گرد فراموشی بر بازی های نوستالژی

بازی ها عموما دارای بار فرهنگی در هر منطقه هستند، بازی‌های بومی و محلی چهارمحال و بختیاری علاوه بر بار فرهنگی، جذابیت‌های بسیاری برای سرگرم کردن کودکان، نوجوانان و حتی بزرگسالان در دوران‌های مختلف داشتند، این بازی‌ها با حداقل امکانات موجود انجام می‌شد و اوقات فراغت را پر می‌کرد.

کودکان امروزی بیش‌تر وقت خود را با بازی با تلفن‌همراه، رایانه و دیدن تلویزیون پر می‌کنند، این مسئله موجب شده است کم کم کودکان در چهار دیواری خانه حبس شوند و عواقب این بی‌تحرکی در آینده‌ای دور یا نزدیک گریبانگیر جامعه خواهد شد، شیوع بیماری کرونا نیز به این مسئله دامن زده است.

می‌توان با برنامه‌ریزی مناسب بازی‌های بومی و محلی را به زنگ ورزش در مدارس بکشانیم، قطعا این مسئله نیازمند امکانات خاصی نیست و می‌توان با حداقل امکانات این ورزش‌ها را در مدارس توسعه داد، ورزش‌های بومی و محلی بسیاری در چهارمحال و بختیاری وجود دارد که بسیاری از افراد جامعه از نحوه انجام آن اطلاع خاصی ندارد، بنابراین می‌توان با آموزش، این بازی‌ها را سینه به سینه به نسل جدید نیز منتقل کرد.

از بازی‌های بومی و محلی چهارمحال و بختیاری می‌توان به جفت و خیزک، چاله‌چاله‌ای، چرخم چلنگ، چقه، چنگ و چاله، چوب‌بازی، چوب تل، چوب معده، چوپان داش، حلال و حرام، حمام حمام، حیدری، خاله رورو، خرس‌بازی، خرمنگل، خورجین، خونه خونه‌بازی، دُربازی، دُرنه آپاش، دست بده قلیان بکش، دو گوبه، دو هدیه بیار، دیزبازی، سبزه میدون، سرسرک‌بازی، سواربازی، سوارکاری و تیراندازی، سو گردم شیر و پلنگ، عثمانکی، علی‌داد، قایم قایمکی، قرت‌بازی، قصدقصدک و قلاغ پر، شال‌بازی، سه خط، ، قلعه قلعه، قلندر، قیچی – نخودچی، قیقاج، کفش و چوب، کله بَرد، کوچوکوچو، کوکو برک، کیه کیه درمی‌زنه؟، گرگم به هوا، گره برفی، گشتم گشتم، گل از ما، گندم گندم، لال‌بازی، مرده لاش، می‌کنه آیقیه، ملاملائی، موش و گربه، میخ درنا، هفت سنگ، هل هله گرگ چمبری، یک پا یک پا و یوزپلنگ بازی اشاره کرد که هر کدام از این بازی‌ها متعلق به یکی از مناطق استان است.

بالغ بر ۱۷۰ ورزش بومی و محلی در چهارمحال و بختیاری شناسایی شده است

حمید کریمی- مدیرکل ورزش و جوانان چهارمحال و بختیاری در گفت‌وگویی در خصوص اهمیت توجه به بازی‌های بومی و محلی، اظهار کرد: امروز شاید یکی از گزینه‌های مغفول در ورزش روستایی و عشایری، بازی‌های بومی و محلی است که بسیاری از این بازی‌ها در حال منسوخ شدن هستند.

وی افزود: بالغ بر ۱۷۰ ورزش بومی و محلی در چهارمحال و بختیاری توسط رئیس هیات ورزش روستایی و عشایری استان شناسایی و در قالب یک کتاب منتشر شد، به‌دنبال توسعه این ورزش‌ها در روستاها و شهرها هستیم، خوشبختانه دولت اعتبارات خوبی را در چند سال اخیر برای توسعه ورزش روستایی و عشایری در استان‌ها اختصاص داده و اعتبار این هیات بسیار بالاتر از سایر هیات‌ها است.

کریمی با اشاره به اینکه حدود یک چهارم اعتبارات استانی در حوزه ورزش به توسعه ورزش در روستاها و مناطق عشایری اختصاص پیدا می‌کند، خاطرنشان کرد: طی چند سال گذشته بالغ بر ۴۰۰ خانه ورزش روستایی در چهارمحال و بختیاری فعال شد و امسال نیز اعتبارات خوبی برای این حوزه در نظر گرفته شده است.

مدیرکل ورزش و جوانان چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه آموزش و پرورش باید برای توسعه ورزش‌های بومی و محلی تعاملات خود را با اداره‌کل ورزش و جوانان افزایش دهد، یادآور شد: درصدد انعقاد تفاهم‌نامه بین دو اداره‌کل برای توسعه ورزش بومی و محلی در مدارس هستیم.

وی افزود: باتوجه به بالا بودن تنوع رشته‌های ورزشی در شهرها، شاید جایگزین کردن بازی‌های بومی و محلی با سایر رشته‌های ورزشی در مدارس تا حدودی دشوار باشد، اما در روستاها اقبال به سمت بازی‌های بومی و محلی بالاتر است، در نوروز سال‌جاری با حضور ۱۸۰ تیم مسابقات بازی‌های بومی و محلی را در روستاها برگزار کردیم، در سال‌های گذشته نیز در جام خوشه‌چین که مربوط به بازی‌های بومی و محلی ایران است، این استان رتبه اول را کسب کرد.

کریمی با تاکید بر اینکه برای توسعه ورزش‌های بومی و محلی در شهرها نیازمند زیرساخت از جمله سالن ورزشی هستیم، توضیح داد: در روستاها می‌توان با تسطیح زمین و مرغزارها مسابقات و جشنواره‌های بازی‌های بومی و محلی را برگزار کرد، جشنواره‌های ورزشی به توسعه ورزش‌های بومی و محلی و همچنین جذب گردشگر کمک بسزایی می‌کند.

بازی‌های بومی و محلی را به سطح مدارس می‌آوریم

فخرالدین اسدی- معاون تربیت بدنی و سلامت اداره‌کل ورزش و جوانان چهارمحال و بختیاری با اشاره به اینکه شیوع بیماری کرونا و تعطیلی مدارس، فعالیت‌های ورزشی در مدارس را تحت تاثیر قرار دارد، اظهار کرد: با آغاز فعالیت حضوری مدارس، بحث استعدادیابی در رشته‌های ورزشی در مدارس آغاز شده است، توسعه ورزش‌های بومی و محلی نیز در مدارس مورد تاکید است.

وی بیان کرد: در ۱۳ رشته ورزشی مرتبط با بازی‌های بومی و محلی در کشور، مسابقات به‌صورت مشترک برگزار می‌شود، اجرای بازی‌های بومی و محلی در مدارس نیاز به امکانات خاصی ندارد و با امکانات موجود در مدارس می‌توان این بازی‌ها را اجرا کرد.

اسدی تاکید کرد: برنامه‌ریزی لازم از هم‌اکنون برای اوقات فراغت دانش‌آموزان در تابستان صورت گرفته است، بازی‌های بومی و محلی متناسب با سن تمامی دانش‌آموزان هستند و عموما برای تمامی دانش‌آموزان جذابیت دارند و نشاط و شادابی را در مدارس به‌همراه خواهند داشت.

معاون تربیت بدنی و سلامت اداره‌کل ورزش و جوانان چهارمحال و بختیاری با بیان اینکه این استان مهد بازی‌های بومی و محلی فراوانی است، گفت: درصدد انعقاد تفاهم‌نامه با هیات ورزش‌های روستایی و عشایری برای توسعه ورزش‌های بومی و محلی در مدارس هستیم.

منبع: ایسنا