه به نحوه‌های مختلف بروز کند و در این سنین اگر رفتارهای پرخاشگرانه شدت گیرد باید منتظر تغییرات هیجانی در محیط و محل زندگی بود.

این روانشناس با اشاره به این‌که در مواردی جوانان و نوجوانان دچار تغییرات هیجانی و خُلقی می‌شوند، ‌ تغییرات هیجانی نوساناتی هستند که با حالات و اشکال مختلف ظهور می کنند، بیان کرد: برای نمونه در فوتبال و یا ورزش‌های دیگر بخصوص در میان این قشر دختر و پسر طی چند سال اخیر شاهد رفتارهای هیجانی بودیم و تاکنون هم هزینه‌های قابل توجهی برای جلوگیری از تکرار آن پرداخت شده است.

وی ادامه داد: همین نوسانات باعث می شود فرد یا افراد هیجانات نهفته خود را با شدت بیشتر بروز دهند، حتی در مواجه با کوچک‌ترین موانع که بر سر راه آنان بوجود آید در مواردی که این پرخاشگری به صورت الگو درآید باید هرچه زودتر این دسته افراد مورد ارزیابی قرار گیرند و مداخلاتی که لازم است اعم‌از دارویی و غیردارویی برای درمان آنان بکار گرفته شود.

کرم‌الهی افزود: زمانی‌که فرد ببیند افراد بدون طی مراحل و بدون شایستگی به امکانات و ثروت و قدرت دست می‌یابند او نیز به فکر می‌افتد از راه‌های میانبُر به خواسته‌های مادی خود برسد که به این ترتیب جرایم پرخاشگرانه افزایش می‌یابد، به هرحال میزان پرخاشگری در جامعه ایران گرچه در حد ممالک بالای جدول پرخاشگری نیست اما به حد نگران‌کننده‌ای رسیده تاجایی که عدم پاسخ مناسب به افراد پرخاشگر و قانون شکن در هر سطح موجب می‌شود که دیگران نیز خود را برای رفتارهای پرخاشگرانه آزاد احساس کنند.

این روانشناس اظهار کرد: با اینکه کارگاه‌های کنترل خشم و پرخاشگری از طرف انجمن‌های روانشناسی فعالیت‌هایی را آغاز کرده ولی این اعمال جنبه کاربردی ندارد و باید عوامل تحریک کننده کلان پرخاشگری را مورد توجه قرار داد.

وی با اشاره به این‌که عدم برخورد یا پاسخ مناسب به افراد پرخاشگر و قانون شکن در سطح جامعه ضمن گسترش اینگونه ناهنجاری موجب می‌شود که دیگران نیز خود را برای رفتارهای پرخاشگرانه آزاد احساس کنند، افزود: برخی افراد پرخاشگر که اعمال شدیدتری از آنان شاهدیم به احتمال زیاد از دوران کودکی رفتارهای غیرمتعارف داشته‌اند و در این شرایط نیاز است که رفتارهای این عده از لحاظ روانی بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.

کرم‌الهی تصریح کرد: اختلالات اضطرابی و استرس، ‌ افسردگی، رفتارهای وسواسی، نگرانی و ناامیدی ازجمله حالات روانی به شمار می‌رود که می‌تواند در این عده به انحای مختلف موجب تحریک‌پذیری و بروز رفتارهای پرخاشگرانه و در نهایت اغتشاش شود.

این روانشناس گفت: یکی‌از شاخصه‌های افراد پرخاشگر این است که بر رفتار خود کنترل ندارند و نیاز به مداخله درمانی دارند و این مداخله به غیر از درمان دارویی به درمان‌های غیر دارویی مانند روان درمانی قابل پیگیری است و یا اینکه این اعمال ریشه عمیقی دارد و نیاز به درمان دارویی دارد و تمام این رفتار نیاز به بررسی کامل روانپزشکی و روانشناسی دارد.

وی با بیان اینکه هرگونه شکست اعم‌از شکست در امتحانات و یا نرسیدن به خواسته‌های مادی در خانه، ‌ مدرسه و یا محل کار و سطح جامعه محرک محیطی برای برآشفته شدن فرد یا افراد شود، ‌ عنوان کرد: برای نمونه وقتی فردی گرسنگی به او روی می‌آورد خود به خود عصبی می‌شود و از این رو حتی بدخوابی و خستگی زیاد نیز می‌تواند عاملی برای برانگیخته شدن و پرخاشگری به شمار رود.

کرم‌الهی تصریح کرد: چنانچه خانواده‌ها و دست‌اندرکاران امور تربیتی در سطح جامعه نتوانند از بروز رفتارهای خشونت‌آمیز اطرافیان به ویژه قشر جوان و نوجوان جلوگیری کنند، احتمال تغییر در الگوهای رفتاری و در پی آن خدشه دار شدن ماهیت افراد جامعه بسیار وجود دارد و از این رو نیاز است که با تأکید بر ارائه آموزش و مهارت‌های لازم در داخل خانواده‌ها، برای کنترل بیشتر این دسته افراد اقدامات عملی و ارجاع به روانپزشک برای درمان این اختلالات گام برداشت.

منبع:ایسنا

مرتبط:

راهکاری برای مهار پرخاشگری کودکان

عواملی که باعث پرخاشگری کودکان می‌شوند