آموزش ساخت تراریوم (باغ شیشه ای)
کلمه تراریوم، کلمهای لاتین است که از دو قسمت Terra به معنی خاک و زمین و -rium به عنوان پسوند مکان تشکیل شده است. بر این اساس میتوان این عبارت را به ” نمایشگاه جانداران زمینی” ترجمه کرد. به عبارتی دیگر، یک تراریوم جلوههایی از نمونههای زندگی گیاهی یک منطقه یا اقلیم را دربرمیگیرد.
این محصول اولین بار توسط یک پزشک جراح انگلیسی به نام ناتانیل وارد Nathaniel Ward در سال ۱۸۲۷به شکلی کاملاً تصادفی ساخته شد.
تراریوم محیط مرطوب و مناسبی برای انواع گیاهان فراهم و زیبایی محیط را دو چندان میکند. اگر میخواهید گلخانهای مینیاتوری داشته باشید، به جای چند گلدان کوچک با گلهای متفاوت، از تراریوم یا باغ شیشهای که این روزها مد شده است، استفاده کنید.
آموزش ساخت تراریوم (باغ شیشه ای)
برای درست کردن تراریوم نهال کوچک لازم دارید.
درست کردن تراریوم با کاشت نهال داخل گلدان متفاوت است. اصلیترین تفاوت آن این است که تراریوم محیط بسته یا نیمه بسته شیشهای یا پلاستیکی است. معمولا دبیران از این روش برای آموزش چرخه آب استفاده میکنند.
اکثر گیاهان کوچک آپارتمانی به خصوص آنهایی که در محیط مرطوب خوب رشد میکنند، مناسب تراریوم هستند.
تعداد گیاهان تراریوم به اندازه ظرف بستگی دارد. تراریوم را خیلی شلوغ نکنید و جا برای رشد گیاهان بگذارید.
وسایل مورد نیاز:
ظرف شیشهای
صابون
شن
خاک
روش ساخت تراریوم :
۱- یک ظرف شیشهای مثلا تنگ ماهی، آکواریوم، پارچ بزرگ بلور یا حتی شیشه مربا را برای این کار انتخاب کنید. اندازۀ ظرفها باید طوری انتخاب شوند که بزرگی آن برای احاطۀ ۲ یا چند گیاه کافی باشد.
۲- هرچه دهانه ظرف تنگتر باشد، کار سختتر است. کاشت گیاه داخل این ظرفها را با انبر سیمی نازکی که خود میسازید، انجام دهید.
۳- ظرف را با آب گرم و صابون شسته و خشک کنید. ظرفهای نشسته باکتریهای مضر را وارد محیط تراریوم میکنند.
۴- یک لایه یکنواخت به قطر ۲٫۵-۱٫۵ سانتیمتر شن ته ظرف بریزید. شن جهت زه کشی استفاده می شود. سعی کنید مقدار بیشتری از سنگریزه ها به یک سمت دیواره ظرف متمایل باشند. این کار به زهکشی بهتر کمک می کند.
گاهی قبل از لایه سنگریزه، لایه نازکی از خزه در ته ظرف قرار می دهند.
۵- ۱ یا ۲ قاشق غذاخوری زغال چوب فعال را روی شن بپاشید. از زغال چوب برای جذب بوی نامطبوع ظرف استفاده می گردد. زغال هوا را تازه نگه میدارد و به خصوص زمانی که محیط تراریوم را بسته نگه میدارید، دارای اهمیت است.
۶- به ظرف خاک گلکاری اضافه کنید تا روی شن و زغال چوب را بپوشاند. مقدار این خاک سبک باید ¼ عمق ظرف باشد.
برای دادن جلوه بیشتر به تراریوم، خاک را بطور مسطح در ظرف نمی ریزیم، بلکه آنرا شیبدار و تپه مانند می ریزیم تا گیاهان در سطوح مختلف قرار گیرند. خاک را از پشت به سمت جلو شیبدار کنید. معمولاً اختلاق سطح بین خاک جلو خاک عقب ۱ تا ۲/۱ اینچ می باشد. اگر چه، اگر تراریوم دایره ای است، شما می توانید سطح صافی را برای کشت داشته باشید.
می توان از خاکهای گلدانی بسته بندی شده که استرلیزه هم هستند استفاده کرد یا اینکه از مخلوط خاک باغچه و پیت ماس محیط کشت را تهیه کرد.
خاک باید نرم، دارای زهکشی خوب و بدون کود باشد.
برای تراریوم نواحی گرمسیری با گیاهان شاخ و برگدار، یک قسمت خاک، یک قسمت پیت ماس و یک قسمت پرلیت استفاده کنید. اگر شما می خواهید یک باغ کاکتوس ایجاد کنید از خاک زبر که از یک قسمت خاک و یک قسمت شن تشکیل شده است استفاده کنید.
۷- گیاهان را قبل از درآوردن از گلدان اولیه به دقت بررسی کنید تا کاملا سالم باشند. گیاه را آرام تکان دهید تا خاک اضافی بدون صدمه دیدن ریشهها از آن جدا شود. گیاه بیمار یا آفت زده را وارد تراریوم نکنید.
۸- خاک را کمی گود کنید. گیاه را بکارید. دور ریشهها را کاملا بپوشانید. این مراحل را در مورد بقیه گیاهان هم تکرار کنید.
۹- گیاهان و داخل ظرف را با اسپری آب تمیز کنید. خاک را با اسپری خوب مرطوب کنید.
۱۰- تراریوم را با اشیاء سرامیکی تزیین کنید.
بعد از کاشت گیاهان، می توان تراریوم را با استفاده از تخته سنگ، چوب شکسته، خزه و چیزهای دیگر تزئین کنیم. با این عمل یک دنیای کوچک زندگی گیاهی ترسیم می شود.
ظرف را با در پوش یا سینی شیشه ای بپوشانید. در این مرحله ارتباط با محیط قطع می شود و جنگل بارانی مینیاتوری ایجاد می شود .
نکات بسیار مهم :
در کاشت گیاهان خود دقت کنید که باهم دیگر هم خوانی داشته باشند اولا که حسن یوسف و شمعدانی و گیاهان فصلی و باغچه ای و درختان ( باورکنید دیدم درخت سرو کاشتن که میگم!!!) را به هیچ عنوان نمیتوان داخل تراریوم کاشت زیرا به رطوبت بالا وتهویه کم حساس هستند و اصلا نیازی به کاشت آنها نیست ولی گل هایی مثل گل سنگ ،گندمی ،سانسیوریا ،بنفشه آفریقایی، را هرگز با گیاهان دیگر نکارید زیرا نیازهای متفاوتی و به هوای خنک تر احتیاج دارند در صورت کاشت گروهی با مثلا فیتونیا و سرخس قطعا خراب خواهند شد.در صورتی که میخواهید بنفشه آفریقایی بکارید ترجیحا یا آنرا داخل ویواریوم کاشته یا به تنهایی در تراریوم بکارید و انواع کاکتوس و ساکولنت(البته به یاد داشته باشید تیغ دار را با تیغ دار و گوشتی را با گوشتی بکارید!!)هر گیاه مقاوم دیگر.
قابل ذکراست تراریوم بدلیل محیط بسته نباید زیاد آبیاری گردد، آبیاری زیاد موجب تجمع حشرات ریز و خدای نکرده گندیدگی می شود، نسبت به دمای هوا هفته ای ۳ بار اسپری کافیست همینطور در نظر داشته باشید گیاهان تراریوم به آب بیشتری احتیاج دارند پس موقع آبیاری خاک را کاملا خیس کنید طوری که وقتی از کنار نگاه میکنید خاک کامل خیس شده باشد و دفعه بعدی که خواستید آبیاری کنید دقت کنید که خاک خشک شده باشد! و همچنین بدلیل اینکه اشعه ی خورشید از شیشه عبور میکند ولی گرمای آن میماند،پس بزرگترین دشمن تراریوم گرمای بیش از اندازه و تهویه نامناسب است چون داخل تراریوم از بیرون آن چندین درجه گرم تر است پس همیشه آلودگی به قارچ ،تراریوم را تهدید به حمله نظامی میکند!!! حتما شب ها موقع خواب و روزها ساعات اوج گرما نوار سلفون را از روی تراریوم بردارید.
برای از بین بردن عوامل بیماری زا در خاک تهیه شده می توان به روش زیر عمل کرد:
ابتدا خاک را مرطوب کرده و در سینی بزرگ پهن کنید. سپس آنرا تحت دمای ۲۰۰ درجه فارنهایت به مدت ۲۰ دقیقه قرار دهید. هر ۵ دقیقه یکبار نیز خاک را به هم بزنید. به این ترتیب خاک استرلیزه خواهد شد.
خاک ورد استفاده تان را قبل از استفاده مورد آزمایش قرار دهید، به این صورت که آنرا با دست فشار دهید، اگر به راحتی فشرده شود مقداری پرلیت و وری کولات برای کمک به زهکشی به خاک اضافه کنید.
خاکی که به تراریوم اضافه می شود نسبتاً خشک باشد، در غیر اینصورت به دیواره ها می چسبد.
خیلی از اوقات خاک می تواند با طراوت شود به وسیله بریدن لایه بالایی خاک و اضافه کردن خاک تازه.
هر گیاهی را که شروع به پوسیدگی می کند جابجا کنید . پوسیدگی معمولاً در اثر رطوبت زیاد بوجود می آید. اگر این اتفاق در تراریوم بسته بیفتد در پوش را حرکت دهید تا ظرف خشک شود. تراریوم بسته را در هفته اول بعد ازکاشت در نظر بگیرید. در این زمان غالباً بیماریها شروع می گردد. هر برگی که می میرد یا گیاهی که شروع به پوسیدگی می کند باید سریع از بین برود قبل از اینکه مشکل به سایر گیاهان نیز سرایت کند. در بیشتر حالات، بعد از چند هفته تراریوم استقرار پیدا می کند و خطر بیماری ها کاهش پیدا می کند .
نظارت خود را برای برگهایی که می افتد و یا هر قسمتی از گیاه که دچار پوسیدگی می شود ادامه دهید.
آبیاری شدید باعث از بین رفتن گیاهان می شود. هیچگاه آب را به طور مستقیم روی تراریوم نریزید، زیرا محلی برای زهکشی که آب از آن خارج شود وجود ندارد. آب به مقداری اضافه کنید که فقط خاک مرطوب شود. هیچگاه آب جمع شده در زیر لایه سنگریزه نداشته باشید. زیرا آب باعث خواهد شد که ریشه گیاه دچار پوسیدگی شود. وقتی که کناره های ظرف خشک هستند و هیچ رطوبتی در کناره ها آشکار نیست، مقدار کمی آب اضافه کنید .
اگر در اثر آبیاری زیاد فضای داخل ظرف مه آلود شود ،در ظرف را بر می داریم تا آب اضافی تبخیر شود، سپس در ظرف را می گذاریم .
تراریوم را در معرض نور مستقیم آفتاب قرار ندهید. اجازه تابش مستقیم باعث افزایش درجه حرارت داخل تراریوم می شود و باعث سوختگی گیاه خواهد شد .
تراریوم را در جایی قرار دهید که نور غیر مستقیم کافی داشته باشد. پشت پنجره های شمالی بهترین مکان خواهد بود بیشتر گیاهان که برای تراریوم مناسب هستند به نور بیش از اندازه نیاز ندارند، اما مقدار نور باید خوب باشد اگر تراریوم در محلی قرار دارد که نور در آنجا پایین است، نور مصنوعی اضافه کنید. یک لامپ w 100 در داخل تراریوم و یا لامپ فلوراسنت بالای تراریوم می تواند مفید باشد. در جایی که نور بیرونی ضعیف است، نور مصنوعی را ۱۶ تا ۱۸ ساعت در روز داشته باشید.
برای اینکه گیاهان بر اثر نور به یک سمت خم نشوند باید جای ظرف را هر چند وقت یک بار تغییرداد و جهت آن را نسبت به نور عوض کرد.
مرتبط: