تأثیرات مخرب تبلیغات بازرگانی بر کودکان
تبلیغات بازرگانی بهرغم وعده چندباره مدیران سیما هنوز از شبکه ویژه کودکان حذف نشده است؛ اتفاقی که هشدار مجدد درباره آسیبهای ناشی از این تبلیغات را ضروری جلوه میکند.
هم اکنون کانال پویا که برای خردسالان است و از ساعت ۸ صبح تا ۱۴ بعدازظهر روی آنتن میرود در کنداکتور خود آگهی بازرگانی پخش نمیکند. کانال نهال نیز که از ساعت ۱۴ تا ۲۲ برنامههایی را متناسب با کودکان پخش میکند از ساعت ۲۰ بخشهای مرتبط با پیام بازرگانی را پخش میکند که اتفاقاً باکس پربینندهتری است. در این بازه زمانی یعنی ۲۰ تا ۲۲ هر نیم ساعت یک بار و در مجموع در چهار باکس به ترتیب در ساعتهای ۲۰، ۲۰:۳۰، ۲۱ و ۲۱:۳۰ پیامهای بازرگانی پخش میشود. در هر بار پخش پیامهای بازرگانی اگرچه مدت این تبلیغات چندان زیاد نیست ولی در هر بار حدود دو یا سه آگهی بازرگانی به تبلیغ میرسد.
این آگهیهای بازرگانی از تبلیغ تنماهی تا کتابهای کمکدرسی و دوغ و بیسکوئیت را در برمیگیرد و با توجه به پخش از شبکه کودک چندان تفکیک شده و متناسب با سن این کودکان نیست.
با نگاهی روانشناختی حتی پخش باکسهای کوتاهِ پیامهای بازرگانی در شبکه کودک برای کودکان بسیار آسیبزا و خطرآفرین است و میتواند تاثیر بسیار سوئی در سرنوشت و شخصیت فردی و اجتماعی آنها داشته باشد.
مهدی اسماعیلتبار روانشناس فرهنگی با انتقاد از پخش آگهیهای بازرگانی در شبکه کودک یکی از این آسیبها را مرتبط با شکلگیری شخصیت آینده کودکان دانست و در این باره توضیح داد: هر آنچه از ناهنجاریهایی که امروز در جامعه میبینیم تاثیر بسیاری در گذشته و کودکی این افراد دارد. از طلاقهایی که هر سه دقیقه به یک طلاق منتج میشود تا دیگر معضلاتی که نسلهای نوجوان و جوان ما با آنها روبهرو هستند و بخشی از این اتفاقات نیز ناخودآگاه از تصویری که در تلویزیون و پیامهای بازرگانی ارائه شده است رخ میدهد.
وی در ادامه به یک تاثیر مخرب با بهرهگیری از خود کودکان در پیامهای بازرگانی هم اشاره کرد و گفت: تماشای پیامهای بازرگانی هم برای کودکان و هم پخش این آگهیهای بازرگانی با استفاده از کودکان به شکلگیری شخصیت نمایشی در کودکان منجر خواهد شد؛ شخصیتی که بیشتر درگیر عشوهگری و زیباکردن خود خواهد بود و تمایل شدیدی برای دیده شدن دارد.
وی با تأکید بر آسیبهای فردی و اجتماعی کودک در تماشای همسالان خود در پیامهای بازرگانی عنوان کرد: تماشای این تصویر طوفانی فراتر از تجملگرایی، عشوهگرایی فردی و تمایل به شهوت دیده شدن را در کودک دامن میزند. یکی از آنها همین عملهای جراحی و تلاش برای زیباییهای افراطی است یا مصرف بیش از حد لوازم آرایش که در کشور ما دیده میشود.