جستجوی پنهانی والدین در تلفن همراه فرزندان صحیح است؟

یک روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه، در خصوص نگرانی والدین نسبت به حضور بیش از اندازه فرزندان در فضای مجازی و نظارت نامحسوس آنها بر فعالیت فرزندان در این فضا، با بیان اینکه گوشی تلفن همراه مثل لوازم شخصی انسان‌ها است، در عین حال گفت: اگر والدین رفتار منطقی و رابطه دوستانه با فرزند خود داشته باشند مطمئنا فرزندان در مورد حضور در فضای مجازی و چگونگی استفاده آنها از این فضا دروغ نمی‌گوید و نیازی به نظارت و چک کردن نامحسوس گوشی تلفن همراه توسط والدین نیست.

دکتر مژگان احمدپور  اظهار کرد: اگر والدین با فرزندان خود دوست باشند نیازی به نظارت نامحسوس آنها بر فعالیت فرزندان در فضای مجازی و پنهان کردن چیزی نیست. پنهان کردن به معنای ترس است که خود منجر به پرخاشگری، دروغ، کاهش اعتماد به نفس و افزایش حس ناامنی در فرزندان می‌شود، بنابراین نظارت والدین در این خصوص باید کاملا شفاف، محسوس و در عین حال دوستانه باشد.

این مدرس دانشگاه با بیان اینکه آموزش نحوه استفاده از فضای مجازی به کودکان و نوجوانان بسیار کم است و ابتدا باید چگونگی حضور در این فضا را متناسب با سن فرزندان به آنها آموزش داد، اظهار کرد: منع بچه ها از فضای مجازی امکان پذیر نیست چراکه به مراتب با پیشرفت علم و تکنولوژی همه چیز به شکل مجازی شدن خواهد رفت و نمی‌توان این فضا را از فرزندان گرفت اما می‌توان برایش برنامه ریزی کرد و برای استفاده از آن ساعات مشخصی قرار داد، در غیر این صورت پرخاش والدین به فرزندان برای حضور بیش از اندازه آنها در فضای مجازی اصلا جواب نخواهد داد.

احمدپور با تاکید بر اینکه اعتماد کردن والدین به فرزندان کمک بزرگی است، این را هم گفت که اگر والدین نگران فرزندان هستند می‌توانند رمز روی تلفن همراه را به صورت مشترک با فرزند خود قرار دهند و با آگاهی نوجوان رمزی بر روی تلفن همراه او بگذارند که خودشان از آن مطلع هستند، اینگونه مطمئنا نوجوان خطا نمی‌کند و نیازی به چک کردن نامحسوس تلفن همراه نوجوان نیست و در عین حال نوجوان احساس خود ارزشمندی دارد و به والدین اعتماد می‌کند.

این روان‌درمانگر با نا کارآمد دانستن فرزندپروری مستبدانه و سهل گیرانه در خصوص نظارت بر حضور فرزندان در فضای مجازی، ادامه داد: فرزندپروری منطقی بهترین شیوه است. والدین باید همراه فرزند و رابطه دوستانه دوطرفه با او  داشته باشند. اگر فرزند اشتباه کرد بدون پرخاش و تنبیه با او برخورد کنند، چراکه تکرار این دوره سنی برای نوجوان معجزه است و اتفاق نمی‌افتد. بهتر است در خانواده یک جلسه خانوادگی هفتگی داشته باشیم و مسائل خانوادگی را در آن جلسه بی سرزنش و کاملا دوستانه حل کنیم.

این روانشناس با اشاره به پاندمی کووید ۱۹ و محدود شدن تفریحات کودکان و نوجوانان، اوقات فراغت تابستان را بهترین زمان برای صمیمیت والدین با فرزندان دانست و به والدین توصیه کرد: این بهترین زمان است که روابط خود با فرزندمان را بهتر کنیم که کار سختی هم نیست. در این ایام صحبت های نوجوان را بشنویم تا اینگونه او را با خود همراه کنیم. از او درباره آینده سوال کنیم، اینکه چه تصمیماتی برای آینده خود دارد؟، از برنامه‌هایش مطلع و از علایقش جویا شویم. حتی والدین می‌توانند با نوجوان بازی کنند. بازی‌های آنلاین که گزینه مناسبی برای ارتباط نوجوان با دوستان است، می‌تواند با والدین شکل گیرد.

این عضو هیات علمی دانشگاه، افزود: اگرچه تابستان امسال با سالهای گذشته بسیار متفاوت است و جولان کووید ۱۹ نمی‌گذارد تفریح کردن به معنای ساده و سالم شکل گیرد اما این به آن معنی نیست که نباید زندگی و تفریح کرد. خانواده‌ها برای تفریح و خوش گذرانی باید به فکر چاره باشند. در همان خانه می‌توان برنامه‌هایی برای تفریح چید و فرزندان را سرگرم کرد. کودکان ۲ تا ۹ سال را می‌توان با بازی‌های مختلف، قصه خواندن، ورزش کردن، مشارکت آنها در فعالیت‌های خانه و حتی آموزش حرفه‌ای به آنها سرگرم کرد.

به گفته این مدرس دانشگاه، ایام تابستان بهترین فرصت است تا والدین هنرهای خود را به نوجوانان منتقل کرده و حتی دروس سال قبل را با آنها دوره کنند چراکه با توجه به پاندمی کووید ۱۹، تابستان بهترین فرصت برای آموختن و کتاب خواندن نوجوان است. می‌توان برای نوجوان کتب غیر درسی نیز تهیه کرد و درباره آن کتاب با او صحبت کرد.

احمدپور با بیان اینکه اعتماد در فرزندان از اوایل دوره کودکی شکل می‌گیرد، خاطر نشان کرد: کودکان و نوجوانان می‌خواهند با سرپیچی از والدین استقلال و نیروی اراده خود را نشان دهند. وقتی خانواده‌ها این استقلال را با تحکم از آنها می‌گیرند؛ در مقابل احساس شرم را به آنها می‌دهند، کودکان حس رسوا شدن را پیدا می‌کنند و اینگونه امکان شکل گیری وسواس وجود دارد. کودکان و نوجوانان با حضور در فضای مجازی و بازی با هم سالان می‌خواهند استقلال را در خود نشان دهند. در این بین سرزنش و تمسخر والدین شالوده ترس را در آن‌ها می‌کارد.

این روانشناس در پایان سخنان خود تصریح کرد: کودکان و نوجوانان می‌خواهند از دنیای اجتماعی و خانواده خود فراتر روند و اینگونه نیرومند بودن و شایستگی خود را در زمینه های مختلف نشان داده و به اهداف خود برسند. اگر این اجازه را به آنها ندهیم احساس حقارت، گناه و بی‌کفایتی در آنها می‌کنیم. با توجه به کسب هویت در ایام نوجوانی، اگر والدین بیش از حد نوجوان را کنترل کنند باعث ایجاد سردرگمی هویت در او می‌شود. بازی‌های مجازی و به طور کلی فضای مجازی یکی از مسائل رشد روانی ـ اجتماعی نوجوان است.

منبع: ایسنا

مرتبط:

تفکیک محتوا و خدمات فضای مجازی ویژه رده‌های سنی