بددهنی در كودكان
مساله بددهنی در بسیاری از مواقع یكی از شكایات و معضلات والدین را در مقابل اطفال تشكیل داده و متاسفانه در بیشتر مواقع خود پدر و مادر در به وجود آوردن آن نقش داشته‌اند. به جهت اهمیت این موضوع در گفتگویی اختصاصی با آقای دكتر جلیلی نظرات ایشان را جویا می‌شویم:
علایم اختلال بددهنی در كودكان چیست؟
برای شروع بحث ابتدا باید دانست كه آیا طفل از لحاظ موقعیت دركی در موضعی قرار دارد كه قادر به شناخت خوب، بد، زشت و زیبا باشد و یا صرفا از روی تقلید در مسیر رشد كلامی این الفاظ را به كار می‌برد. كلا شروع شكل‌گیری انضباط در اطفال از حوالی ۵/۱ سالگی آغاز می‌گردد و از آن زمان است كه والدین نقش فعال خویش را در این زمینه ایفا خواهند نمود. رفتار، حركات و سخن گفتن ناشیانه طفل در این زمان از هر لحاظ برای والدین و اطرافیان جالب بوده و موجب مسرت و شادمانی آنان می‌گردد. در حوالی سنین ۳-۵/۲ سالگی كه طفل قادر به ادای ۳-۲ كلمه پشت سر هم می‌باشد، بدترین زمان از لحاظ تقلید برخی كلمات ناهنجار بوده كه احیانا در محیط اطراف طفل ادا می‌گردد. در این زمان مشكل به دو صورت تكوین خواهد یافت:
اول آنكه ممكن است ادای الفاظ ركیك و زشت در فرهنگ خانواده خاصی مرسوم بوده و از قبل مورد تقبیح واقع نگردیده باشد كه در این صورت طفل با تقلید مستقیم به این رفتار ناپسند گرایش یافته و آن را در خویش پرورش خواهد داد.
دوم آنكه برخی وابستگان خانواده مثلا عمو، دایی و یا حتی خود پدر و مادر لحن كودكانه طفل را وسیله‌ای جهت تفریح قرار داده و تقلید الفاظ ركیك توسط وی، آنان را به خنده و شادی وا می‌دارد. پرواضح است كه بعدها رفع یك عادت كاملا ذهنی شده در طفل تا چه اندازه دشوار خواهد بود.
سپس در زمانی كه حدودا مصادف با ۶-۵ سالگی طفل می‌باشد، پدر و مادر از اینكه كودك خردسال بدون هیچ‌گونه ابایی به فحاشی و ناسزاگویی می‌پردازد ظاهرا دچار تعجب می‌گردند، در حالی كه توجه به زیربنای موضوع جای هیچ‌گونه شگفتی به جا نخواهد گذاشت.
بددهنی به صورت علامتی از یك اختلال سلوك:
اختلالات سلوك در اطفال گروهی از مشكلات رفتاری آنان را تشكیل می‌دهند.
نمونه‌هایی از این اختلالات عبارتند از: دروغ‌گویی افراطی، آتش‌افروزی عمدی و فرار از مدرسه. چنین كودكانی ممكن است بد دهن، گستاخ و بی‌اعتنا بوده و نسبت به بزرگترها رفتاری منفی‌گرایانه نشان دهند.
سایر موارد عبارتند از:بددهنی در اختلالات شخصیت: به ویژه در اختلال شخصیت ضد اجتماعی.
بددهنی در پسیكوزهای اطفال:كه به طور خلاصه، دسته‌ای از بیماری‌های جدی روانی بوده كه ببمار طی حملات تهاجمی، ممكن است به بد دهنی و توهین به سایر افراد بپردازد.
بددهنی در عقب‌افتادگی عقلانی:رفتار نامتناسب اجتماعی از جمله پرخاشگری، در كودكان دچار عقب ماندگی ذهنی نیز دیده می‌شود.
روش‌های پیشگیری از بیماری:
در بسیاری از موارد آنچنان كه ذكر گردید عدم رعایت برخی موازین اخلاقی در خانواده باعث الگوبرداری توسط طفل گردیده و مسلما با ارشاد اعضاء خانواده می‌توان از ایجاد این عادت زشت جلوگیری نمود.
در همین جا باید به بزرگترها تذكر داد كه؛ هیچ‌گاه ولو به شوخی به ذكر الفاظ ركیك و زشت نزد اطفال اقدام ننموده و اگر هم طفل این لغات و اصطلاحات را به كار برد به ابراز شادی و خنده نپردازند. همچنین یكی از نكات شاخص آموزش و پرورش در محیط اجتماعی اطفال و از جمله مدارس، تعلیم اصول عالیه اخلاقی است كه مانع از تكوین بسیاری عادات زشت مانند هرزه‌گویی خواهد گردید.
گنجاندن این‌گونه مفاهیم در برنامه رسمی تعلیمات مدارس مسلما مفید خواهد بود.
درمان‌های اولیه و در دسترس (Home Treatment):
هرگاه پدر و مادری با هرزه‌گویی در طفل خویش مواجه گردند، بهترین توصیه آن است كه با نشان دادن رفتاری حاكی از نارضایتی به طفل بفهمانند كه رفتار وی قابل قبول نمی‌باشد.
این طرز رفتار بسیار موثرتر از تنبیه جسمانی طفل بوده و در بسیاری موارد موجب ترك عادت مزبور می‌گردد.
در چه صورت باید به پزشك مراجعه نمود؟
با مرور موارد فوق كه تعدادی از علل شایع بددهنی در اطفال را شامل می‌گردند، ملاحظه می‌نماییم كه برخی موارد نظیر بیماری‌های جدی روانی اطفال نیاز به پیگیری و بررسی تحت نظر روانپزشك اطفال خواهد داشت، ولی بیشتر موارد آن، با رعایت برخی موازین ساده رفتاری و اخلاقی قابل كنترل و پیشگیری خواهند بود.
مرتبط:
