صفر تا ۱۰۰ پوسیدگی دندان و روشهای درمان آن

 منظور از خراب شدن دندان پوسیدگی است که می تواند محدود به بخش کوچکی از سطح دندان (مینا) باشد و یا تا اعماق پالپ و ریشه دندان نفوذ کرده باشد. اگر به موقع جلوی خرابی دندان گرفته شود پوسیدگی به عمق نمی رسد و فقط با پر کردن درمان تمام می شود.

علاوه بر ضعف بهداشت دهان، عوامل دیگری که باعث اسیدی شدن محیط دهان می شوند نیز در بروز خرابی نقش دارند از جمله:

o خوردن زیاد غذاهای اسیدی یا شیرین

o دفعات زیاد خوردن در طول روز

o استفراغ های مکرر

o رفلاکس معده مزمن

عوامل دیگری که زمینه را برای پوسیدگی فراهم می کنند عبارتند از:

· دندان قروچه

· کجی دندانها و به طور کلی مشکلات ارتودنسی

· نازک بودن مینا به دلایل ژنتیکی

· جواهرات داخل دهانی

· داشتن وسیله ارتودنسی

چگونه پوسیدگی دندان اتفاق می افتد؟

اگر بهداشت دهان به خوبی انجام نشود، پلاک چسبیده به دندان پاک نمی شود در نتیجه باکتریهای داخل آن به فعالیت خود ادامه می دهند. با فعالیت باکتریها اسید تولید می شود و اسید باعث حل شدن مینا و نفوذ باکتریها به داخل می شود. پس از مدتی دندان سوراخ می شود و باکتریها به عمق بیشتر نفوذ می کنند. اگر پوسیدگی به پالپ برسد به ناچار باید عصب کشی صورت بگیرد.

 

 

از کجا بفهمیم دندانمان خراب شده است؟

بهترین کار این است که هر شش ماه یک بار به دندانپزشک مراجعه کنید تا اگر پوسیدگی در مراحل اولیه است که علائمی ندارد، در مراحل پیشرفته تر برخی علائم می توانند نشان دهنده پوسیدگی باشند:

· دندان درد

· ورم لثه اطراف دندان

· حساسیت دندان به دمای سرد، گرم و ترشی جات

· درد خفیف یا تیز در هنگام جویدن

· وجود سوراخ در دندان

· لکه های سفید، قهوه ای یا سیاه در دندان

درمان دندان درد و خرابی دندان چیست؟

باید به دندانپزشک مراجعه کنید تا درمان شود. اما تا زمانی که نوبتتان برسد برای آرام یا درمان دندان درد فوری می توانید روشهای زیر را امتحان کنید:

· مصرف مسکن های بدون نسخه

· سرمادهی موضعی

· گرمادهی موضعی

· غرغره کردن محلول آب و نمک گرم

· استفاده از درمانهای گیاهی مانند سیر، میخک، آویشن، روغن درخت چای و غیره

هنگامی که برای درمان خرابی به دندانپزشک مراجعه میکنید، بسته به گستردگی و عمق پوسیدگی روش درمان متفاوت است:

· پر کردن دندان

· روکش کردن

· عصب کشی

· پست و کور (روکش و میله)

· کشیدن دندان و جایگزینی آن با ایمپلنت یا پروتزی دیگر

 

پر کردن دندان چگونه انجام می شود؟

اگر پوسیدگی هنوز به پالپ نرسیده باشد دندانپزشک آن را پر می کند. برای پر کردن دندان پوسیده ابتدا لازم است عکس دندان بگیرید تا وسعت پوسیدگی مشخص شود. سپس مراحل زیر انجام می شود:

ابتدا اطراف دندان با تزریق بی حسی، بی حس می شود.

با استفاده از دریل دندانپزشکی و یا لیزر، بخشهای پوسیده دندان تراشیده می شوند. سپس دیواره حفره کاملا تمیز و پاکسازی شده و آماده اتصال مواد پر کننده دندان می شود.

مرحله پر کردن دندان با توجه به نوع ترمیم متفاوت است. اگر از روش مستقیم استفاده شود مواد پر کنند داخل سوراخ دندان قرار گرفته و شکل دهی می شوند و سطح دندان تنظیم و پولیش می شود. این روش برای پر کردن دندان با آمالگام و کامپوزیت و یونومر شیشه انجام می شود. اما اگر از روش غیر مستقیم استفاده شود پس از تراشیدن دندان، از آن قالب گیری می شود. بر اساس این نمونه، در آزمایشگاه دندانسازی ترمیم طراحی و ساخته می شود و یک یا دو هفته بعد، برای چسبانده آن به دندان مراجعه می کنید. در این روش از مواد سرامیکی و یا کامپوزیتی استفاده می شود.

 

در چه مواردی دندان خراب شده باید روکش شود؟  

اگر پوسیدگی دندان زیاد باشد و دندانپزشک به این نتیجه برسد که دندان به قدری ضعیف می شود که نمی تواند پرکردگی را نگه دارد و خطر شکستن مطرح است، روکش کردن دندان توصیه می شود.

روکش کردن برای ترمیم خرابی دندان چگونه است؟

جنس روکش بر اساس نیاز و شرایط انتخاب می شود. در کودکانی که دندان شیری شان خراب شده از روکش استیل بیشتر استفاده می شود. در بزرگسالان روکش طلا، سرامیکی و یا سرامیکی – فلزی استفاده می شود.

در چه شرایطی دندان باید عصب کشی شود؟

اگر پوسیدگی به پالپ رسیده باشد، دیگر پر کردن یا روکش کردن تنها کفایت نمی کند و باید پالپ تخلیه، پاکسازی و سپس پر شود. به این روند عصب کشی دندان می گویند. برای این کار ابتدا سوراخی در تاج ایجاد می شود و از طریق آن، دندانپزشک با لیزر و یا ابزاری به نام فایل بافتهای داخل محفظه پالپ را می تراشد و خارج می کند و دیواره ها را نیز کاملا تمیز و پاکسازی می کند. سپس محفظه با مواد مخصوصی پر می شوند و سوراخ تاج هم بسته می شود.

پس از عصب کشی دندان معمولا به روکش نیاز دارد تا استحکام بیشتری داشته باشد. گاهی اوقات در صورتی که دندان آسیب زیادی دیده باشد و ساختار آن خیلی ضعیف شده باشد برای این که بتواند روکش را نگه دارد میله ای در داخل یک یا هر دو ریشه قرار داده می شود و روکش به آن وصل می شود. به این روش پست و کور می گویند.

توجه داشته باشید هر چه سریعتر برای درمان دندان اقدام کنید، درمانتان ارزانتر، ساده تر، کم عارضه تر و مختصر تر خواهد بود و احتمال آسیب های جدی تر و ساختارهای اطراف آن کمتر شده و درد کمتری نیز متحمل خواهید شد. بنابراین اگر علائمی در دهان دارید که شما را نگران کرده است، حتما به دندانپزشک مراجعه کنید.