نکات و تمرینات جالب برای افزایش قدرت تمرکز در کودکان
بهترین روش برای تقویت تمرکز کودکان و افزایش توجه آنها انجام تمرین هایی است که به سادگی در منزل می توان انجام داد.
راه کار های مختلفی برای تقویت مهارت تمرکز وجود دارد . قبل از پرداختن به این راه کارها ، چند مورد وجود دارد که دانستن آن ها خالی از لطف نیست . کودکان معمولا از انرژی غیر قابل وصفی برخوردارند و به شدت کنجکاو هستند و همین امر دلیل اصلی مشکل آن ها در حفظ تمرکزشان است . بنابراین زمانی که کار مورد نظرشان برایشان جالب نباشد ، توجهشان به سرعت به سمت چیز دیگری جلب می شود . در این قسمت از نمناک به بیان راه کار هایی مناسب برای کمک به افزایش تمرکز کودکان خواهیم پرداخت .
بخش اول :۱۳ برنامه ی روزانه و روتین سالم برای کودک
۱٫ انجام بازی های فکری و تمرکزی
از آن جایی که کودکان با بازی کردن بهتر هر چیزی را می آموزند، بهتر است برای آموختن مهارت ها و توانایی های مختلف به آن ها از فعالیت های سرگرم کننده استفاده کنیم . مطالعات نشان داده اند که بازی با تلفن های هوشمند و تبلت و رایانه باعث کاهش تمرکز کودک می شوند و بنابراین بهتر است اینگونه وسایل را از کودک خود دور کرده و اجازه دهید فرزندتان با استفاده از اسباب بازی های معمولی، تمرکز خود را افزایش دهد . بازی پازل، کارت ، معما های تصویری و قرار دادن کلمات به ترتیب حروف الفبا فعالیت های مناسبی برای کودکانی است که در تمرکز کردن بر موضوعات مختلف مشکل دارند .
این گونه بازی ها همچنین سبب تقویت اتصالات ذهن و بدن کودک نیز می شوند.
۲٫ مهیا کردن محیطی عاری از هرگونه حواس پرتی
بعضی کودکان توانایی تمرکز کردن درمحیط شلوغ را هم دارند اما برخی دیگر ممکن است فقط در محیطی آرام و به دور از هرگونه حواس پرتی بتوانند بر روی موضوعی خاص تمرکز کنند. دانستن این نکته که فرزند شما برای آموختن چیز های مفید در چه محیطی راحت تر است، اولین قدم برای افزایش تمرکز فرزندتان است .
محیط آموزشی باید از نور کافی برخوردار باشد و در صورت علاقه کودک می توان موسیقی ملایمی نیز پخش کرد . برای پیشگیری از حواس پرتی کودک ، همه وسایلی که ممکن است حواس فرزندتان را پرت کند مانند تلوزیون، تبلت و یا چیز های دیگر را به اتاق دیگری منتقل کنید . هر آنچه را که برای آموزش نیاز دارید مانند کتاب، مداد و دفتر و …، در دسترس قرار دهید تا نیاز به بلند شدن و تهیه کردن وسیله ای نباشد که همه این موارد به بهبود تمرکز کودک کمک می کنند .
۳٫ خوردن سبزیجات و غذاهای سالم
خوردن غذاهای سالم، نقش به سزایی در افزایش تمرکز کودک دارد. مواد غذایی سالم و مقوی مانند بادام، تخم مرغ و گوشت بدون چربی، باعث افزایش حافظه و تمرکز کودک می شود .
تحقیقات نشان می دهند که مصرف زیاد قهوه و نوشیدنی های انرژی زا کافئین دار باعث افزایش قند بدن کودکان و کاهش ناگهانی انرزی آن ها می شود . مطالعات دیگر حاکی از آن است که خوردن نان تست و لوبیا پخته شده برای صبحانه باعث افزایش هوشیاری و حافظه کودکان می شود و همچنین خوردن سبزیجات و میوه های تازه باعث افزایش سطح آنتی اکسیدان بدن و تقویت قدرت مغز می شود .
۴٫ پیروی کردن از یک برنامه منظم روازنه
پیروی از یک برنامه منظم روزانه نه تنها به مدیریت زمان کمک می کند، بلکه به برنامه ریزی مغز کودک نیز کمک می کند تا بداند چه زمانی باید درس بخواند و این امر به نوبه خود به افزایش تمرکز کودک در مطالعات کمک می کند .
۵٫ چرت زدن و استراحت کردن باعث افزایش تمرکز می شود
اکثر کودکان برای داشتن تمرکز کافی در دروس خود ، به خواب کافی شبانه نیازمندند . چرت زدن به مدت بیست دقیقه بعد از تعطیل شدن از مدرسه باعث افزایش میزان تمرکز کودک می شود و به طور کلی، قبل از شروع زمان مطالعه تمام نیاز های اساسی کودک از قبیل استراحت، غذا و حمام باید برطرف شده باشد؛ زیرا تمامی این موارد بر میزان تمرکز کودک تاثیر گذارند .
۶٫ تقسیم کار های بزرگ به کار های کوچک تر
همانطور که در نمناک گفته ایم برای افزایش و بهبود تمرکز در یادگیری چیز های جدید، بهتر است آن ها را به قسمت های کوچک تر تقسیم کرد . برای مثال خواندن یک فصل کتاب و یادگیری آن به یک باره ممکن است برای کودک دشوار باشد اما تقسیم آن به صفحات و یا پاراگراف های کوچک تر می تواند باعث بهبود عملکرد کودک در یادگیری او شود و انگیزه کودک را برای یادگیری افزایش دهد . این راه کار نه فقط برای مطالعه بلکه برای انجام کارهای مختلف مانند کارهای منزل نیز صادق است .
۷٫ نحوه بهتر یاد گرفتن کودک خود را شاناسایی کنید
همه کودکان به روش های مختلفی چیز های جدید را می آموزند . بعضی از کودکان با دیدن اطلاعات را پردازش می کنند، برخی با شنیدن و برخی دیگر با انجام عملی کار های مختلف آن ها را درک و پردازش می کنند . درک این مسئله که کودک شما در کدام یک از این گروه ها قرار دارد بسیار مهم است زیرا این امر به آن ها در درک بهتر و سریع تر اطلاعات کمک فراوانی خواهد کرد .
استفاده از کارت های فلش، نقاشی کردن اطلاعات مورد نظر و یا با صدای بلند تکرار کردن مطالب درس ، انواع دیگر روش های مختلف یادگیری در کودکان است .
۸٫ آماده کردن کودک برای انجام کارهای بعدی
وقتی کودکتان در حال انجام کاری است ، به او اطلاع دهید که چه کاری را باید انجام دهد اما چند دقیقه به او وقت دهید تا کار فعلی خود را به پایان رسانده و فعالیت بعدی اش را شروع کند که این امر به کودک کمک می کند تا کار فعلی خود که از انجام آن لذت می برد را خودش به پایان برساند ، نه از روی اجبار والدینش .
۹٫ برای داشتن تمرکز بیشتر، اهداف کوتاه مدت تعیین کنید
برای رسیدن به اهداف بزرگ خود، محدودیت های زمانی کوچک تعیین کنید . برای مثال اگر در حال مطالعه هستید، می توانید اینگونه برنامه ریزی کنید که تعداد مشخصی از صفحات کتاب را در طول ۲۰ دقیقه بخوانید . به خاطر داشته باشید که میانگین تمرکز یک فرد بالغ به طور میانگین حدود ۴۲ دقیقه است و بنابراین میزان متوسط تمرکز کودکان کمتر خواهد بود . پس بهتر است محدودیت های زمانی برای مطالعه کودک خود را ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در نظر بگیرید ، این نکته نیز حائز اهمیت است که این روش برای برخی از کودکان نتیجه عکس خواهد داشت و ممکن است باعث ایجاد اضطراب در او شود .
۱۰٫ برای کودک خود، جایزه در نظر بگیرید
برای موفقیت های فرزند خود در یادگیری مطالب و چیز های جدید، جایزه در نظر بگیرید . این جایزه می تواند حتی یک شکلات و یا اسباب بازی کوچک باشد که این امر باعث ایجاد انگیزه بیشتر برای کسب موفقیت های روز افزون در کودک می شود .
۱۱٫ در طول زمان یادگیری کودک خود، زمانی را برای استراحت او در نظر بگیرید
برای مثال هنگامی که به فرزند خود دیکته می گویید به ازای نوشتن هر ۱۵ کلمه درست ، دو یا سه دقیقه وقت استراحت به او بدهید که این کار باعث ایجاد تمرکز بیشتر در انجام کار های بعدی کودک می شود .
۱۲٫ از انرژی کودک به طور موثر استفاده کنید
وظایف کودکتان را برحسب زمانی که دارای انرژی زیاد و یا کم است برنامه ریزی کنید . بسیاری از کودکان، صبح ها از انرژی بالاتری برخوردارند ، در حالی که برخی دیگر شب ها از انرژی بیشتری برخوردار هستند . هنگامی که فرزندتان از انرژی بالاتری برخوردار است ، بهتر است به انجام فعالیت هایی که نیازمند انرژی بالاتری هستند بپردازد و در مقابل زمانی که از سطح انرژی پایین تری برخوردار است ، فعالیت های سبک تری انجام دهد .
۱۳٫ نفس عمیق کشیدن و پرداختن به تصورات مختلف
ترکیب تکنیک های ساده آرامش مانند تنفس عمیق با تصور تصاویر بصری مثبت به مغز کودک کمک می کند تا یادگیری مهارت های جدید را بهبود ببخشد . به عنوان مثال، می توانید از کودک تان بخواهید که چشمانش را ببندد و خود را درون یک کلاس درس تصور کند و سپس، از او بپرسید که در کلاس درس چه چیزی می بیند و یا می شنود ؟ از او بپرسید که هنگام تدریس درس توسط معلم ، چگونه از بروز حواس پرتی ها جلوگیری می کند ؟ به این ترتیب خواهید دید که چگونه رفتار او در مدرسه تغییر خواهد کرد .
نتیجه
مانند هرمهارت دیگری، تمرکز نیز قابل بهبود بخشیدن است و با انجام تمرین های مختلف امکان پذیر است. ۱۳ راهکار ذکر شده روشی موثر در بهبود قدرت مغز و تمرکز و تقویت رابطه والدین با کودکانشان است .
بخش دوم :تمرینات پرورش و تقویت حواس کودک
این بخش از تمرینات معرفی شده در نمناک برای تقویت تمرکز کودک مربوط به برخی از بازیها و فعالیتهایی است که شما باید با کودک برای تقویت حواس او انجام دهید.
الف ـ پرورش حس بینایی
یک شی نورانی را در جهات مختلف حرکت دهید و از کودک بخواهید آن را با چشم دنبال کند.
از کودک بخواهید به دو شی دور و نزدیک به طور متناوب نگاه کند.
در مقابل فرزندتان بنشینید و توپی را به سمت او بفرستید، از او بخواهید پس از گرفتن توپ آن را به شما بدهد .
از یک نخ توپی را آویزان کنید و از کودک بخواهید با دو دست و بعد با یک دست به توپ بزند.
به کودک تعدادی مهره بدهید تا آن ها را به نخ بکشد. متناوب چیدن مهره های رنگی را به کودک آموزش دهید یعنی به کودک بگویید مهره هایی را که به او داده اید را یکی درمیان بچیند. مثلا یک مهره آبی ، یک مهره قرمز دوباره مهره آبی تا آخر .
به کودک ۵ شی را بدهید سپس دوباره به او جفت آن اشیاء را بدهید تا کنار شی مثل خودش بگذارد. این تمرین را با تصاویر مشابه، مهره های رنگی یا اشکال هندسی مشابه تکرار کنید.
چند مکعب به کودک بدهید سپس خودتان یک طرح ساده با مکعب بسازید و از کودک نیز بخواهید با مکعب های خودش مشابه آن طرح را درست کند.
برای تقویت حافظه بینایی کودک با سه مکعب ساده طرح ساده ای بسازید، ۲۰ ثانیه به کودک فرصت دهید تا به طرح نگاه کند سپس طرح را به هم ریخته و از او بخواهید چیزی مانند طرح شما بسازد.
روی کاغذ طرحی را به صورت ناقص بکشید و از کودک بخواهید که تشخیص دهید چه چیزی در طرح شما ناقص است.
روی کاغذ ۴ تصویر بکشید که دو تای آنها مشابه باشند سپس از کودک بخواهید دو تصویر مشابه را پیدا کرده و به شما نشان دهد.
روی کاغذ ۴ تصویر بکشید که سه تای آنها مشابه باشند سپس از کودک بخواهید تصویری که با دیگری فرق دارد را نشان دهد.
نقطه هایی نزدیک به هم و درشت را در یک خط صاف بکشید و از کودک بخواهید آن ها را به هم وصل کند.
دو خط موازی و با فاصله بکشید و از کودک بخواهید با مداد، در بین خطوط موازی خطی بکشد که به این خطوط برخورد نکند.
اشکال هندسی مختلفی را بکشید و از کودک بخواهید با توجه به حاشیه شکل آن ها را رنگ کند.
روی کاغذ اشکال مختلف بکشید و از کودک بخواهید طرح کشیده شده را قیچی کند.
ب ـ پرورش حس شنوایی
از کودک بخواهید چشم های خود را ببندد سپس جغجغه ای را به صدا در آورید و بگویید با شنین صدای جغجغه دستش را بالا ببرد.
از کودک بخواهید چشم های خود را ببندد و جهت صدای جغجغه را با دست به شما نشان دهد.
از کودک بخواهید فعالیتی مانند راه رفتن انجام دهد سپس با شنیدن صدای سوت آن کار را متوقف کند.
برای کودکتان داستان کوتاهی بگویید و سپس از متن داستان سوالاتی را از او بپرسید . برای اینکه کودک مجبور شود اطلاعات را در حافظه نگه دارد بین داستان و سوالات فاصله ایجاد کنید.
برای تقویت حافظه شنوایی کودک کلماتی بدون ربط (مثال:هلو ؛ مداد) به کودک خود بگویید و از او بخواهید کلمات را به همان ترتیبی که شما گفتید تکرار کند. هر بار یک کلمه به تعدا د کلمات خود اضافه کنید.
چند وسیله صدا سازمثل سوت، جغجغه، سنتورک، شیپورو… هر کدام ۲ عدد تهیه کنید سپس این وسایل را به کودک دهید تا بازی کند و با صدای آنها آشنا شود . وسایل را در مقابل کودک قرار دهید و خودتان در پشت او هر وسیله را به صدا درآورید و از کودک بخواهید پس از شنیدن صدا وسیله مورد نظر را نشان دهد.
تصویر چند حیوان را مقابل کودک قرار دهید و صدای ضبط شده حیوانات را پخش کنید و از او بخواهید پس از شنیدن هر صدا تصویر آن را نشان دهد.
به کودک بگویید هر وقت که شما کلمه خاص مثل بازی ، آب و… را گفتید دستش را بالا ببرد. شما کلمه خاص را در بین کلمات مختلف بگوئید.
ج) پرورش حس لامسه
به کودک بگویید چشمهایش را ببندد سپس دو شی را در دست های او قرار دهید و از او بخواهید پس از لمس اشیاء بگوید آنها شبیه اند یا متفاوتند.
به کودک بگویید چشمهایش را ببندد سپس از اشیا آشنایی که در منزل وجود دارد را به او بدهید تا پس از لمس هر وسیله، تشخیص دهد آن شی چیست.
اشکال هندسی پلاستیکی را به کودک خود که چشم هایش را بسته ، بدهید و از او بخواهید پس از لمس شکل طرح آن را روی کاغذ نقاشی کند.
اشیایی را به کودک بدهید و از او بخواهید اشیاء را بر اساس زبری یا صافی تقسیم بندی نماید.
اشیایی را به کودک بدهید و از او بخواهید اشیاء را بر اساس سرد و گرم بودن تقسیم بندی کند.
