آیا کودکان اوتیسم تیزهوش هستند؟
یک روانشناس، با اشاره به رابطه اوتیسم با سیستم عصبی مغز، گفت: ۷۰ درصد کودکان اوتیسم کم توان ذهنی هستند، اما تعداد اندکی از اوتیسمی‌ها تیزهوش محسوب می‌شوند و می‌توانند جزو دانشمندان باشند.
عاطفه دبیری، اوتیسم را نوعی در خود ماندگی دانست و اظهار کرد: کودکانی که دچار اوتیسم می‌شوند، منزوی هستند و از ارتباط اجتماعی دوری می‌کنند؛ این در حالی است که کودکان عادی به دنبال برقراری ارتباط با دیگران هستند.
وی اوتیسم را اختلال رشد دانست و افزود: این اختلال در اوایل دوره کودکی یعنی از شیرخوارگی خودش را نشان می‌دهد و در ۱۸ تا ۲۴ ماهگی قابل تشخیص است، اما اگر با اختلال شدید رشد مواجه باشیم، زیر یک سالگی نیز می‌تواند اوتیسم را تشخیص دهیم.
این روانشناس، با بیان اینکه والدین باید نسبت به نشانه‌های رشد کودکان حساس باشند، تصریح کرد: اگر کودکی دچار اوتیسم از نوع شدید آن باشد، به راحتی می‌توان تفاوت او با سایر کودکان را مشاهده کرد.
دبیری، ناتوانی در برقراری ارتباط چشمی را نخستین ویژگی اوتیسمی‌ها دانست و بیان کرد: کودکی که دچار اوتیسم است نسبت به مخاطب قرار گرفتن خود هیچ عکس العملی نشان نمی‌دهد و معمولا با مادر یا دیگران چشم در چشم نمی‌شود، اما کودکان عادی به راحتی با دیگران ارتباط چشمی برقرار می‌کنند.
وی با بیان اینکه اختلال اوتیسم در سه سطح بررسی می‌شود، خاطرنشان کرد: کودکانی که در دوره شیرخوارگی از خودشان نشانه‌های اوتیسم را بروز می‌دهند در سطح دو و سه قرار دارند. این کودکان ترس بی دلیل و غیر موجه نسبت به اشیا و افراد دارند و گاهی از پوشیدن کفش و نشستن بر صندلی می‌ترسند که این ترش و وحشت شدید عادی نیست.
این روانشناس، بو کردن اشیا را یکی دیگر از ویژگی‌های افراد اوتیسمی دانست و گفت: اگر والدین ببینند که کودک آنان به هنگام بروز هیجان اقدام به تکان دادن دست‌ها در کنار بدن و جلوی چشم می‌کند و یا با انگشتان خود شکل‌های عجیب و غریب در می‌آورد، باید نسبت به اختلال اوتیسم حساس شوند.
دبیری، از دیگر ویژگی‌های کودکان اوتیسمی را تاخیر در کلام دانست و اضافه کرد: انتظار داریم کودکان در یک سالگی اولین کلمه خودشان را بگویند و اگر کودکی بعد از یک سال هنوز سخن نگفته و یا از کلام به شیوه‌های نادرست استفاده می‌کند و ضمایر را جا به جا می‌گوید، احتمالا به اوتیسم مبتلاست.
وی با اشاره به آواسازی‌های نامفهوم کودکان اوتیسمی، تصریح کرد: این کودکان از به آغوش کشیده شدن امتناع می‌کنند و در جست و جوی محبت و ارتباط نیستند، اما کودکان عادی دائما در حال برقراری ارتباط و جلب محبت و توجه دیگران هستند.
این روانشناس، آرام و بی درد سر بودن کودک را همواره نشانه خوبی ندانست و یادآور شد: کودکان اوتیسمی معمولا کلام به کار نمی‌برند و از افراد به عنوان اشیا استفاده می‌کنند. بیشتر کودکان عادی با تقلید کردن یادگیری دارند، اما کودکان اوتیسمی تقلید نمی‌کنند.
وی از والدین خواست با دیدن علائم اوتیسم در کودک خود حتما نگران شوند و خاطرنشان کرد: کودک در صورت بروز چنین نشانه‌هایی باید به پزشک متخصص مراجعه کند تا سطح اوتیسم او مشخص شود و هرچقدر در مراحل اولیه تشخیص صورت گیرد، در روند درمان اثرگذار است.
دبیری، با اشاره به رابطه اوتیسم با سیستم عصبی مغز، گفت: کودکان اوتیسمی نسبت به جمعیت وحشت و اضطراب دارند و ۷۰ درصد آنان کم توان ذهنی نیز هستند، اما تعداد اندکی از اوتیسمی‌ها تیزهوش محسوب می‌شوند و می‌توانند جزو دانشمندان باشند.
این روانشناس، با بیان اینکه کودکان در اوتیسم سطح یک قادر به سخن گفتن و برقراری ارتباط با دیگران هستند، متذکر شد: در سطح یک نحوه ارتباط برقرار کردن فرق می‌کند و این افراد از گفتار به شیوه خاصی استفاده می‌کنند و معمولا زبان بدن طرف مقابل را متوجه نمی‌شوند، اما می‌توانند بهره هوشی متوسط به بالا و گا‌ها تیزهوشی داشته باشند.
وی اوتیسم سطح دو و سطح سه را از نوع شدید آن دانست و خاطرنشان کرد: در چنین شرایطی معمولا کودکان کم توان ذهنی نیز هستند و کم توانان ذهنی مشکل گفتار دارند و گفتارشان اکویی (تکرار جملات طرف مقابل) است.
دبیری، با اشاره به نحوه فعالیت حواس پنجگانه در اوتیسمی ها، اضافه کرد: کودکان اوتیسمی گاهی از پُرحسی یا کم حسی رنج می‌برند و صدا‌های کم برای آنان چندبرابر شنیده می‌شود و آزارشان می‌دهد، اما کودک اوتیسمی سطح یک مانند کودکان عادی رفتار می‌کند و زندگی آنان توجه دیگران را جلب نمی‌کند، اما در سطوح دو و سه اختلالات رفتاری شدید است.
مرتبط:
افراد مبتلا به اوتیسم درک حسی قوی‌تری دارند
