نام نیک، فرزند نیک

برخی چیزها هستند که هر وقت بخواهیم، می‌‌توانیم آنها را از خودمان دور کنیم، جدا کنیم و از آنها به راحتی فاصله بگیریم. اما بعضی چیزها هستند که از کودکی تا آخر عمر با ما هستند و همچنان با ما باقی می‌‌مانند و جدا کردن آن از ما میسر نیست یا حداقل به سهولت ممکن نیست.

نام ما، یکی از آن چیزهاست که از بدو تولد، در تمام سال‌های زندگی و حتی روی سنگ مزار با ما باقی می‌‌ماند. حتما می‌‌دانید که  یکی از وظایف مادر و پدر‌ها در قبال فرزندانشان، گذاشتن نام نیکو بر آنها است. در دین و مذهب ما نیز بر گذاشتن نام نیکو بر فرزندان تاکید شده است. حتی برخی صاحبنظران معتقدند که نام هر کسی، تعیین کننده‌ درصدی از سرنوشت اوست.

یعنی در صدی از سرنوشت هر کسی، مطابق نامی خواهد شد که بر او گذاشته شده است. آمده است که مردی از حضرت پیامبر اسلام(ص) سوال کرد که حق فرزندم بر گردن من چیست؟ و حضرت پاسخ دادند که نام نیکو بر او بگذاری و ادب بیاموزی و او را در جای خوبی قرار بدهی. همانطور که می‌‌دانید جهان ما، جهان ارتعاشات است.

کلمات و اصوات نیز نوعی ارتعاش هستند و بدیهی است که  ارتعاش آنها بر انسان‌ها و محیط تاثیر گذار باشد. بنابراین وقتی ما، نامی یعنی ارتعاش خاصی را از ابتدا تا انتهای عمر به کسی اطلاق و در نتیجه القا می‌‌کنیم بعید نیست که ارتعاش آن فرد یا حداقل درصدی از ارتعاش آن فرد، تحت تاثیر آن کلمه، یعنی آن نام، تغییر کند و در نتیجه در سرنوشت او نیز تاثیر داشته باشد. هر اسمی دارای ارتعاش (آگاهی و انرژی) ویژه‌ای است بنابراین در انتخاب نام باید دقت کنیم تا ارتعاش و انرژی مثبتی را روی افراد بگذاریم.

 ریشه واژه Name

واژه name  در انگلیسی برگرفته از انگلیسی قدیم nama و مرتبط با واژه لاتین nomen، و یونانی onoma و نیز آلمانی کهن namo و Namen  است. معادل آن در زبان سانسکریت naamas است. نام، واژه‌ای است که برای تعیین هویت افراد استفاده می‌شود. می‌تواند طبقه یا گروه چیزها را معلوم کند.

استفاده از اسم شخصی منحصر به انسانها نیست. تحقیقات اخیر نشان می‌دهد حتی دلفین‌ها از نام‌های نمادین استفاده می‌‌کنند و هر دلفین یک سوت مخصوص به خود دارد که به آن پاسخ می‌‌دهد.

 اهمیت نام در فرهنگ‌ها

در دنیای کهن بخصوص در سرزمین‌هایی مانند  بین‌النهرین، مصر و ایران  برای نام‌ها قدرت فراوانی قائل بودند و عقیده داشتند نام‌ها به عنوان تجلی یک فرد یا یک الهه عمل می‌‌کنند. این دیدگاه باعث شده بود که در زبان عبری از نوشتن نام خداوند یا به کار بردن آن در لفظ خودداری کنند.

عقیده این بود که با خواندن یک الهه یا یا روح به وسیله اسم آن، می‌‌توانند قدرت آن را فراخوانی کنند و این کار را درباره خداوند جایز نمی‌دانستند یعنی مطمئن نبودند که چنین اجازه‌ای داشته باشند.

 نام نیکو چه نامی است؟

هر نامی که معنای زیبا و نیکویی داشته باشد می‌‌تواند نامی مناسب برای فرزندان ما باشد. اما تناسب و هماهنگی نام با مکان و زمان هم لازم است. برخی از اسامی، به تدریج و خود به خود از رده خارج می‌‌شوند و گذاشتن آنها روی کودکان زمان ما چندان جالب به نظر نمی‌رسد، هر چند که معنای نیکویی دارند.

برای مثال کمتر کسی ممکن است در زمان ما بخواهد نام نوزاد خود را قمر یا قلی بگذارد. ممکن است معنای این واژه‌ها بد نباشد اما گذر زمان، از زیبایی آنها کاسته و تناسب آنها با زمان و مکان فعلی کم شده است. این که نام زیبا باشد و معنای خوبی هم داشته باشد، شرط لازم برای نامگذاری است اما شرط کافی نیست.

گاهی پیش می‌‌آید که نام، خوش معنا و متناسب با زمان و مکان  است اما به شخصی اطلاق شده که آن شخص یادآور صفات یا ویژگی‌های نامناسبی برای ماست که ما را نسبت بدان اسم، بدبین کرده است. در این صورت هم بهتر است نام آن را بر فرزندمان نگذاریم.

در انتخاب نام خودخواه نباشید و غیر از خودتان، نظر افراد دیگر را هم بپرسید و با افراد مطلع مشورت کنید و معنای نام را هم حتما از فرهنگ‌های لغت و نام نامه‌ها استخراج کرده و مورد توجه قرار بدهید.

اثر روانشناختی نام

آیا حاضرید لباس مسخره و نامناسبی به فرزندتان بپوشانید و او را روانه خیابان یا مدرسه کنید؟ البته که نه. چون همه ما مایلیم فرزندمان مورد توجه مثبت و سازنده دیگران  قرار بگیرد و بتواند با همسالان و اطرافیانش رابطه خوبی برقرار کند. همینطور وقتی نامی را بر فرزندمان می‌‌گذاریم که مناسب نیست، در واقع فرزندمان را در معرض تمسخر یا تحقیر دیگران قرار می‌‌دهیم.

این کار نه تنها ارتباط فرزندمان را با دیگران خدشه‌دار می‌‌کند، بلکه به‌تدریج باعث منزوی شدن، دوری او از دیگران، کاهش اعتماد به نفس و تنها ماندن او می‌‌شود و چه بسا نام او تا آخر عمر او را شرمگین و خجالت زده کند.

متاسفانه تمسخر نام، چهره، لباس و… در سنین پایین اجتناب‌ناپذیر شده است. به دلیل آموزش‌ها و تربیت‌های نادرست والدین، بسیاری از کودکان و نوجوانان همدیگر را با القاب زشت صدا می‌‌کند. القابی که به نام، چهره، اندام، وضعیت درسی و مانند این‌ها بر می‌‌گردد.

متاسفانه همه این لقب گذاری‌ها بر روح و روان و اعتماد به نفس و حتی بر آینده فرزندان ما تاثیر گذارند و گاهی چنان بر بخش ناخودآگاه ذهن کودک حک می‌‌شود که حتی تا سال‌ها بعد پاک شدنی نیست. تصویری که کودک ما در سنین پایین از خود پیدا می‌‌کند، اغلب تا پایان عمر با او می‌‌ماند.

اگر او خود را خوب و دوست داشتنی بداند، همین تصویر را با خود به بزرگسالی می‌‌برد و اگر این تصویر زشت و تنفرآور باشد نیز متاسفانه تا آخر عمر با او می‌‌ماند مگر آن که خود او آگاهانه و با زحمت و ممارست زیاد اقدام به تغییر آن تصویر کند. بنابراین نامی بر فرزندتان نگذارید که باعث سرشکستگی و تمسخر او بشود چون امکان دارد اثر آن همیشه و همیشه در زندگی او باقی بماند.

 اسلام و نام گذاری بر فرزندان

در اصل سوم اعلامیه حقوق کودک، تصریح شده است که کودک باید از بدو تولد صاحب اسم و ملیت باشد. اما از نظر اسلام داشتن نام کافی نیست و تاکید دین اسلام بر این است که انتخاب نام نیکو و زیبا حق هر کودکی است. قبل از ظهور اسلام، اعراب نام‌های حیواناتی مانند سگ، پلنگ و یوزپلنگ را هم بر فرزندانشان می‌‌گذاشتند.

اما پیامبر اسلام(ص) نام‌های زیبا را جایگزین نامهای نامناسب می‌‌فرمودند. برای مثال مردی خدمت پیامبر آمد و اسلام آورد که قبلا خادم بتکده بود. پیامبر از نام او پرسیدند و مرد گفت نام من غاوی بن ظالم است (یعنی گمراه، پسر ستمگر!) حضرت نام او را به راشدبن عبدا… (یعنی هدایت یافته، فرزند بنده خدا) تغییر دادند. همچنین نام زنی به نام عاصیه (سرکش) را به جمیله (زیبا) تغییر دادند.

پس بر فرزندان خود نام‌های زیبا و خوش معنا بگذاریم. نامی که باعث سربلندی باشد.

مرتبط:شاهنامه خوانی برای کودکان