مراقب این نوشیدنی سیاه باشید !
در نتیجه جدیدترین تحقیقات مشخص شده که چای‌های سیاه ایرانی و خارجی موجود در بازار که تحت نظارت وزارت جهاد کشاورزی تولید نشده‌اند، بیش از حد آلوده به مواد سمی و سرطان زا هستند. نویسندگان این تحقیق به دلیل اینکه خطر بروز عوارض شدید در کودکان بیشتر است، توصیه کرده‌اند که کودکان تا حد امکان چای نخورند.
یکی از پزشکان اخیرا در مطلبی در شبکه اجتماعی ایکس به این نکته اشاره کرده که مدتی درگیر مشکلات ریوی و تنفسی و سرفه و صدای خس خس در ریه خود بوده و پس از مدتی متوجه شده که احتمالا این اتفاق برای وی به دلیل مصرف چای‌های ایرانی و خارجی موجود در بازار بروز کرده است. او برای پی بردن به علت این عارضه به تحقیقاتی که درباره آلودگی چای در ایران انجام گرفته رجوع کرد.
هشدار درباره مصرف چای
نتایج یکی از این مطالعات که یک مطالعه مروری است و در سال ۲۰۲۴ انجام گرفته صحت ادعای این پزشک راتا حد زیادی تائید می‌کند. بر اساس این مطالعه که روی چای‌های ایرانی و خارجی موجود در بازار انجام شده چای‌های سیاه ایرانی و خارجی به عناصر سمی بیشتر از حد استادندارد potentially toxic element (PTEs) آلوده بوده که این عناصر بسیار سرطان زا هستند.
نویسندگان مقاله ای که درباره نتایج این تحقیق انتشار یافته در خصوص آلوده بودن چای‌های موجود در ایران به عناصر سمی و سرطان‌زا بودن آن‌ها بیش از میانگین جهانی هشدار داده و توصیه کرده‌اند که نظارت بر تولید چای در ایران، باید افزایش یابد و بخصوص با توجه به بالا بودن عناصر سمی جیوه، آرسنیک، نیکل، آهن، مس در چای‌های موجود، بر نظارت بیشتر بر مقدار این عناصر توصیه کرده‌اند. نویسندگان این تحقیق همچنین به طور ویژه توصیه کرده‌اند که تاحد امکان، مصرف چای باید در کودکان کاهش یابد و بزرگسالان هم تا حد امکان چای کمتر و کمرنگ‌تر مصرف کنند.
چای هم می‌تواند سمی شود
دکتر رضا همایونفر، متخصص تغذیه، نیز امکان پذیر بودن چنین اتفاقی را تائید می‌کند و می‌گوید: چای هم از محصولات کشاورزی است و از خاک تغذیه می‌کند، بنابراین اگر خاک یک منطقه دچار آلودگی باشد، امکان نفوذ آن در محصولی که در آنجا کشت شده وجود دارد.
این متخصص در ادامه اما به این نکته اشاره می‌کند که معمولا خاک مناطقی که در آن‌ها کشاورزی انجام می‌گیرد یا مجوز کشاورزی برای آن‌ها صادر می‌شود، توسط جهاد کشاورزی آزمایش شده و مورد بررسی قرار می‌گیرد. آلودگ محصول نیز پیش از ارائه به بازار مورد بررسی قرار می‌گیرد. در واقع خاک و محصول به صورت دوره‌ای آزمایش می‌شوند. به طور کلی می‌توان گفت که در محصولات برندهای معتبر، چه چای یا هر محصول کشاورزی دیگری باشد، نظارت‌های کیفی از سوی وزارت جهاد کشاورزی انجام می‌گیرد.
همایونفر توضیح می‌دهد که البته نگرانی‌های زیادی درباره محصولاتی که خارج از این مسیر استاندارد تولید می‌شوند و به صورت خرد به فروش می‌رسد وجود دارد. ما همیشه این محصولات را بدون پیش داوری و اینکه آیا سالم هستند با نه به دلیل اینکه نمی‌دانیم از کجا آمده و در کجا بسته بندی می‌شوند رد می‌کنیم. چه منشا آن داخل و چه منشا خارجی داشته باشد، اغلب این محصولات نامطمئن در جاهایی غیر از کارخانجات معتبری که تولیداتشان تحت نظر وزارت جهاد کشاورزی قرار دارد، تولید می‌شوند.
او به این نکته نیز اشاره می‌کند که معمولا زمانی که از محصولات جای تولید شده در کارخانجات صنایع غذایی معتبر خرید می‌کنیم باید نسبت به این قضیه مطمئن باشیم که روند نظارتی روی کشت و برداشت و تولید آن‌ها صورت گرفته است.
این متخصص درباره احتمال ایجاد بیماری تنفسی و ریوی توسط چای آلوده نیز می‌گوید: بستگی دارد که چای سیاه دچار چه آلودگی و دارای چه نوع سمی باشد، آلودگی‌های مختلف می‌توانند بیماری‌های مختلف نیز ایجاد کنند.اگر بر فرض چای دچار آلودگی به فلزات سنگین باشد، این فلزات می‌توانند در دراز مدت باعث بروز بیماری سرطان در فرد شوند یا مشکلات گوارشی و کبدی ایجاد کنند. البته امکان دارد فرد بر اثر استفاده از چای آلوده دچار مشکلات تنفسی کوتاه مدت نیز بشود.
همایونفر درباره اینکه مصرف چای سیاه برای کودکان مفید است یا مضر نیز می‌گوید: به دلیل وجود ترکیبات محرک در قهوه و چای توصیه نمی‌کنیم که کودکان زیر سن بلوغ آن‌ها را مصرف کنند. این ترکیبات محرکی که در چای وجود دارد باعث بروز مشکلاتی نظیر بی قراری و عدم تمرکز در کودکان می‌شود. اما در نوجوانان و جوانان مصرف چای مشکلی ندارد.
