کودک و شب یلدا
کشورها آداب و فرهنگ ی و سنتهای قدیمی مختلفی دارند که نسل به نسل انتقال مییابد. بخشی از این آداب و فرهنگ و سنتها مانند شب یلدا هویت ملی یک کشور را میسازند.
در کشور ما هم اعیاد ملی و مذهبی فراوانی وجود دارد که هر یک فلسفه خاصی دارند که برگزاری این جشنها و سنتها برای کودکان بسیار لذتبخش بوده و میتواند خاطرهای ماندگار در ذهن آنها به جا گذارد.
انسانها با خاطرات خوش و یادآوری آنها به نشاط میرسند که این نشاط در روحیه افراد نقش به سزایی را ایفا میکند.
کودکان و خاطرات خوش شب یلدا
یکی از خاطرات خوب و مثبتی که میتواند همیشه در ذهن کودکان به خوشی مرور شود، برگزاری جشن یلدا است.
با نگاهی به تاریخ مردم ایران درمییابیم که کودکان در نزد ایرانیان باستان همیشه جایگاهی پاک و خاص داشتهاند و شاید به همین دلیل برخی از آئینها و مراسم یلدا را کودکان که نماد پاکی و معصومیت بودهاند انجام میدادند تا باعث یمن و برکت مراسم شوند. مثلا دادن شبچرهها در روستاها به کودکان، از رسوم همیشگی بوده و در بعضی شهرها بچهها قاشقزنی میکردند و مردم در کاسههایشان تنقلات میریختند.
این آداب و رسوم و همچنین سنتهای کودکانه از سالها قبل به ما رسیده و لازم است بکوشیم به طور درست و دور از تجمل و اسراف این میراث را به کودکانمان انتقال دهیم که اگر با تدبیر رسومات را به جا آوریم، فرصتی مناسب خواهد شد برای آموزشهای مختلف به کودکان.
یکی از آموزهها ساده زیستی و مدیریت اقتصادی است
فرهنگ ساده زیستی و قناعت در جامعه ما از دیرباز از نسلی به نسلی دیگر توصیه میشد و یک ارزش فرهنگی تلقی میشود.
بنابراین سعی کنید الگو و آموزشگری مناسب برای کودکتان باشید و اگر قرار است رسمی را به جا آورید، شاخ و برگ اضافه به آن ندهید و باعث نشوید انجام رسومات سنتی دست و پاگیر و سخت باشد تا کودکان وارد فضای رقابتی نشوند و تجملاتی بار نیایند.
وقتی کودک را تجملگرا تربیت کنیم، در حقیقت با این کار آنها را وارد رقابت و مسابقه با دیگران میکنیم. کودکان باید آموزش ببینند که انسانها شرایطشان با یکدیگر متفاوت است.
مفهوم تجملگرایی در بعد بیمارگونه با مفاهیمی مانند ریخت و پاش کردن، هدر دادن پول، مصرفگرایی و چشم و هم چشمی میباشد که همه اینها باعث ضربه خوردن انسانها است.
رابطه تجملگرایی و استرس در کودکان
کودک باید یاد بگیرد با فکر مصرف کند. در خانوادهها یکی از مشکلات بزرگ امروزه و ایجاد استرس بین زوجین تجملگرایی است.
کشمکش بین خواستن تجملات و عدم امکان تهیه آن باعث نزاع در خانوادهها شده و در نتیجه فشارهای روحی و روانی در خانواده افزایش مییابد و وقتی کودکان خانواده نتوانند از راه معقول به خواستههایشان برسند، ممکن است
به راههای غیرمتعارف روی بیاورند.
اینگونه روند فرهنگ در کشور ما مخرب است و میتواند باعث شود کودکان ما به خودباوری دست نیافته و متکی به موجودیهای خود باشند.
موجودیهایی که اگر روزی وجود نداشته باشند وجود کودک نیز به مخاطره خواهد افتاد، بنابراین با تدبیر و اندیشه و کمی دقت میتوان از فرصت مراسم سنتی استفاده و مسایل مهم تربیتی را به طور غیرمستقیم به کودکان آموخت.
چند پیشنهاد
* قبل از برگزاری مهمانی شب یلدا نظرات کودکان خود را جویا شوید (با این کار به او شخصیت میدهید).
* اتفاقات درون خانه را جهت داده و چند دقیقه برای صحبت با آنها در مورد موضوع وقت بگذارید.
* فهرستی از آنچه که نیاز به خرید دارند، البته بهدور از تشریفات و ساده تهیه کنید.
* تقسیم وظایف کرده و به کودکان بگویید که روی کمک آنها حساب باز کردهاید (با این کار به او فرصت میدهید تواناییهایش را به نمایش بگذارد).
* کودکان را همراه خود به خرید ببرید و در مورد قیمت اجناس و توانایی خرید خود با او صحبت کنید (این گونه او یاد میگیرد برای رسیدن به آنچه که میخواهد کمترین هزینه را انتخاب کند).
* پیشنهاداتشان را شنیده و تا آنجا که ممکن است به آنها عمل کنید (این گونه به او اعتبار میبخشید).
* قبل از مهمانی یلدا از او بخواهید بخشی از کارهایی را که برایش جذاب است، به عهده بگیرد. مانند پذیرایی یا جمعآوری وسایل (این گونه به او مسئولیتپذیری را میآموزید).
* چه زیبا است که اگر قطعهای از حافظ را برای مهمانان بخواند.
کلام پایانی
و در پایان سعی کنیم یلدا را طوری برگزار کنیم که لوکسگرایی به مراسم سنتیمان ورود نکند و کودکان یاد بگیرند با سادهزیستی و به راحتی میتوانند از دورهمیهای فامیلی لذت بیشتری ببرند و به ارزش وجودی افراد پی برده و در حفظ آن کوشا باشند.
اعظم حاجی یوسفی؛ موسس و بنیانگذار موسسه خیریه کودکان نیکوکار موعود ایرانیان، تهیه و تنظیم: مونا بهروزمند
مرتبط:والدین هوشیار باشید؛ مدیریت هیجان را به کودک خود آموزش دهید