آموزش آداب لباس پوشیدن به کودکان
شما باید پنج دقیقه پیش از این از خانه خارج میشدید، با عجله وسایل و لوازم فرزندتان را جمع میکنید و به اتاق او میروید و میبینید او تنها توانسته است یکی از جورابهایش را پایش کند!
یکی از رویههای بسیاری از خانوادهها این است: شما باید پنج دقیقه پیش از این از خانه خارج میشدید، با عجله وسایل و لوازم فرزندتان را جمع میکنید و به اتاق او میروید و میبینید او تنها توانسته است یکی از جورابهایش را پایش کند! به همین دلیل است که شما ترجیح میدهید ساده و سریعترین راه حل را، یعنی اینکه خودتان لباس فرزندتان را بر او بپوشانید، انتخاب کنید.
اما فرزند شما باید یاد بگیرد چگونه این کار را خود به تنهایی انجام دهد. لباس پوشیدن مهارتی ضروری اما در عین حال گاه چالشبرانگیز برای کودکان است.
اما توانایی پوشیدن لباس توسط کودک باعث تقویت حس اعتماد به نفس، استقلال و مفید بودن او میشود و زمانیکه فرزندتان این مهارت را به طور کامل فراگیرد، دیگر لازم نیست شما این کار را برای او انجام دهید و باری از روی دوش شما برداشته میشود.
لباس پوشیدن تنها تن کردن یک لباس نیست، بلکه موجب تقویت مهارتهای بسیار دیگری در کودک میشود که از جمله آنها میتوان به این موارد اشاره کرد:
مهارتهای حرکتی نظیر بستن دکمهها یا زیپها یا ایستادن بر روی یک پا برای پوشیدن شلوار
مهارتهای شناختی نظیر به خاطر سپردن اینکه کدام لباس باید زیر باشد و کدام رو
مهارتهای زبانی برای یادگرفتن نوع و رنگ لباسها
آگاهی از زمان و مکان برای انتخاب ضخامت لباس با توجه به فصل و ساعت روز
آموزش لباس پوشیدن به کودک
آموزش لباس پوشیدن نیاز به صبر، پشتکار و تمرین دارد؛ هم از جانب شما و هم از جانب فرزندتان. اما پیش از هر چیز، شما باید مراحل لباس پوشیدن و اقداماتی که کودک باید پیش از آن انجام دهد را به او آموزش دهید. مواردی نظیر:
توجه به روز و فصل و فعالیتی که کودک میخواهد انجام دهد. لباسها باید متناسب با این موارد انتخاب شوند.
توجه به رنگ لباسها و اینکه آیا آنها با یکدیگر هماهنگ هستند یا خیر؟
آموزش مهارتهای حرکتی نظیر اینکه چگونه کودک شلوارش را بپوشد یا اینکه برای پوشیدن جوراب میتواند بر روی زمین بنشیند تا راحتتر باشد و …
آموزش نحوه بستن دکمهها، بالا کشیدن زیپها، مرتب کردن یقه لباس و …
با لباسهای ساده و راحت شروع كنید
معمولا اولین کارهایی که کودکان، خصوصا در سنین پایین یاد میگیرند، درآوردن کلاه، جوراب یا کفشهای خود است. گاهی اوقات آنها تلاش میکنند دوباره این لباسها را بر تن کنند اما موفق نمی شوند. شما میتوانید با نام بردن آن تکه لباس و قسمت مربوطه از بدن برای کودک، فرایند یادگیری او را در لباس پوشیدن تسریع بخشید.
با رسیدن به سنین ۲-۳ سالگی، شما میتوانید تعداد محدودی از لباسهای فرزندتان را در مقابل او قرار دهید و از او بخواهید لباسی که دوست دارد بپوشد را انتخاب کند. با اینکار، هم شما بر فرزندتان کنترل خواهید داشت، هم او میتواند در فرایند لباس پوشیدن به تدریج دخالت کند.
هرگاه احساس کردید که وقت آن رسیده تا فرزند شما به طور جدی لباس پوشیدن به صورت مستقل را یاد بگیرد، بهتر است ابتدا از لباسهای ساده و راحت که پوشیدن آنها برای کودک دشوار نباشد شروع کنید. لباسهایی نظیر شلوارهای گشاد و کش دار، لباسهایی که دکمه ندارند یا دکمههای آنها درشت و کم است، تی شرت و لباسهایی که تصاویر آنها برجسته و مشخص است (تا کودک بتواند پشت و روی لباس را راحتتر تشخیص دهد)، و لباسهایی که کودک در آنها احساس راحتی کند…
گام به گام
شاید از نظر شما لباس پوشیدن یکی از سادهترین کارهایی باشد که در طول روز انجام میدهیم. اما جالب است بدانید که این کار به ظاهر ساده یک فرایند گام به گام است که برای کودکی که با آن آشنایی ندارد و تا به حال این کار را انجام نداده است، میتواند بسیار پیچیده و گیجکننده باشد.
لباس پوشیدن را میتوان به مراحل کوچکتر نظیر پوشیدن لباس زیر، پیراهن، شلوار، جوراب، کفش و … تقسیم کرد. اینکه کودک کدام مرحله را میتواند انجام دهد بستگی زیادی به سن او و تواناییهایش دارد. برای مثال اکثر کودکان میتوانند در سن ۳ سال و نیم تشخیص دهند که آیا پیراهنی به پشت است یا به رو.
اما اینکه کودک شلوار را در دستان خود نگهدارد و پاهایش را به ترتیب وارد آن کند نیاز به رشد ذهنی و حرکتی بیشتری دارد. در نتیجه توصیه میشود اینکار در سن ۴ سال و نیم به کودک آموزش داده شود. اما این اعداد و سنین تقریبی و غیر دقیق هستند. نمیتوان همه کودکان را مانند هم دانست.
به همین دلیل هم شما باید بتوانید تواناییهای فرزند خود را تشخیص دهید و مطابق آن آموزشهای لازم را برای او فراهم کنید. اما آنچه باید به آن توجه کنید این است که اگر میخواهید فرزندتان زودتر لباس پوشیدن را یاد بگیرد، بهتر است از همان کوچکی، هنگامیکه لباسهای او را بر تنش میکنید، همه مراحل را نام ببرید.
همچنین برای آموزش بهتر است از مرحله آخر شروع کنید. برای مثال ابتدا از بستن دکمه شلوار شروع کنید. هنگامیکه این کار را به خوبی یادگرفت، پوشیدن شوار و بالاکشیدن آن را به او یاد دهید و به همین ترتیب از آخر به اول مراحل را طی کنید.
رویکرد شما در مراحل آموزش از اهمیت زیادی برخوردار است. هرچه شما مثبتتر رفتار کنید و صبر بیشتری به خرج دهید، فرزند شما سریعتر میتواند این مهارت را در خود تقویت کند. سعی کنید فرزندتان را تشویق کنید و از عصبانی شدن پرهیز کنید.
هر گاه لباسی را بر تن فرزندتان میکنید، با او در رابطه با علت انتخاب این لباس، از جمله فصلی که در آن قرار دارید، گرم یا سرد بودن هوا، مراسمی که قرار است در آن حاضر شوید، هماهنگی رنگ لباس با سایر لباسها و … صحبت کنید.
تفاوت لباسهای تمیز و کثیف را به کودک بفهمانید. برای مثال به او آموزش دهید که لباسهای کثیف و آلوده نباید مورد استفاده قرار گیرند و جای آنها در سبد لباسهای چرک است. همچنین جای لباسهای تمیز را به کودک نشان دهید و از او بخواهید لباسهایش را از این قسمت انتخاب کند.
برای تمرین لباس پوشیدن با فرزندتان، اوقاتی را انتخاب کنید که خسته نیستید و عجلهای ندارید. هرگاه عجله دارید اجازه دهید فرزندتان کارهای ساده را خودش انجام دهد اما او را در مراحل دشوار یاری کنید.