علت و علامت خطرناک راه رفتن کودک روی پنجه پا

راه رفتن روی انگشتان پا هنگامی است که کودکِ بیش از ۳ سال به راه رفتن روی انگشتان پا ادامه می دهد که تمرینات کششی و تقویتی و کفش های مناسب برای درمان این کودکان مناسب است .

بیشتر کودکان در ۱۲ تا ۱۴ ماهگی راه رفتن روی زمین را با پاهای صاف شروع می کنند اما با این حال، بعضی از آن ها به جای راه رفتن عادی، شروع به راه رفتن روی نوک انگشتان خود می ‎کنند.

این الگو به طور معمول طی ۳ تا ۶ ماه از یادگیری نحوه راه رفتن، حذف می شود و تقریبا تا پایان ۳ سالگی کودک برطرف می‎ شود. آن ها اغلب با پاهای صاف روی زمین می ایستند اما هنگام راه رفتن یا دوییدن، ترجیح می ‎دهند روی انگشتان پاهایشان قرار گیرند. اگر کودکی بعد از ۳ سالگی همچنان به راه رفتن روی انگشتان پا ادامه دهد، والدین باید کودک را به یک متخصص سلامت نشان دهند .

علائم و نشانه های راه رفتن روی پنجه پا

اگرچه دلیل راه رفتن بعضی کودکان روی انگشتان پا مشخص نیست اما این کودکان:

• از هر دو طرف روی انگشتان پا راه می روند .
• دائما در حالت تعادل روی انگشتان پا هستند .
• از نظر جسمی قادر به کنار آمدن با سایر کودکان هم سن خود نیستند .
• با زانو های صاف راه می روند .
• اغلب قادرند با پاهای صاف روی زمین بایستند.

با یک برنامه ورزشی خانگی می توان به این کودکان کمک کرد.

یک برنامه ورزشی روزانه در خانه می تواند برای این کودکان بسیار مفید باشد و هدف این است که عضلات و ماهیچه های پا تقویت شود. این برنامه به کودک کمک می کند که الگوی راه رفتن روی کف پا را با موفقیت یاد بگیرد.

اگر ماهیچه های پای کودک سفت باشند و یا حرکت مچ پای آن ها محدود باشد، حرکت های کششی برای تمرینات روزانه با این کودکان به والدین آموزش داده می شود تا با انجام این حرکات به آن ها در استفاده از ماهیچه هایشان و راه رفتن روی کف پا کمک شود.

این تمرینات تا زمانی که کودک روی پنجه و انگشتان پا راه می رود ضروری و لازم است. این تمرینات با توجه به سن کودک انجام می ‎شود و انواع مختلفی دارد و مهمترین قسمت برنامه ورزشی این است که والدین در حین انجام این تمرینات با کودک خود سرگرم شوند .

حرکات کششی برای کودکان زیر ۶ سال

کشش ماهیچه

از کودک خواسته شود روی یک سطح راحت مانند یک تخت محکم روی پشت خود دراز بکشد و بعد با استفاده از زانوی صاف و پای آن ها روی تخت، پای کودک به سمت بالا آورده شده و مچ پا خم شود و کشش در انتهای حرکت ادامه پیدا می ‎کند ( یعنی تا جایی که دامنه حرکت کودک اجازه می ‎دهد) به مدت ۱۵ تا۳۰ ثانیه. این تمرین نباید برای کودک دردناک باشد و سپس پای او به حالت اول باز گردانده شود. روزانه ۱۰ بار این تمرین روی هر پا تکرار شود .

کشش تاندون آشیل

• از کودک خواسته شود روی یک سطح راحت مانند یک تخت محکم به پشت خود دراز بکشد.
• زانو را خم کرده، پای او را به سمت بالا آورده و مچ پا را خم کنید.
• کشش در انتهای حرکت ادامه پیدا می ‎کند (تا جایی که دامنه حرکت کودک اجازه می ‎دهد) به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه. این حرکت نباید برای کودک دردناک باشد.
• این حرکت روزانه ۱۰ بار روی هر پا انجام شود .

نشستن و بلند شدن

از کودک خواسته شود که روی یک صندلی بشیند. دست ها را روی قوزک پای کودک قرار داده و با فشار اندکی پا را نگه دارید که پاشنه ی کودک روی سطح زمین بماند و بلند نشود .

از او خواسته شود درحالی که پاشنه ی پایش روی زمین قرار گرفته بایستد و بعد با انجام کار های مختلف مثل آواز خواندن یا موسیقی گوش دادن می‎توان تمرین را سرگرم کننده کرد .

کشش ماهیچه

از کودک خواسته شود که تقریبا به اندازه دو پا از دیوار فاصله بگیرد و هر دو دست خود را در ارتفاع شانه بر روی دیوار قرار دهد و پای راست خود را صاف نگه داشته و پای چپ خود را به سمت دیوار بکشد و حتما پاشنه ی پا راست را روی زمین نگه دارد.

کشش به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه ادامه پیدا کند و روزانه ۱۰ مرتبه این تمرین بر روی هر دو پا انجام شود .

سایر تمرینات شامل:

• از کودک خواسته شود که بالا بپرد و کف پایش را روی زمین بگذارد.
• قدم زدن در سربالایی ها وسطوح ناهموار مانند زمین بازی و یا زمین شن .
• قدم زدن روی پاشنه و دور نگه داشتن انگشتان پا از زمین.
• تمرین اسکوات. کودک با پاهای صاف روی زمین، به آرامی با خم شدن زانو بدن خود را تا نزدیکی زمین پایین بیاورد .

سایر درمان ها برای راه رفتن کودک روی پنجه پا

راه رفتن روی پنجه و انگشتان پا در کودکان مشکلی حاد به حساب نمی ‎آید. این بیماری اغلب به طور خود به خود برطرف می ‎شود و جدا از مشکلات ظاهری باعث ایجاد مشکلات اساسی در کودک نمی ‎شود و به طور معمول کودک نیاز به جراحی نخواهد داشت.

علاوه بر کشش و تقویت درمان ممکن است شامل ریخته گری پاها و مچ پا، دستگاه های مهاربند یا ترکیبی از این دو باشد.

اخیرا از تزریق بوتولینوم توکسین اِی (بوتاکس) برای تضعیف ماهیچه های مورد نظر در این کودکان استفاده شده است، بنابراین از راه رفتن بر روی نوک انگشتان جلوگیری می ‎شود.

والدین این کودکان می ‎توانند در مورد این گزینه های درمانی با پزشک کودک خود صحبت کنند. درک این نکته حائز اهمیت است که اگر کودک به موفقیت کوتاه مدت در عضله و دامنه حرکت مچ پا برسد ، ممکن است این روش های درمانی همیشه الگوی راه رفتن این کودکان برروی پاشنه پا را تضمین نکند .

کفش مناسب کودکانی که روی پنجه پا راه می روند :

پوشیدن کفش ممکن است راه رفتن این کودکان را تصحیح نکند اما با این حال پوشاندن مناسب پا می‎ تواند به کودک در پایین آوردن پا کمک کند. هنگام انتخاب کفش برای این نوع کودک، معیار های زیر را در نظر داشته باشید:

• کفش ساق دار با کف پهن به منظور محافظت مناسب از پای کودک.
• کفش باید سفت و محکم باشد و در بخش میانی انعطاف پذیر نباشد.
• قسمت پشت پاشنه باید محکم باشد.

عوارض راه رفتن روی پنجه پا در کودکان

برای پیشگیری از بروز مشکلات عضلانی لازم است کودکانی که روی پنجه و نوک انگشتشان راه می ‎روند شناسایی شوند.

کودکانی که روی انگشتان پا راه می ‏‎روند دارای عضلات سفت در قسمت پشتی پاهایشان هستند و این امر موجب کاهش حرکت مچ پا می‎ شود و علاوه بر این، ممکن است عضلات جلوی پاهای آن ها نیز ضعیف شود.

اگر سفتی و ضعف وجود داشته باشد، کودک در راه رفتن روی پاشنه پا با مشکل روبه رو خواهد شد و شناسایی زود هنگام این کودکان می ‎تواند به جلوگیری از بروز این مشکلات عضلانی کمک کند .