درمان آکنه و اگزما با بنفشه سه رنگ
بنفشه سه رنگ در نقاط مختلف ایران رویش دارد که گل و تمام قسمت‌های گیاه مورد استفاده دارویی است.
بنفشه سه رنگ گیاهی است علفی و یکساله که ارتفاع آن حداکثر به ۲۵ سانتی‌متر می‌رسد.ساقه‌ها کمی زاویه‌دار و به رنگ سبز مایل به زرد است. برگ‌ها بیضی شکل، دندانه‌دار و بدون دمبرگ هستند و به طور متناوب بر روی ساقه قرار می‌گیرند.
میوه، حاوی تعدادی دانه کوچک بیضی شکل و سفیدرنگ می‌باشد. بنفشه سه‌رنگ یکی از گیاهانی است که حاوی ترکیبات سیکلوتید می‌باشد. این مواد استقامت بدن را افزایش می‌دهند.
گل‌های کوچک این گیاه رنگ‌های مختلفی از جمله بنفش روشن و تیره، سفید، گلی و زرد دارند که در بهار و تابستان ظاهر شده و به میوه پوشینه تبدیل می‌شوند.
ترکیبات مهم
ترکیبات مهم این گیاه اسید سالی سیلیک و مشتقات آن، از جمله متیل‌استر، فنول‌کربوکسیلیک اسید، مانند ترانس کافئیک اسید و پی‌کوماریک اسید و گلوکزید ویولوزید است.
ترکیبات دیگری چون موسیلاژ، تانن، فلاونوئیدها (از جمله اوری‌ینتین، اسکوپارین، ویولانتین، ساپونارتین و وی‌سری‌نین) و گلیکوزیدهای آنتوسیانینی نیز در گیاه وجود دارند.
از بنفشه سه‌رنگ در طب سنتی و عامیانه ملل مختلف در انواع بیماری‌ها، از جمله بیماری‌های تنفسی مانند برونشیت، آسم، سیاه‌سرفه، زکام و علائم دیگر سرماخوردگی و تنفسی استفاده می‌شده است.
همچنین، به صورت خوراکی یا موضعی برای درمان بیماری‌های پوستی (مانند اگزما، سبوره، زردزخم، آکنه)، روماتیسم، ورم مثانه و دفع دردناک ادرار حاصل از آن، شب‌ادراری، بی‌خوابی، آرتریت و سفت شدن رگ‌ها به کار می‌رفت.
یکی دیگر از موارد استفاده این گیاه که سالیان دراز معمول بوده، به عنوان ادرارآور، معرق، آرامبخش و تسکین‌دهنده است.
این گیاه به خاطر وجود اسید سالی‌سیلیک و روتین، ضد التهاب و ضد درد است.
طریقه و میزان مصرف
برگ‌ها و گل‌های جوان گیاه را می‌توان به صورت خام یا پخته و یا در سوپ استفاده کرد. همچنین، گل‌ها را در سالاد و برگ گیاه را می‌توان به صورت چای مصرف کرد.
دم‌کرده آن را می‌توان روزانه سه بار، ۱ تا ۴ گرم گیاه خشک را به صورت چای دم کرد و مصرف کرد.
نکات احتیاطی
مصرف این گیاه در کودکان زیر ۲ سال توصیه نمی‌شود، مصرف طولانی‌مدت این گیاه می‌تواند موجب عوارض پوستی شود و مصرف در حاملگی و شیردهی بهتر است با مشورت پزشک صورت گیرد.
گیاهان دارویی ذخایر ارزشمند خراسان جنوبی بشمار می‌روند که علاوه بر حفاظت و احیاء، بهره‌برداری صحیح از آن در عرصه‌های منابع طبیعی، سبب بهبود سطح سلامت و ارتقاء کیفیت زندگی مردم می‌شود. در حال حاضر در خراسان جنوبی ۱۵۰۰ گونه گیاهی شناسایی شده که از این تعداد ۸۰۰ گونه گیاهی مفید تولید می‌شود که باید در زمینه فراوری این گیاهان سرمایه‌گذاری شود.
مرتبط:
کادمیم _علت احتمالی آسم و آلرژی در کودکان
